ေအာင္ဆန္း (သို႕မဟုတ္) အရိုင္း
(၁) သူ၏ေအာက္မွ လူထုႀကီးသည္ စည္းကမ္းေသ၀ပ္ျခင္း အတန္ငယ္ကင္းမဲ့စြာ နားေထာင္လ်က္ရွိ၏။ လူထုႀကီးသည္ စူးစိုက္ျခင္းမရွိ။ တစ္ခ်ဳိ႕က ၿပဳံးရယ္ေန၏။ ေနာက္နားရွိ လူထုအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုကား အခ်င္းခ်င္း ေခါင္းခ်င္းကပ္ကာ တီးတိုးေျပာေနၾက၏။ သို႕ေသာ္ ပ်က္ရယ္ျပဳျခင္းကားမရွိ။ ေလးစားျခင္းသည္ အားလုံး တညီတညြတ္တည္း တည္ရွိ၏။
အစိမ္းေရာင္ ကတၱီပါကားႀကီးသည္ သူ႕ကို ေနာက္ကား ခံထား၏။ ကားလိပ္ႀကီးမွာ ဘာရုပ္ပုံ ေတာေတာင္ကားကိုမွ် ထူးထူးေထြေထြ မေဖာ္ျပ။ သို႕ေသာ္ မႈိင္းညို႕ျခင္းတစ္ခုကိုသာ ရဲ၀ံ႕စြာ ေဆာင္၍ ေနေလသည္။
သူသည္ စိမ္းညိွဳ႕ေသာ ကားႀကီး၏ ေရွ႕စင္ျမင့္ ဇာတ္ခုံေပၚ၌ ရပ္ကာ စကားေျပာ၍ ေနသည္။ သူသည္ ဗမာ ပထ၀ီေျမႀကီးမွ ဗမာ၀ါဂြမ္းျဖင့္ ယက္လုပ္သည့္ ပင္နီ ဖ်ဥ္ၾကမ္းႀကီးကို ၀တ္ထား၏။ လုံခ်ည္မွာ နီရဲေသာ ေရႊေတာင္ ပိုးလုံခ်ီျဖစ္၏။ ေခါင္းမွာ ပြေယာင္းေယာင္းႏွင့္ မေသသပ္။ မ်က္ႏွာအသြင္အျပင္မွာ အပူပိုင္းေဒသ အီေကြတာေပၚရွိ ကြၽန္းစုမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ မြန္ဂိုလီယံအႏြယ္ လူရိုင္းမ်က္ႏွာႏွင့္ တူ၏။ သို႕မဟုတ္ ေတာင္ေပၚခ်င္းတစ္ေယာက္၏ မ်က္ႏွာႏွင့္လည္းတူ၏။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လူလတ္တန္းစား၏ လကၡဏာျဖစ္ေသာ ထယ္၀ါျခင္း ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕ျခင္းတို႕သည္ သူ႕တြင္ လုံး၀ မခိုေအာင္း။ လမ္းေပၚတြင္ ေနရာတကာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ သာမန္ဆင္းရဲသား တစ္ဦးႏွင့္သာတူ၏။ လူထုထဲမွ လူတစ္ဦး၏ အသြင္အျပင္မ်ဳိးသာျဖစ္သည္။
သူသည္ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေဘးသို႕ကား၍ လႈပ္ခါလႈပ္ခါ စကားေျပာ၏။ သူ၏စကားလုံးမ်ားကား ေျပျပစ္ျခင္းမရွိ။ ေခ်ာေမြ႕ျခင္းမရွိ။ သို႕ေသာ္ အတြင္း၌ကား အနက္ပါ၏။
သင္ပထမဦးဆုံးေတြ႕ျမင္ေသာ ေအာင္ဆန္း၏ ပုံပန္းကို ေရးျပပါဆိုလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္သည္ သည္ပုံကို ေရးျပမည္ျဖစ္ေပသည္။
ထိုအခါကား ၁၉၃၆-ခု၊ ပဌမဆုံးက်င္းပအပ္ေသာ ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံၾကီးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဂ်ဴပလီေဟာခန္းမတြင္ ဆင္ယင္ေသာအခါ ျဖစ္ေပသည္။ ကြၽန္ေတာ္သည္ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိရာ၊ နယ္မွ ေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေက်ာင္းသား ညီလာခံသို႕တက္ေရာက္စဥ္၊ ေအာင္ဆန္း စကားေျပာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
၁၉၃၆- ခု၊ သပိတ္ေမွာက္ကိစၥ ေတာက္ေလာင္ေတာ့မည့္ဆဲဆဲ၊ မီးခိုးမ်ား အူေနသည့္ အခိုက္၊ ''ေအာင္ဆန္း'' အမည္ကို သတင္းစာမ်ားတြင္ ဖတ္ရေသာအခါ၊ သူ႕ကို သိခ်င္ေသာစိတ္ ထက္သန္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ေအာင္ဆန္းမွာ တကၠသိုလ္သမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံျဖစ္ေသာ အိုးေ၀မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာျဖစ္၏။ ကြၽန္ေတာ္မွာ စာေပ ၀ါသနာပါသူျဖစ္ရာ၊ ေအာင္ဆန္းကို အိုးေ၀ မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ အျဖစ္ စိတ္၀င္စား၏။ အားက်၏။ သူ႕အေၾကာင္းကို သိခ်င္၏။ ေတြ႕ဘူးခ်င္၏။
သို႕ေသာ္ ဂ်ဴဘလီေဟာ ေက်ာင္းသားမ်ားညီလာခံတြင္ သူ၏ ရုပ္သြင္ႏွင့္ သူစကားေျပာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ၾကားနာရေသာအခါ အထင္ႏွင့္ အျမင္ကြာေနသည္ကို ေတြ႕၇၏။ ကြၽန္ေတာ္ထင္ထားသည္မွာ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား၊ ရုပ္ေျဖာင့္္၊ ဂိုက္က်၊ စကားေျပာေကာင္းဟုုျဖစ္၏။ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္သျဖင့္ အေတာ္အထင္ႀကီးထားေလ၏။
ေတြ႕ရေသာအခါ ရုပ္ကလည္း မေျဖာင့္၊ စကားအေျပာကလည္း မေျပျပစ္၊ သို႕ျဖစ္၍ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။ ထိုအခါ ကြၽန္ေတာ္မွာ အရြယ္ႏုနယ္ေသး၍ စိတ္ကူးယဥ္ယဥ္ျဖင့္သာ ေအာင္ဆန္းကို ရုပ္ေျဖာင့္ေစခ်င္၊ စကားေျပာ ေကာင္းေစခ်င္ေန၏။ ထို႕ေၾကာင့္ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။
(၂) ေနာက္ ၁- ႏွစ္ခန္႕ၾကာေသာအခါ၊ ကြၽန္ေတာ္လည္း တကၠသိုလ္သို႕ ေရာက္၍ေနသည္။ ကြၽန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ေရာက္သည့္ ၁၉၃၇-၃၈- ခုႏွစ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ ဒုတိယဥကၠဌ၊ ဗမာတစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢတြင္ ဥကၠဌျဖစ္၏။ ထိုအခါ ကြၽန္ေတာ္သည္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အသိျဖစ္လာ၏။ အသိသာ ျဖစ္ရုံျဖစ္သည္၊ မရင္းႏွီးခဲ့ေပ။
