ေသြးလွဴရွင္မ်ားအေနနဲ႕ ေသြးလိုေနတဲ့ လူနာအတြက္ ေသြးလွဴလိုက္ရလို႕ ေက်နပ္ပီတိေတြ ခံစားရတာအျပင္ က်န္းမာေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားလည္း ရရိွေစပါေသးတယ္။
လူရဲ႕ခႏၶာကိုယ္က ထုတ္လုပ္ေပးေနတဲ့ ေသြးကို ပံုမွန္လွဴဒါန္းေပးျခင္းဟာ ေသြးထဲက ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကို ထိန္းထားႏိုင္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပံုမွန္ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားေစပါတယ္။ ထုတ္လွဴလုိက္တဲ့ေသြးနဲ႕အတူ ပါသြားတဲ့ သံဓါတ္ေတြေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲက သံဓါတ္ေတြ ေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႕ ရာသီဓမၼတာေၾကာင့္ လစဥ္ ခႏၶာကိုယ္ထဲကေန ေသြးေတြ ဆံုးရွံဳးထြက္ရိွလို႕ သံဓါတ္ပမာဏ ေလွ်ာ့နည္းၾကေပမယ့္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနနဲ႕ ေသြးလွဴဒါန္းမွဳကေနပဲ ကိုယ္တြင္းက သံဓါတ္ပမာဏကို ေလွ်ာ့နည္းေစတာပါ။
ေသြးလွဴရွင္ေတြမွာ ေလျဖတ္တာနဲ႕ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလားအလာဟာ ေသြးမလွဴတဲ့ လူထက္ သံုးပံုတစ္ပံု နည္းပါးတယ္ ဆုိတာကို Kansas University Medical Centerက ေလ့လာေတြ႕ရိွခဲ့ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ သံဓါတ္ပမာဏ မ်ားလြန္းေနတာဟာ မေကာင္းပါဘူး။ သံဓါတ္ေတြဟာ ကိုလက္စထေရာ ျဖစ္ေစတဲ့အရာမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ေပါ့။ ကိုလက္စထေရာ မ်ားလြန္းေနရင္ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕ ေလျဖတ္တာေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့ ေသြးလွဴရွင္ေတြမွာ ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ သံဓါတ္ပမာဏ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ၿပီး ကိုလက္စထေရာကိုလည္း ေလွ်ာ့ေစပါတယ္။
ေသြးလွဴၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးၿပီး ဝ လာမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆ အမွားေတြလည္း ရိွပါတယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ထုတ္ယူလိုက္တဲ့ ေသြးတစ္အိတ္ေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္မွာ ကယ္လိုရီ ၆၅၀-စာ ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ေသြးလွဴလိုက္လုိ႕လည္း အားနည္းမယ္ဆိုတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ထုတ္လွဴလိုက္တဲ့ ေသြးေတြကို အစားထိုးေပးဖို႕အတြက္ ခႏၶာကိုယ္က ေသြးအသစ္ေတြကို အခ်ိန္ပုိင္းအတြင္း ျပန္လည္ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီလို ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ေသြးဆဲလ္အသစ္ေတြကို ရရိွေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးလွဴဒါန္းတာဟာ လတ္ဆတ္တဲ့ ေသြးသစ္ေတြ ရရိွေစၿပီး က်န္းမာ လန္းဆန္းေစပါတယ္။
ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့အခါ ေသြးမလွဴခင္မွာ ေသြးလွဴရွင္ကို က်န္းမာေရး စစ္ေဆးပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ သံဓါတ္ ပမာဏ၊ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ စတာေတြကို စစ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္အေနနဲ႕ ပံုမွန္ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးခံရသလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒါ့ေတြအျပင္ ေသြးထဲမွာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ဘီပိုး စီပိုး၊ ကာလသားေရာဂါပိုး၊ ငွက္ဖ်ားပိုး ပါ မပါကိုပါ စစ္ေပးပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ေရာဂါပိုးေတြ ရိွမရိွ သိခ်င္လို႕ ေသြးလွဴဒါန္းတာမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
ပံုမွန္ ေသြးလွဴဒါန္းတာဟာ လူသားဆန္တဲ့ ေက်နပ္ပီတိေတြအျပင္ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားတယ္...ဆိုတာ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္တဲ့ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူတုိင္း ေသြးလွဴေပးၾကဖို႕ တုိက္တြန္းလိုက္ပါရေစ...