သူႏွင့္ကား ရင္းႏွီး၍မျဖစ္။ သူသည္ ရင္းႏွီး၍ရေသာ လူစားမ်ဳိးမဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး အတူတူတြဲဘက္လုပ္လွ်င္သာ သူႏွင့္ ရင္းႏွီးမည္ျဖစ္၏။ တကၠသိုလ္တြင္ေနစဥ္ ကြၽန္ေတာ္သည္ သမဂၢႏိုင္ငံေရးကိုသာ တစ္ဘက္သတ္မလိုက္။ စာေပ ကဗ်ာလည္း ေရးခ်င္၏။ ဂီတကိုလည္း လိုက္စား၏။ သည္လို အစုံလုပ္ခ်င္သျဖင့္၊ သူႏွင့္ မရင္းႏွီး ႏိုင္ေပ။ သူကား ႏိုင္ငံေရးသမား သက္သက္ျဖစ္ေလသည္။
ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကြၽန္ေတာ့္ကို သခင္ဗဟိန္းက အသိဖြဲ႕ေပးခဲ့၏။ သို႕ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးသမားသက္သက္ မဟုတ္သျဖင့္ သူ၏အသိထက္ လြန္ေျမာက္၍ ရင္းႏွီးေသာ အျဖစ္သို႕ မေရာက္သြားခဲ့ေပ။
သခင္ဗဟိန္းႏွင့္ကား သည္လိုမဟုတ္။ သခင္ဗဟိန္းသည္ ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕သူျဖစ္၏။ စာေပကဗ်ာ လကၤာကို ႏွစ္သက္၏။ ဂီတကို ခ်စ္၏။ ထို႕ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ ခဏပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ကာ သူကြန္ျမဴနစ္ျဖစ္ေနသည့္ ဘ၀အထိပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ျခင္းမပ်က္။ ကြၽန္ေတာ္ကား ႏိုင္ငံေရးသမားလည္း မဟုတ္။ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ကား သည္ကဲ႕သို႕ မဟုတ္။
ကြၽန္ေတာ္စာေရး ၀ါသနာပါသည္ကို ကိုေအာင္ဆန္းသိ၏။ သို႕ရာတြင္ ကြၽန္ေတာ္ေရးခဲ့ေသာ ဒဂုန္မဂၢဇင္းမွ ရတုပိုဒ္စုံ စေသာ ကဗ်ာမ်ား၊ ၀တၴဳတို၊ ေဆာင္းပါး စသည့္စာေပမ်ားကို သူအကုန္ ဖတ္ဘူးလိမ့္မည္မထင္။ ဂရုစိုက္၍ဖတ္မည့္ လူမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။
သို႕ေသာ္ တစ္ခါက သခင္ဗဟိန္းႏွင့္အတူ သမဂၢ အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီခန္းတြင္ပင္ ပင္းယမဂၢဇင္း၌ ပုံႏွိပ္ထားေသာ ကြၽန္ေတာ့္ေဆာင္းပါးတခုကိုကား ကြၽန္ေတာ္ေရွ႕တြင္ ဖတ္သည္ကို ေတြ႕ရဖူး၏။ ဖတ္ျပီးလွ်င္ ေ၀ဖန္ခ်က္ေပး၏။
ကိုေအာင္ဆန္းသည္လည္း အဂၤလိပ္-ဗမာ ေဆာင္းပါးရွင္တဦးျဖစ္ေပသည္။ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ သူ၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဂႏၶမေလာကဂၢဇင္းတြင္ ဖတ္ရဘူးသည္။ သူသည္ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုေရး၏။
ေက်ာင္းသားမ်ား အ၀တ္အစား ၀တ္ဆင္ေရးျပႆနာကို သူသည္ ဂႏၶမေလာကတြင္ ပန္းတေနာ္ဦးသန္႕ႏွင့္ အျပန္အလွန္ေရးသည္။ ဗမာတႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံ ''မ်ဳိးညြန္႕'' မဂၢဇင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ သူ၏ ''ေလာက၀ိဟာ'' အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးတိုေလးကိုကား သေဘာက်ခဲ့၏။ ကမၻာေလာကႀကီးကို ကိုယ္ေတြ႕ ဗဟုသုတ အျမင္တို႕ကိုေပးေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဥပမာတင္၍ ေရးသားထားသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ဗမာစာ အေရး ညံံ့သူ မဟုတ္ေပ။ တိတိက်က် ေရးတတ္၏။ ပါဠိကိုု မွန္ကန္စြာသုံး၏။ တခါတရံ ဟာသဥာဏ္ပါ၏။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္က်င္းပေသာ ေက်ာင္သားမ်ား ညီလာခံ၌ သူ၏ ဥကၠဌမိန္႕ခြန္းတြင္ ကင္းဘဲလ္ အစီရင္ခံစာကို ''ပညာေရး ပူရာဏ္က်မ္းႀကီး ေပတကား...'' ဟု ေျပာင္ေလွာင္ထားသည္မွာ သေရာ္ခ်က္ပါေပသည္။
ေက်ာင္းမွ ထြက္ၿပီး ဒို႕ဗမာ အစည္းအရုံးသို႕ ၀င္ေသာအခါ၊ ငတ္ျပတ္လာ၍လား မေျပာတတ္၊ ဒဂုန္မဂၢဇင္းတြင္ ေရးလိုေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ့္ကိုေျပာ၏။ ကြၽန္ေတာ္လည္း တိုက္ရွင္တို႕ႏွင့္ စီစဥ္၍ လစဥ္ ကိုေအာင္ဆန္း ေဆာင္းပါးမ်ား ပါေစသည္။
ဒဂုန္မဂၢဇင္းက ကိုေအာင္ဆန္းေရးေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားအတြက္ ေငြခ်ီးျမွင့္၏။ သူေရးေသာ ေဆာင္းပါးကား ''ႏိုင္ငံေရးအမ်ဳိးမ်ဳိး'' ဟူေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ဂရိတ္ႏိုင္ငံေရးက အစခ်ီ၍ မ်က္ေမွာက္ ဗမာႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအထိေရး၏။ စာေျပာင္၏။ ဖတ္၍ေကာင္း၏။
သူလည္း ဒဂုန္တြင္ ၾကာၾကာမေရးရ။ မၾကာခင္ ဂ်ပန္ျပည္သို႕ ထြက္သြားသျဖင့္၊ သူ႕ေဆာင္းပါးလည္း ရပ္သြား၏။ အစိုးရကလည္း ၿငိဳးထား၍လား မေျပာတတ္၊ ဒဂုန္မဂၢဇင္းႀကီးမွာ ထိုႏွစ္မွာပင္ ပိတ္ျခင္း ခံရရွာေလသည္။
(၃) သမဂၢဥကၠဌျဖစ္ေသာ ၁၉၃၈-၃၉ ခုႏွစ္က သူသည္ ဘီအယ္လ္တန္းတြင္ရွိ၍ ပဲခူးေက်ာင္းေဆာင္ အလယ္ထပ္တြင္ေနသည္။ သူ၏ အခန္းသည္ သပ္ရပ္ျခင္းကင္းမဲ့၏။ အခန္းတြင္ စာအုပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေန၏။ စာအုပ္မ်ားသည္ စားပြဲေပၚတြင္တခ်ဳိ႕၊ ဘီဒိုေပၚတြင္တခ်ဳိ႕၊ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ တခ်ဳိ႕ ျပန္႕ၾကဲကာရုန္းရင္း ဆန္ခတ္ ျဖစ္၍ေနၾက၏။ သူသည္ အင္မတန္ စာဖတ္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္၏။
သူသည္ ေဒါသ ႀကီးသူတစ္ဦးျဖစ္၏။ သည္လို အမ်ားက ထင္၏။ ကြၽန္ေတာ့္ အဘို႕ကား ေဒါသႀကီးသည္ မၾကီးသည္ကို မသိ၊သူ႕တြင္ စိတ္လိုက္မာန္ပါ စိတ္ေတြရွိသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္ထင္သည္။
ႏွစ္ကိုကား အေသအခ်ာ မမွတ္မိေတာ့။ သပိတ္ေမွာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲတခု တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ က်င္းပ၏။ ပရိသတ္ထဲက ထ၍ ေ၀ဖန္စကားမ်ားေျပာၾက၏။ ထိုသို႕ ေျပာၾကသည့္ အထဲတြင္ စစ္ကိုင္းေက်ာင္းေဆာင္မွ ကုလားေက်ာင္းသားတဦးက ဥကၠဌေဟာင္း မစၥတာ ရာရွစ္ ကို ေ၀ဖန္ရာ၌ အေတာ္ထိခိုက္ေသာ အျပစ္ေတြကို ထုတ္ေဖၚေျပာေလသည္။ ကုလားေက်ာင္းသားေျပာသည့္ စကားမ်ားသည္ အေျခခုိင္သည္ မခိုင္သည္ကိုကား မမွတ္မိေတာ့ေပ။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ မစၥတာရာရွစ္ အတြက္ ေဒါပြကာ၊ ထိုကုလားေက်ာင္းသားကို ႀကိမ္းေမာင္း၍ ''ရဲရင္ထြက္'' စေသာ စေသာ အသုံးမ်ဳိးသုံး၏။ လက္သီးဆုပ္ကာ ကုလားအပါးသို႕ တုိး၍သြား၏။ ေဘးက ေက်ာင္းသားမ်ားက ၀ိုင္း၍ဆြဲထားရေလသည္။ သူသည္ ေဒါသေၾကာင့္ ဆတ္ဆတ္တုန္လ်က္ ရွိေလသည္။
ကုလား ဗမာ အဓိကရုဏ္းအၿပီး ေဒါက္တာ ဘေမာ္၏ တကၠသိုလ္ဥပေဒ ျပင္္ဆင္ေရး အဆိုၾကမ္းကို သမဂၢက ၿငင္းပယ္လိုက္သည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိဳျမ အမွဴးရွိေသာ ေက်ာင္းသားတစ္စုက မေက်နပ္သျဖင့္ သမဂၢကို အယုံအၾကည္မရွိ အဆိုတင္သြင္း၏။ ထိုအစည္းအေ၀း၌ ကိုေအာင္္ဆန္းသည္ ညိဳျမကို ေဒါပြကာ၊ ဥကၠဌ ကုလားထိုင္မွေန၍ ညိဳျမအတင္းကို အေတာ္ေျပာလိုက္ေလသည္။
သည္လို စိတ္လိုက္မာန္ပါ ေျပာၿပီးေနာက္ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာေသာအခါ၊ ထိုေန႕က ေအာင္ဆန္းက ညိဳျမအား ရႈံ႕ခ်ေသာ စကားမ်ားကို ရုပ္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာစာကို တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေဆာင္ အသီးသီးတြင္ ထြက္ေပၚလာေလသည္။
တကၠသိုလ္တြင္ ရွိစဥ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ၿပဳံးေသာမ်က္ႏွာကို ထားခဲ၏။ သူ၏မ်က္ႏွာထားသည္ သုန္မႈန္၏၊ တခါေတြ႕ဘူးေသာသူကို ေနာက္တခါေတြ႕လွ်င္ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္မွ ႏႈတ္ဆက္၏။ သူ႕ကို သိသူက ၿပဳံးျပေသာ္လည္း၊ သူသည္ တုန္႕ျပန္၍ ၿပဳံးခ်င္မွ ၿပဳံး၏။ ဥကၠျဖစ္သျဖင့္ သူ႕ကိုကား ေက်ာင္းသားတိုင္းက သိၾက၏။ သူကလည္း အစဥ္လိုလို ႏိုင္ငံေရးကိုသာ ေတြးေနဟန္တူ၏။ ဗမာျပည္၏ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ စိတ္ပူပုံရ၏။ ထို႕ေၾကာင့္သူသည္ သုန္မႈန္လ်က္ရွိေနသည္။
သူ စကားေျပာလွ်င္လည္း ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းသာေျပာသည္။ သူေျပာေနစဥ္တြင္ ေဘးရွိလူမ်ားက နားေထာင္ေနရသည္။ ေဘးမွ လူမ်ား၏ စကားကို သူမၾကား။ သူေျပာခ်င္တာေတြကိုသာ စြပ္၍ ေျပာေန တတ္သည္။
(၄) တခါက ရန္ကုန္ကို ဂ်ပန္တို႕ သိမ္းပိုက္စ အခ်ိန္။ ၀ိတိုရိယရိပ္သာရွိ အိမ္တစ္အိမ္တြင္ သခင္ျမႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။ ကြၽန္ေတာ္မွာလည္း ေတာမွ ေရာက္ခါစျဖစ္သည္။ ဧည္႕ခန္းရွိ စႏၵယားတြင္ ကြၽန္ေတာ္ထုိင္ကာ တီးေန၏။ ေဘးမွ သခင္စံေ၀ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕က ၀ိုင္း၍ သီခ်င္းလိုက္ဆိုလ်က္ရွိ၏။ ဘီ-အိုင္-ေအ သမားမ်ားမွာ ဂီတ အင္မတန္ငတ္ေန၍ သီခ်င္းသံကို ေတာင့္တေနသျဖင့္ အတင္းတီးခိုင္းၾက၏။ စႏၵယားမွာ အသံေတြ ပ်က္ေန၏။
၀ိုင္း၍ဆိုေနၾကရာမွ၊ သည္ေနရာသို႕ေရာက္ေသာအခါ၊ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ေဂါက္ ေဂါက္ ေဂါက္ ေဂါက္ႏွင့္ တစ္ဖက္မွ ေလွ်ာက္လာကာ စႏၵယားအပါးတြင္ လက္ေထာက္ရပ္လွ်က္ ''ေဟ့ . . . ရပ္ၾက။ ခုလိုခါမ်ဳိးမွာ၊ ရဲစိတ္ရဲမာန္တက္ေစမဲ့ ရဲတင္းသံတို႕ကိုသာ ဆိုရမယ္ဗ်။ ဒီခ်စ္မယ္ ၾကင္မယ္ သီခ်င္းမ်ဳိးက မဟန္ဘူး။ ''
ရုတ္တရက္ ေၾကာင္၍ ကြၽန္ေတာ္သည္ စႏၵယားကို ေခတၱရပ္လိုက္သည္။ သူသည္ ေျပာခ်င္တာေျပာၿပီး ထြက္သြားေလသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕လည္း ဆက္လက္သီဆိုကာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။ သူကား သည္လိုမ်ဳိးလူစား။
သမဂၢဥကၠဌ ကိုဘေမာင္(ယခု သံအမတ္) ၏ လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီ-အိုင္-ေအ ေခတ္၌ ေရႊေတာင္ၾကားတြင္ က်င္းပသည္။ သူ၏လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီအိုင္ေအသမားမ်ားတြင္ ပဌမဦးဆုံးျဖစ္သည္။ လက္ထပ္ပြဲ ၿပီးေသာအခါ၊ ဧည့္ခန္းေဆာင္တြင္ မိတ္ေဆြမ်ား စုရုံးကာေနၾက၏။ စႏၵယားဆရာတဦးက တီးက ေဖ်ာ္ေျဖလ်က္ရွိသည္။