Reference:
http://edition.cnn.com/2000/HEALTH/04/26/give.blood.wmd/
http://www.rotarybloodbank.org/press/reports.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Blood_donor#Benefits
http://www.mayoclinic.org/donateblood/know.html
လူရဲ႕ခႏၶာကိုယ္က ထုတ္လုပ္ေပးေနတဲ့ ေသြးကို ပံုမွန္လွဴဒါန္းေပးျခင္းဟာ ေသြးထဲက ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကို ထိန္းထားႏိုင္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပံုမွန္ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားေစပါတယ္။ ထုတ္လွဴလုိက္တဲ့ေသြးနဲ႕အတူ ပါသြားတဲ့ သံဓါတ္ေတြေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲက သံဓါတ္ေတြ ေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႕ ရာသီဓမၼတာေၾကာင့္ လစဥ္ ခႏၶာကိုယ္ထဲကေန ေသြးေတြ ဆံုးရွံဳးထြက္ရိွလို႕ သံဓါတ္ပမာဏ ေလွ်ာ့နည္းၾကေပမယ့္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနနဲ႕ ေသြးလွဴဒါန္းမွဳကေနပဲ ကိုယ္တြင္းက သံဓါတ္ပမာဏကို ေလွ်ာ့နည္းေစတာပါ။
ေသြးလွဴရွင္ေတြမွာ ေလျဖတ္တာနဲ႕ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလားအလာဟာ ေသြးမလွဴတဲ့ လူထက္ သံုးပံုတစ္ပံု နည္းပါးတယ္ ဆုိတာကို Kansas University Medical Centerက ေလ့လာေတြ႕ရိွခဲ့ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ သံဓါတ္ပမာဏ မ်ားလြန္းေနတာဟာ မေကာင္းပါဘူး။ သံဓါတ္ေတြဟာ ကိုလက္စထေရာ ျဖစ္ေစတဲ့အရာမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ေပါ့။ ကိုလက္စထေရာ မ်ားလြန္းေနရင္ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕ ေလျဖတ္တာေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့ ေသြးလွဴရွင္ေတြမွာ ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ သံဓါတ္ပမာဏ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ၿပီး ကိုလက္စထေရာကိုလည္း ေလွ်ာ့ေစပါတယ္။
ေသြးလွဴၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးၿပီး ဝ လာမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆ အမွားေတြလည္း ရိွပါတယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ထုတ္ယူလိုက္တဲ့ ေသြးတစ္အိတ္ေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္မွာ ကယ္လိုရီ ၆၅၀-စာ ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ေသြးလွဴလိုက္လုိ႕လည္း အားနည္းမယ္ဆိုတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ထုတ္လွဴလိုက္တဲ့ ေသြးေတြကို အစားထိုးေပးဖို႕အတြက္ ခႏၶာကိုယ္က ေသြးအသစ္ေတြကို အခ်ိန္ပုိင္းအတြင္း ျပန္လည္ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီလို ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ေသြးဆဲလ္အသစ္ေတြကို ရရိွေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးလွဴဒါန္းတာဟာ လတ္ဆတ္တဲ့ ေသြးသစ္ေတြ ရရိွေစၿပီး က်န္းမာ လန္းဆန္းေစပါတယ္။
ေသြးလွဴဒါန္းတဲ့အခါ ေသြးမလွဴခင္မွာ ေသြးလွဴရွင္ကို က်န္းမာေရး စစ္ေဆးပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ သံဓါတ္ ပမာဏ၊ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ စတာေတြကို စစ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးလွဴရွင္အေနနဲ႕ ပံုမွန္ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးခံရသလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒါ့ေတြအျပင္ ေသြးထဲမွာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ဘီပိုး စီပိုး၊ ကာလသားေရာဂါပိုး၊ ငွက္ဖ်ားပိုး ပါ မပါကိုပါ စစ္ေပးပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ေရာဂါပိုးေတြ ရိွမရိွ သိခ်င္လို႕ ေသြးလွဴဒါန္းတာမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
ပံုမွန္ ေသြးလွဴဒါန္းတာဟာ လူသားဆန္တဲ့ ေက်နပ္ပီတိေတြအျပင္ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားတယ္...ဆိုတာ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္တဲ့ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူတုိင္း ေသြးလွဴေပးၾကဖို႕ တုိက္တြန္းလိုက္ပါရေစ...
Reference:
http://edition.cnn.com/2000/HEALTH/04/26/give.blood.wmd/
http://www.rotarybloodbank.org/press/reports.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Blood_donor#Benefits
http://www.mayoclinic.org/donateblood/know.html
3 comments:
စလုံး မွာသာေနျဖစ္ရင္ အမလဲ အျမဲေသြးလွဴျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ေနမွာ.. စည္းရုံးေရးေကာင္းတာနဲ႔။ ဒီမွာေတာ႔ ဘယ္မွာ လွဴရမယ္ မသိ။
မြန္ျမတ္တဲ႔ အလုပ္ပါပဲ။
ေၿပာေပါင္းလဲမ်ားၿပီ။
ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီPostေလးကို ဖတ္ျပီး မြန္ျမတ္တဲ့စိတ္ထားေလးနဲ႔ ေနာက္ေန႔ေသြးသြားလႈပါ႔မယ္ခင္ဗ်ာ..
Post a Comment