သည္အတြင္း ကိုေအာင္ဆန္းသည္ စႏၵယားဆရာကို ရပ္ေစကာ ကြၽန္ေတာ့္ကို လူၾကားထဲမွ အတင္းဆြဲေခၚ၍ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို တီးေစ၏။ သူသည္ စႏၵယားကို လက္ေထာက္ကာ မရတရျဖင့္ လိုက္ဆိုေန၏။ တီးေသာ သီခ်င္းမွာ ကဥၨန သီခ်င္းပင္ ျဖစ္၏။ ေတးဆုံးလွ်င္ လက္ခုပ္တီးကာ ေနာက္တပုဒ္ တီးခိုင္းျပန္၏။
တခါက ဂ်ပန္ေခတ္၀န္ႀကီးတဦး၏ ထမင္းစားပြဲတြင္ သူလာ၏။ ထမင္းစားပြဲ စမည္ ျပဳေသာအခါ၊ သူ႕ကို စစ္ေသနာပတိဟု အားလုံးက ေလးစားေသာအားျဖင့္ ထမင္းစားခန္းႀကီးထဲသို႕ သူ႕ကို အရင္၀င္ေစ၏။ ဧည့္သည္မ်ားသည္ကား အ၀တြင္ ရပ္၍ သူအ၀င္ကို ေစာင့္ေနၾကသည္။ သူသည္ စစ္၀တ္စစ္စားႏွင့္ ၀င္လာကာ ရုတ္တရက္ စားပြဲထိပ္ကုလားထိုင္တြင္ ၀င္ထိုင္လုိက္ၿပီး ဇတ္ကနဲ ဘယာေၾကာ္တတုံး ယူစားလိုက္ေလ၏။
သူထမင္းစားေနစဥ္ ဧည့္သည္၀င္လာလို႕လည္း ဗမာဧည့္၀တ္ထုံးစံအရ ထမင္းစားပါ အုံးလားဟု ေခၚခ်င္မွ ေခၚေသာလူစားမ်ဳိးျဖစ္၏။ ဒါေတြေၾကာင့္ သူ႕ကို မိတ္ေဆြရင္းမ်ားက ''ေၾကာင္သည္'' ဟု အမွတ္ ထားၾကေလ၏။
(၅) သူ႕တြင္ သိမ္ေမြ႕ျခင္းမရွိ။ အလွအပကို သူမမက္ေမာ။ သူသည္ ၾကမ္းတမ္းသည္။ ရိုင္းသည္။ ဆက္္ဆံေပါင္းသင္းေရးတြင္ ရွိေသာ ဧည့္၀တ္ထုံးစံ ယဥ္ေက်းျခင္း စသည္တို႕ကို သူသည္ လုံး၀ ဂရုမစိုက္၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ သဘင္စေသာ အႏုပညာရပ္ မ်ားကို မလိုက္စား၊ သူ႕ကိုယ္သူ အတင္း ယဥ္ေက်းေအာင္မလုပ္။ သူ၏ နဂိုအတိုင္း ခပ္ရိုင္းရိုင္း ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းပင္ မျပဳမျပင္ဘဲေန၏။
သူ႕တြင္ ႏိုင္ငံေရး ၀ိဥာဏ္ကား ျပင္းထန္လွေခ်၏။ သူသည္ ႏိုင္ငံေရး တစ္ခုတည္းကိုသာ လုပ္ေသာ လူတစ္ဦးျဖစ္သည္။
သူသည္ ရိုင္း၏။ ၾကမ္း၏။ ေၾကာင္၏။ ကိစၥမရွိ။ သူသည္ ဧည့္ခန္းေဆာင္မွ ဂုဏ္သေရရွိ လူႀကီးလူေကာင္းမဟုတ္။ တခုတည္းေသာ ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ တခုတည္း ကိုသာ မဲ၍လုပ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး သတၱ၀ါျဖစ္၏။ ထို႕ေၾကာင့္ ကိစၥမရွိ။
၁၉၄၂-၄၃ ခုႏွစ္တြင္ သူႏွင့္ ေနာက္ဆုံးေတြ႕၏။ သူသည္ အႏုပညာအေၾကာင္းကို ေျပာျပ၏။
အႏုပညာဆိုတာ ရွိတာပဲ။ လင္မယားဘ၀မွာလဲ အႏုပညာမဲ့ယင္၊ လင္မယားကြဲမွာေပါ့။ ဒီလိုပဲ ေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း အႏုပညာရွိတာပဲ။ အႏုပညာေျမာက္မွ ေတာ္လွန္ေရးဟာလည္း တကယ့္ ေတာ္လွန္ေရး အစစ္ပဲ...။
ဆရာမ ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီးစ လက္မထပ္ခင္ ၃-၄ ရက္အလိုက ကိုဘဟိန္းကို လာရွာရင္း ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ သြားေတြ႕၏။
သူသည္ ဧည့္ခန္းရွိ အဖုံးပိတ္ထားေသာ စႏၵယားတြင္ လက္ေထာက္ကာ ''ဒီမယ္.. အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာ သိပ္စဥ္းစား ေတြေ၀ေနလို႕မရဘူး။ တခါတည္း ဇြတ္လုပ္လိုက္ရတယ္။'' ဟု မေမးပဲ သူ႕ဖာသာ သူေျပာေန၏။
လက္ထပ္ၿပီးစက ကြၽန္ေတာ္ေရးလ်က္ရွိေသာ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈစာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အင္းလ်ား ကန္ေစာင္းရွိ သူ႕အိမ္သို႕ေရာက္သြား၏။
ဧည့္ခန္းတြင္ ေခတၱေစာင့္ေနရ၏။ ထြက္လာေသာအခါ သူ႕ႏႈတ္ခမ္းတြင္ ရဲေနသည္ ကို ေတြ႕ရ၍ မၿပံဳးမိေအာင္ ဟန္ေဆာင္ေနရ၏။
သည့္ေနာက္ သူႏွင့္ ကြၽန္ေတာ္မေတြ႕ေတာ့။ ေတြ႕ဆုံဖို႕လည္း အေၾကာင္းမရွိ။ အေၾကာင္းမရွိပဲ သူ႕ဆီ သြားလည္လည္း ေဖၚေဖၚေရြေရြ ေလာကြတ္ပ်ဴငွာ ေခၚမည့္ လူစားမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။
တခါက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘ၀တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားႀကီးထဲ၌ သူ၏ဇနီး ကေလးမ်ားႏွင့္ တျပဳံၾကီးကိုျမင္လိုက္၏။ ေအာ္... သားနဲ႕ မယားနဲ႕မို႕ လူစိတ္ေတာ္ေတာ္ ေပါက္လာၿပီ၊ အရင္ကလို ေၾကာင္ေတာ့မည္မဟုတ္။ အၾကမ္း အရိုင္းမွ ယဥ္ေက်းလာေတာ့မည္ဟု ေအာက္ေမ့လိုက္၏။ မွန္ မမွန္ကား မေျပာတတ္။
ဖဆပလ ဥကၠဌ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္၊ ဦးေအာင္ဆန္းကိုကား ကြၽန္ေတာ္မသိ။ သူ၏ ႏိုင္ငံေရးကို ေ၀ဖန္ျခင္းမဟုတ္။ သူ၏ အျဖစ္သာ ကြၽန္ေတာ္သိသည္ အထိ ေျပာျပျခင္းျဖစ္သည္။
တခုေတာ့ ထင္သည္။ သူသည္ လူထုထဲမွ လူတစ္ဦးျဖစ္၍ လူထုႏွင့္ဆက္စပ္ေန၍၊ လူထုေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာသည္ ျဖစ္လိမ့္မည္။
ဒဂုန္တာရာ
(၁) သူ၏ေအာက္မွ လူထုႀကီးသည္ စည္းကမ္းေသ၀ပ္ျခင္း အတန္ငယ္ကင္းမဲ့စြာ နားေထာင္လ်က္ရွိ၏။ လူထုႀကီးသည္ စူးစိုက္ျခင္းမရွိ။ တစ္ခ်ဳိ႕က ၿပဳံးရယ္ေန၏။ ေနာက္နားရွိ လူထုအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုကား အခ်င္းခ်င္း ေခါင္းခ်င္းကပ္ကာ တီးတိုးေျပာေနၾက၏။ သို႕ေသာ္ ပ်က္ရယ္ျပဳျခင္းကားမရွိ။ ေလးစားျခင္းသည္ အားလုံး တညီတညြတ္တည္း တည္ရွိ၏။
အစိမ္းေရာင္ ကတၱီပါကားႀကီးသည္ သူ႕ကို ေနာက္ကား ခံထား၏။ ကားလိပ္ႀကီးမွာ ဘာရုပ္ပုံ ေတာေတာင္ကားကိုမွ် ထူးထူးေထြေထြ မေဖာ္ျပ။ သို႕ေသာ္ မႈိင္းညို႕ျခင္းတစ္ခုကိုသာ ရဲ၀ံ႕စြာ ေဆာင္၍ ေနေလသည္။
သူသည္ စိမ္းညိွဳ႕ေသာ ကားႀကီး၏ ေရွ႕စင္ျမင့္ ဇာတ္ခုံေပၚ၌ ရပ္ကာ စကားေျပာ၍ ေနသည္။ သူသည္ ဗမာ ပထ၀ီေျမႀကီးမွ ဗမာ၀ါဂြမ္းျဖင့္ ယက္လုပ္သည့္ ပင္နီ ဖ်ဥ္ၾကမ္းႀကီးကို ၀တ္ထား၏။ လုံခ်ည္မွာ နီရဲေသာ ေရႊေတာင္ ပိုးလုံခ်ီျဖစ္၏။ ေခါင္းမွာ ပြေယာင္းေယာင္းႏွင့္ မေသသပ္။ မ်က္ႏွာအသြင္အျပင္မွာ အပူပိုင္းေဒသ အီေကြတာေပၚရွိ ကြၽန္းစုမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ မြန္ဂိုလီယံအႏြယ္ လူရိုင္းမ်က္ႏွာႏွင့္ တူ၏။ သို႕မဟုတ္ ေတာင္ေပၚခ်င္းတစ္ေယာက္၏ မ်က္ႏွာႏွင့္လည္းတူ၏။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လူလတ္တန္းစား၏ လကၡဏာျဖစ္ေသာ ထယ္၀ါျခင္း ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕ျခင္းတို႕သည္ သူ႕တြင္ လုံး၀ မခိုေအာင္း။ လမ္းေပၚတြင္ ေနရာတကာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ သာမန္ဆင္းရဲသား တစ္ဦးႏွင့္သာတူ၏။ လူထုထဲမွ လူတစ္ဦး၏ အသြင္အျပင္မ်ဳိးသာျဖစ္သည္။
သူသည္ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေဘးသို႕ကား၍ လႈပ္ခါလႈပ္ခါ စကားေျပာ၏။ သူ၏စကားလုံးမ်ားကား ေျပျပစ္ျခင္းမရွိ။ ေခ်ာေမြ႕ျခင္းမရွိ။ သို႕ေသာ္ အတြင္း၌ကား အနက္ပါ၏။
သင္ပထမဦးဆုံးေတြ႕ျမင္ေသာ ေအာင္ဆန္း၏ ပုံပန္းကို ေရးျပပါဆိုလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္သည္ သည္ပုံကို ေရးျပမည္ျဖစ္ေပသည္။
ထိုအခါကား ၁၉၃၆-ခု၊ ပဌမဆုံးက်င္းပအပ္ေသာ ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံၾကီးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဂ်ဴပလီေဟာခန္းမတြင္ ဆင္ယင္ေသာအခါ ျဖစ္ေပသည္။ ကြၽန္ေတာ္သည္ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိရာ၊ နယ္မွ ေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေက်ာင္းသား ညီလာခံသို႕တက္ေရာက္စဥ္၊ ေအာင္ဆန္း စကားေျပာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
၁၉၃၆- ခု၊ သပိတ္ေမွာက္ကိစၥ ေတာက္ေလာင္ေတာ့မည့္ဆဲဆဲ၊ မီးခိုးမ်ား အူေနသည့္ အခိုက္၊ ''ေအာင္ဆန္း'' အမည္ကို သတင္းစာမ်ားတြင္ ဖတ္ရေသာအခါ၊ သူ႕ကို သိခ်င္ေသာစိတ္ ထက္သန္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ေအာင္ဆန္းမွာ တကၠသိုလ္သမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံျဖစ္ေသာ အိုးေ၀မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာျဖစ္၏။ ကြၽန္ေတာ္မွာ စာေပ ၀ါသနာပါသူျဖစ္ရာ၊ ေအာင္ဆန္းကို အိုးေ၀ မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ အျဖစ္ စိတ္၀င္စား၏။ အားက်၏။ သူ႕အေၾကာင္းကို သိခ်င္၏။ ေတြ႕ဘူးခ်င္၏။
သို႕ေသာ္ ဂ်ဴဘလီေဟာ ေက်ာင္းသားမ်ားညီလာခံတြင္ သူ၏ ရုပ္သြင္ႏွင့္ သူစကားေျပာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ၾကားနာရေသာအခါ အထင္ႏွင့္ အျမင္ကြာေနသည္ကို ေတြ႕၇၏။ ကြၽန္ေတာ္ထင္ထားသည္မွာ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား၊ ရုပ္ေျဖာင့္္၊ ဂိုက္က်၊ စကားေျပာေကာင္းဟုုျဖစ္၏။ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္သျဖင့္ အေတာ္အထင္ႀကီးထားေလ၏။
ေတြ႕ရေသာအခါ ရုပ္ကလည္း မေျဖာင့္၊ စကားအေျပာကလည္း မေျပျပစ္၊ သို႕ျဖစ္၍ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။ ထိုအခါ ကြၽန္ေတာ္မွာ အရြယ္ႏုနယ္ေသး၍ စိတ္ကူးယဥ္ယဥ္ျဖင့္သာ ေအာင္ဆန္းကို ရုပ္ေျဖာင့္ေစခ်င္၊ စကားေျပာ ေကာင္းေစခ်င္ေန၏။ ထို႕ေၾကာင့္ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။
(၂) ေနာက္ ၁- ႏွစ္ခန္႕ၾကာေသာအခါ၊ ကြၽန္ေတာ္လည္း တကၠသိုလ္သို႕ ေရာက္၍ေနသည္။ ကြၽန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ေရာက္သည့္ ၁၉၃၇-၃၈- ခုႏွစ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ ဒုတိယဥကၠဌ၊ ဗမာတစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢတြင္ ဥကၠဌျဖစ္၏။ ထိုအခါ ကြၽန္ေတာ္သည္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အသိျဖစ္လာ၏။ အသိသာ ျဖစ္ရုံျဖစ္သည္၊ မရင္းႏွီးခဲ့ေပ။
သူႏွင့္ကား ရင္းႏွီး၍မျဖစ္။ သူသည္ ရင္းႏွီး၍ရေသာ လူစားမ်ဳိးမဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး အတူတူတြဲဘက္လုပ္လွ်င္သာ သူႏွင့္ ရင္းႏွီးမည္ျဖစ္၏။ တကၠသိုလ္တြင္ေနစဥ္ ကြၽန္ေတာ္သည္ သမဂၢႏိုင္ငံေရးကိုသာ တစ္ဘက္သတ္မလိုက္။ စာေပ ကဗ်ာလည္း ေရးခ်င္၏။ ဂီတကိုလည္း လိုက္စား၏။ သည္လို အစုံလုပ္ခ်င္သျဖင့္၊ သူႏွင့္ မရင္းႏွီး ႏိုင္ေပ။ သူကား ႏိုင္ငံေရးသမား သက္သက္ျဖစ္ေလသည္။
ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကြၽန္ေတာ့္ကို သခင္ဗဟိန္းက အသိဖြဲ႕ေပးခဲ့၏။ သို႕ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးသမားသက္သက္ မဟုတ္သျဖင့္ သူ၏အသိထက္ လြန္ေျမာက္၍ ရင္းႏွီးေသာ အျဖစ္သို႕ မေရာက္သြားခဲ့ေပ။
သခင္ဗဟိန္းႏွင့္ကား သည္လိုမဟုတ္။ သခင္ဗဟိန္းသည္ ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕သူျဖစ္၏။ စာေပကဗ်ာ လကၤာကို ႏွစ္သက္၏။ ဂီတကို ခ်စ္၏။ ထို႕ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ ခဏပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ကာ သူကြန္ျမဴနစ္ျဖစ္ေနသည့္ ဘ၀အထိပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ျခင္းမပ်က္။ ကြၽန္ေတာ္ကား ႏိုင္ငံေရးသမားလည္း မဟုတ္။ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ကား သည္ကဲ႕သို႕ မဟုတ္။
ကြၽန္ေတာ္စာေရး ၀ါသနာပါသည္ကို ကိုေအာင္ဆန္းသိ၏။ သို႕ရာတြင္ ကြၽန္ေတာ္ေရးခဲ့ေသာ ဒဂုန္မဂၢဇင္းမွ ရတုပိုဒ္စုံ စေသာ ကဗ်ာမ်ား၊ ၀တၴဳတို၊ ေဆာင္းပါး စသည့္စာေပမ်ားကို သူအကုန္ ဖတ္ဘူးလိမ့္မည္မထင္။ ဂရုစိုက္၍ဖတ္မည့္ လူမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။
သို႕ေသာ္ တစ္ခါက သခင္ဗဟိန္းႏွင့္အတူ သမဂၢ အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီခန္းတြင္ပင္ ပင္းယမဂၢဇင္း၌ ပုံႏွိပ္ထားေသာ ကြၽန္ေတာ့္ေဆာင္းပါးတခုကိုကား ကြၽန္ေတာ္ေရွ႕တြင္ ဖတ္သည္ကို ေတြ႕ရဖူး၏။ ဖတ္ျပီးလွ်င္ ေ၀ဖန္ခ်က္ေပး၏။
ကိုေအာင္ဆန္းသည္လည္း အဂၤလိပ္-ဗမာ ေဆာင္းပါးရွင္တဦးျဖစ္ေပသည္။ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ သူ၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဂႏၶမေလာကဂၢဇင္းတြင္ ဖတ္ရဘူးသည္။ သူသည္ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုေရး၏။
ေက်ာင္းသားမ်ား အ၀တ္အစား ၀တ္ဆင္ေရးျပႆနာကို သူသည္ ဂႏၶမေလာကတြင္ ပန္းတေနာ္ဦးသန္႕ႏွင့္ အျပန္အလွန္ေရးသည္။ ဗမာတႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံ ''မ်ဳိးညြန္႕'' မဂၢဇင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ သူ၏ ''ေလာက၀ိဟာ'' အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးတိုေလးကိုကား သေဘာက်ခဲ့၏။ ကမၻာေလာကႀကီးကို ကိုယ္ေတြ႕ ဗဟုသုတ အျမင္တို႕ကိုေပးေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဥပမာတင္၍ ေရးသားထားသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ဗမာစာ အေရး ညံံ့သူ မဟုတ္ေပ။ တိတိက်က် ေရးတတ္၏။ ပါဠိကိုု မွန္ကန္စြာသုံး၏။ တခါတရံ ဟာသဥာဏ္ပါ၏။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္က်င္းပေသာ ေက်ာင္သားမ်ား ညီလာခံ၌ သူ၏ ဥကၠဌမိန္႕ခြန္းတြင္ ကင္းဘဲလ္ အစီရင္ခံစာကို ''ပညာေရး ပူရာဏ္က်မ္းႀကီး ေပတကား...'' ဟု ေျပာင္ေလွာင္ထားသည္မွာ သေရာ္ခ်က္ပါေပသည္။
ေက်ာင္းမွ ထြက္ၿပီး ဒို႕ဗမာ အစည္းအရုံးသို႕ ၀င္ေသာအခါ၊ ငတ္ျပတ္လာ၍လား မေျပာတတ္၊ ဒဂုန္မဂၢဇင္းတြင္ ေရးလိုေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ့္ကိုေျပာ၏။ ကြၽန္ေတာ္လည္း တိုက္ရွင္တို႕ႏွင့္ စီစဥ္၍ လစဥ္ ကိုေအာင္ဆန္း ေဆာင္းပါးမ်ား ပါေစသည္။
ဒဂုန္မဂၢဇင္းက ကိုေအာင္ဆန္းေရးေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားအတြက္ ေငြခ်ီးျမွင့္၏။ သူေရးေသာ ေဆာင္းပါးကား ''ႏိုင္ငံေရးအမ်ဳိးမ်ဳိး'' ဟူေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ဂရိတ္ႏိုင္ငံေရးက အစခ်ီ၍ မ်က္ေမွာက္ ဗမာႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအထိေရး၏။ စာေျပာင္၏။ ဖတ္၍ေကာင္း၏။
သူလည္း ဒဂုန္တြင္ ၾကာၾကာမေရးရ။ မၾကာခင္ ဂ်ပန္ျပည္သို႕ ထြက္သြားသျဖင့္၊ သူ႕ေဆာင္းပါးလည္း ရပ္သြား၏။ အစိုးရကလည္း ၿငိဳးထား၍လား မေျပာတတ္၊ ဒဂုန္မဂၢဇင္းႀကီးမွာ ထိုႏွစ္မွာပင္ ပိတ္ျခင္း ခံရရွာေလသည္။
(၃) သမဂၢဥကၠဌျဖစ္ေသာ ၁၉၃၈-၃၉ ခုႏွစ္က သူသည္ ဘီအယ္လ္တန္းတြင္ရွိ၍ ပဲခူးေက်ာင္းေဆာင္ အလယ္ထပ္တြင္ေနသည္။ သူ၏ အခန္းသည္ သပ္ရပ္ျခင္းကင္းမဲ့၏။ အခန္းတြင္ စာအုပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေန၏။ စာအုပ္မ်ားသည္ စားပြဲေပၚတြင္တခ်ဳိ႕၊ ဘီဒိုေပၚတြင္တခ်ဳိ႕၊ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ တခ်ဳိ႕ ျပန္႕ၾကဲကာရုန္းရင္း ဆန္ခတ္ ျဖစ္၍ေနၾက၏။ သူသည္ အင္မတန္ စာဖတ္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္၏။
သူသည္ ေဒါသ ႀကီးသူတစ္ဦးျဖစ္၏။ သည္လို အမ်ားက ထင္၏။ ကြၽန္ေတာ့္ အဘို႕ကား ေဒါသႀကီးသည္ မၾကီးသည္ကို မသိ၊သူ႕တြင္ စိတ္လိုက္မာန္ပါ စိတ္ေတြရွိသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္ထင္သည္။
ႏွစ္ကိုကား အေသအခ်ာ မမွတ္မိေတာ့။ သပိတ္ေမွာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲတခု တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ က်င္းပ၏။ ပရိသတ္ထဲက ထ၍ ေ၀ဖန္စကားမ်ားေျပာၾက၏။ ထိုသို႕ ေျပာၾကသည့္ အထဲတြင္ စစ္ကိုင္းေက်ာင္းေဆာင္မွ ကုလားေက်ာင္းသားတဦးက ဥကၠဌေဟာင္း မစၥတာ ရာရွစ္ ကို ေ၀ဖန္ရာ၌ အေတာ္ထိခိုက္ေသာ အျပစ္ေတြကို ထုတ္ေဖၚေျပာေလသည္။ ကုလားေက်ာင္းသားေျပာသည့္ စကားမ်ားသည္ အေျခခုိင္သည္ မခိုင္သည္ကိုကား မမွတ္မိေတာ့ေပ။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ မစၥတာရာရွစ္ အတြက္ ေဒါပြကာ၊ ထိုကုလားေက်ာင္းသားကို ႀကိမ္းေမာင္း၍ ''ရဲရင္ထြက္'' စေသာ စေသာ အသုံးမ်ဳိးသုံး၏။ လက္သီးဆုပ္ကာ ကုလားအပါးသို႕ တုိး၍သြား၏။ ေဘးက ေက်ာင္းသားမ်ားက ၀ိုင္း၍ဆြဲထားရေလသည္။ သူသည္ ေဒါသေၾကာင့္ ဆတ္ဆတ္တုန္လ်က္ ရွိေလသည္။
ကုလား ဗမာ အဓိကရုဏ္းအၿပီး ေဒါက္တာ ဘေမာ္၏ တကၠသိုလ္ဥပေဒ ျပင္္ဆင္ေရး အဆိုၾကမ္းကို သမဂၢက ၿငင္းပယ္လိုက္သည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိဳျမ အမွဴးရွိေသာ ေက်ာင္းသားတစ္စုက မေက်နပ္သျဖင့္ သမဂၢကို အယုံအၾကည္မရွိ အဆိုတင္သြင္း၏။ ထိုအစည္းအေ၀း၌ ကိုေအာင္္ဆန္းသည္ ညိဳျမကို ေဒါပြကာ၊ ဥကၠဌ ကုလားထိုင္မွေန၍ ညိဳျမအတင္းကို အေတာ္ေျပာလိုက္ေလသည္။
သည္လို စိတ္လိုက္မာန္ပါ ေျပာၿပီးေနာက္ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာေသာအခါ၊ ထိုေန႕က ေအာင္ဆန္းက ညိဳျမအား ရႈံ႕ခ်ေသာ စကားမ်ားကို ရုပ္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာစာကို တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေဆာင္ အသီးသီးတြင္ ထြက္ေပၚလာေလသည္။
တကၠသိုလ္တြင္ ရွိစဥ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ၿပဳံးေသာမ်က္ႏွာကို ထားခဲ၏။ သူ၏မ်က္ႏွာထားသည္ သုန္မႈန္၏၊ တခါေတြ႕ဘူးေသာသူကို ေနာက္တခါေတြ႕လွ်င္ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္မွ ႏႈတ္ဆက္၏။ သူ႕ကို သိသူက ၿပဳံးျပေသာ္လည္း၊ သူသည္ တုန္႕ျပန္၍ ၿပဳံးခ်င္မွ ၿပဳံး၏။ ဥကၠျဖစ္သျဖင့္ သူ႕ကိုကား ေက်ာင္းသားတိုင္းက သိၾက၏။ သူကလည္း အစဥ္လိုလို ႏိုင္ငံေရးကိုသာ ေတြးေနဟန္တူ၏။ ဗမာျပည္၏ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ စိတ္ပူပုံရ၏။ ထို႕ေၾကာင့္သူသည္ သုန္မႈန္လ်က္ရွိေနသည္။
သူ စကားေျပာလွ်င္လည္း ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းသာေျပာသည္။ သူေျပာေနစဥ္တြင္ ေဘးရွိလူမ်ားက နားေထာင္ေနရသည္။ ေဘးမွ လူမ်ား၏ စကားကို သူမၾကား။ သူေျပာခ်င္တာေတြကိုသာ စြပ္၍ ေျပာေန တတ္သည္။
(၄) တခါက ရန္ကုန္ကို ဂ်ပန္တို႕ သိမ္းပိုက္စ အခ်ိန္။ ၀ိတိုရိယရိပ္သာရွိ အိမ္တစ္အိမ္တြင္ သခင္ျမႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။ ကြၽန္ေတာ္မွာလည္း ေတာမွ ေရာက္ခါစျဖစ္သည္။ ဧည္႕ခန္းရွိ စႏၵယားတြင္ ကြၽန္ေတာ္ထုိင္ကာ တီးေန၏။ ေဘးမွ သခင္စံေ၀ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕က ၀ိုင္း၍ သီခ်င္းလိုက္ဆိုလ်က္ရွိ၏။ ဘီ-အိုင္-ေအ သမားမ်ားမွာ ဂီတ အင္မတန္ငတ္ေန၍ သီခ်င္းသံကို ေတာင့္တေနသျဖင့္ အတင္းတီးခိုင္းၾက၏။ စႏၵယားမွာ အသံေတြ ပ်က္ေန၏။
ခ်စ္မွာလား ခင္ခင္ရယ္
ခ်စ္သဲႏြယ္
အဟုတ္ကို ခ်စ္ေတာ့မယ္
ခင္ရယ္ ၾကင္မယ္
ခ်စ္သဲႏြယ္
အဟုတ္ကို ခ်စ္ေတာ့မယ္
ခင္ရယ္ ၾကင္မယ္
၀ိုင္း၍ဆိုေနၾကရာမွ၊ သည္ေနရာသို႕ေရာက္ေသာအခါ၊ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ေဂါက္ ေဂါက္ ေဂါက္ ေဂါက္ႏွင့္ တစ္ဖက္မွ ေလွ်ာက္လာကာ စႏၵယားအပါးတြင္ လက္ေထာက္ရပ္လွ်က္ ''ေဟ့ . . . ရပ္ၾက။ ခုလိုခါမ်ဳိးမွာ၊ ရဲစိတ္ရဲမာန္တက္ေစမဲ့ ရဲတင္းသံတို႕ကိုသာ ဆိုရမယ္ဗ်။ ဒီခ်စ္မယ္ ၾကင္မယ္ သီခ်င္းမ်ဳိးက မဟန္ဘူး။ ''
ရုတ္တရက္ ေၾကာင္၍ ကြၽန္ေတာ္သည္ စႏၵယားကို ေခတၱရပ္လိုက္သည္။ သူသည္ ေျပာခ်င္တာေျပာၿပီး ထြက္သြားေလသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕လည္း ဆက္လက္သီဆိုကာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။ သူကား သည္လိုမ်ဳိးလူစား။
သမဂၢဥကၠဌ ကိုဘေမာင္(ယခု သံအမတ္) ၏ လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီ-အိုင္-ေအ ေခတ္၌ ေရႊေတာင္ၾကားတြင္ က်င္းပသည္။ သူ၏လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီအိုင္ေအသမားမ်ားတြင္ ပဌမဦးဆုံးျဖစ္သည္။ လက္ထပ္ပြဲ ၿပီးေသာအခါ၊ ဧည့္ခန္းေဆာင္တြင္ မိတ္ေဆြမ်ား စုရုံးကာေနၾက၏။ စႏၵယားဆရာတဦးက တီးက ေဖ်ာ္ေျဖလ်က္ရွိသည္။
သည္အတြင္း ကိုေအာင္ဆန္းသည္ စႏၵယားဆရာကို ရပ္ေစကာ ကြၽန္ေတာ့္ကို လူၾကားထဲမွ အတင္းဆြဲေခၚ၍ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို တီးေစ၏။ သူသည္ စႏၵယားကို လက္ေထာက္ကာ မရတရျဖင့္ လိုက္ဆိုေန၏။ တီးေသာ သီခ်င္းမွာ ကဥၨန သီခ်င္းပင္ ျဖစ္၏။ ေတးဆုံးလွ်င္ လက္ခုပ္တီးကာ ေနာက္တပုဒ္ တီးခိုင္းျပန္၏။
တခါက ဂ်ပန္ေခတ္၀န္ႀကီးတဦး၏ ထမင္းစားပြဲတြင္ သူလာ၏။ ထမင္းစားပြဲ စမည္ ျပဳေသာအခါ၊ သူ႕ကို စစ္ေသနာပတိဟု အားလုံးက ေလးစားေသာအားျဖင့္ ထမင္းစားခန္းႀကီးထဲသို႕ သူ႕ကို အရင္၀င္ေစ၏။ ဧည့္သည္မ်ားသည္ကား အ၀တြင္ ရပ္၍ သူအ၀င္ကို ေစာင့္ေနၾကသည္။ သူသည္ စစ္၀တ္စစ္စားႏွင့္ ၀င္လာကာ ရုတ္တရက္ စားပြဲထိပ္ကုလားထိုင္တြင္ ၀င္ထိုင္လုိက္ၿပီး ဇတ္ကနဲ ဘယာေၾကာ္တတုံး ယူစားလိုက္ေလ၏။
သူထမင္းစားေနစဥ္ ဧည့္သည္၀င္လာလို႕လည္း ဗမာဧည့္၀တ္ထုံးစံအရ ထမင္းစားပါ အုံးလားဟု ေခၚခ်င္မွ ေခၚေသာလူစားမ်ဳိးျဖစ္၏။ ဒါေတြေၾကာင့္ သူ႕ကို မိတ္ေဆြရင္းမ်ားက ''ေၾကာင္သည္'' ဟု အမွတ္ ထားၾကေလ၏။
(၅) သူ႕တြင္ သိမ္ေမြ႕ျခင္းမရွိ။ အလွအပကို သူမမက္ေမာ။ သူသည္ ၾကမ္းတမ္းသည္။ ရိုင္းသည္။ ဆက္္ဆံေပါင္းသင္းေရးတြင္ ရွိေသာ ဧည့္၀တ္ထုံးစံ ယဥ္ေက်းျခင္း စသည္တို႕ကို သူသည္ လုံး၀ ဂရုမစိုက္၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ သဘင္စေသာ အႏုပညာရပ္ မ်ားကို မလိုက္စား၊ သူ႕ကိုယ္သူ အတင္း ယဥ္ေက်းေအာင္မလုပ္။ သူ၏ နဂိုအတိုင္း ခပ္ရိုင္းရိုင္း ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းပင္ မျပဳမျပင္ဘဲေန၏။
သူ႕တြင္ ႏိုင္ငံေရး ၀ိဥာဏ္ကား ျပင္းထန္လွေခ်၏။ သူသည္ ႏိုင္ငံေရး တစ္ခုတည္းကိုသာ လုပ္ေသာ လူတစ္ဦးျဖစ္သည္။
သူသည္ ရိုင္း၏။ ၾကမ္း၏။ ေၾကာင္၏။ ကိစၥမရွိ။ သူသည္ ဧည့္ခန္းေဆာင္မွ ဂုဏ္သေရရွိ လူႀကီးလူေကာင္းမဟုတ္။ တခုတည္းေသာ ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ တခုတည္း ကိုသာ မဲ၍လုပ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး သတၱ၀ါျဖစ္၏။ ထို႕ေၾကာင့္ ကိစၥမရွိ။
၁၉၄၂-၄၃ ခုႏွစ္တြင္ သူႏွင့္ ေနာက္ဆုံးေတြ႕၏။ သူသည္ အႏုပညာအေၾကာင္းကို ေျပာျပ၏။
အႏုပညာဆိုတာ ရွိတာပဲ။ လင္မယားဘ၀မွာလဲ အႏုပညာမဲ့ယင္၊ လင္မယားကြဲမွာေပါ့။ ဒီလိုပဲ ေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း အႏုပညာရွိတာပဲ။ အႏုပညာေျမာက္မွ ေတာ္လွန္ေရးဟာလည္း တကယ့္ ေတာ္လွန္ေရး အစစ္ပဲ...။
ဆရာမ ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီးစ လက္မထပ္ခင္ ၃-၄ ရက္အလိုက ကိုဘဟိန္းကို လာရွာရင္း ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ သြားေတြ႕၏။
သူသည္ ဧည့္ခန္းရွိ အဖုံးပိတ္ထားေသာ စႏၵယားတြင္ လက္ေထာက္ကာ ''ဒီမယ္.. အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာ သိပ္စဥ္းစား ေတြေ၀ေနလို႕မရဘူး။ တခါတည္း ဇြတ္လုပ္လိုက္ရတယ္။'' ဟု မေမးပဲ သူ႕ဖာသာ သူေျပာေန၏။
လက္ထပ္ၿပီးစက ကြၽန္ေတာ္ေရးလ်က္ရွိေသာ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈစာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အင္းလ်ား ကန္ေစာင္းရွိ သူ႕အိမ္သို႕ေရာက္သြား၏။
ဧည့္ခန္းတြင္ ေခတၱေစာင့္ေနရ၏။ ထြက္လာေသာအခါ သူ႕ႏႈတ္ခမ္းတြင္ ရဲေနသည္ ကို ေတြ႕ရ၍ မၿပံဳးမိေအာင္ ဟန္ေဆာင္ေနရ၏။
သည့္ေနာက္ သူႏွင့္ ကြၽန္ေတာ္မေတြ႕ေတာ့။ ေတြ႕ဆုံဖို႕လည္း အေၾကာင္းမရွိ။ အေၾကာင္းမရွိပဲ သူ႕ဆီ သြားလည္လည္း ေဖၚေဖၚေရြေရြ ေလာကြတ္ပ်ဴငွာ ေခၚမည့္ လူစားမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။
တခါက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘ၀တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားႀကီးထဲ၌ သူ၏ဇနီး ကေလးမ်ားႏွင့္ တျပဳံၾကီးကိုျမင္လိုက္၏။ ေအာ္... သားနဲ႕ မယားနဲ႕မို႕ လူစိတ္ေတာ္ေတာ္ ေပါက္လာၿပီ၊ အရင္ကလို ေၾကာင္ေတာ့မည္မဟုတ္။ အၾကမ္း အရိုင္းမွ ယဥ္ေက်းလာေတာ့မည္ဟု ေအာက္ေမ့လိုက္၏။ မွန္ မမွန္ကား မေျပာတတ္။
ဖဆပလ ဥကၠဌ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္၊ ဦးေအာင္ဆန္းကိုကား ကြၽန္ေတာ္မသိ။ သူ၏ ႏိုင္ငံေရးကို ေ၀ဖန္ျခင္းမဟုတ္။ သူ၏ အျဖစ္သာ ကြၽန္ေတာ္သိသည္ အထိ ေျပာျပျခင္းျဖစ္သည္။
တခုေတာ့ ထင္သည္။ သူသည္ လူထုထဲမွ လူတစ္ဦးျဖစ္၍ လူထုႏွင့္ဆက္စပ္ေန၍၊ လူထုေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာသည္ ျဖစ္လိမ့္မည္။
ဒဂုန္တာရာ
2 comments:
ေအာင္ဆန္း (သုိ႔မဟုတ္) အရိုင္းကို ဆရာဒဂုန္တာရာရဲ႕ `ဖ်တ္ခနဲေတြ႔ရေသာ ရုပ္ပံုလႊာမ်ား´ဆိုတဲ႔ စာအုပ္ထဲမွာ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ အခု ကိုဇူလိုင႔္ဆီ ေရာက္ေတာ႔လဲ ထပ္ဖတ္သြားပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးေလးတင္ျပေပးတာ ေက်းဇူးပါပဲ။ ဖတ္ခ်င္ေနတာ ဘယ္မွာရွာရမွန္းမသိလို. အခုမွပဲဖတ္ဖူးေတာ့တယ္:-)
Post a Comment