Youth Donor Camp 2007 - 6

လူငယ္စခန္းရဲ႕ဒုတိယေန႕ အေၾကာင္းကို ဆက္ေရးပါမယ္။ မေန႕ညက အိပ္ရာ၀င္လိုက္တာ မနက္ ၇ နာရီခြဲေလာက္မွာ ႏိုးေနပါၿပီ။ အိပ္ခ်င္ရင္ ဆက္အိပ္လို႕ ရပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အိပ္ရာထခ်ိန္ကို ၈ နာရီခြဲလို႕ သတ္မွတ္ေပးထားလို႕ပါ။ မနက္ ၉ နာရီမွာ မနက္စာ စားခ်ိန္၊ ၉နာရီခြဲမွာ သင္တန္းစတင္ခ်ိန္လို႕ အခ်ိန္ဇယားမွာ ေရးဆြဲထားလို႕ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဆက္အိပ္လို႕လည္း မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ကြင္းထဲမွာ အဖြဲ႕ ၃ က တစ္ဖြဲ႕လံုး ေသြးပူေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနတဲ့အသံက အတိုင္းသား ၾကားေနရေတာ့ အိပ္မေနျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အခန္းထဲမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အိပ္ေနတုန္းပါပဲ။ အဲဒါနဲ႕ ေရခ်ိဳးခန္း အိမ္သာ လူရွင္းတံုး မ်က္ႏွာသစ္ ကိုယ္လက္သန္႕စင္ ေရမိုးခ်ိဳးထားလိုက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အ၀တ္စားလဲ ထားလိုက္တာေပါ့။ ၀ါရံတာမွာ ဟိုဟိုဒီဒီ လမ္းေလွ်ာက္ေနရင္း အဖြဲ႕ ၃ က ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနပံုေလးကို ဓါတ္ပံုရိုက္ ယူထားလိုက္ခဲ့တယ္။ ဘာရယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး... အမွတ္တရေပါ့။

ၿပီးေတာ့ ေအာက္ထပ္ကိုဆင္းၿပီး ကန္တင္းမွာ မနက္စာ စားလုိက္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕အဖြဲ႕ ၄ က အဖြဲ႕သားေတြလည္း ေအာက္မွာ ေရာက္ႏွင့္ေနတဲ့လူက ေရာက္ႏွင့္ေနၾကၿပီ။ မနက္စာျဖစ္တဲ့ ေပါင္မုန္႕ယုိသုတ္နဲ႕ မိုင္လို ေသာက္ရင္း စားရင္း အဖြဲ႕ ၃ က လူေတြ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနတာကို ထိုင္ၾကည္႕ေနလိုက္တယ္။ အဲဒီကမ့္မွာက အဖြဲ႕ ၃ က အလႈပ္ရွားဆံုးပါပဲ။ အသံလည္း အက်ယ္ဆံုးပဲ။ သူတို႕က တစ္ခုခု လုပ္ေနရင္ ပါးစပ္ကေန သံၿပိဳင္ေအာ္ဟစ္ သီဆိုေနေလ့ ရိွၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ အဖြဲ႕ ၄ က ဂိမ္းေတြ၊ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ အေကာင္းဆံုး အတက္ၾကြဆံုး ယွဥ္ၿပိဳင္ေလ့ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဖြဲ႕ ၃ လို တစ္ခ်ိန္လံုး တစ္ပူးပူး တစ္တြဲတြဲ ေအာ္ဟစ္ေနေလ့ ရိွမေနတတ္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႕အဖြဲ႕က ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးနဲ႕ လုပ္စရာရိွတာကို တစ္ဖြဲ႕လံုး အႀကံထုတ္ တိုင္ပင္ၿပီး လွ်ိဳ႕၀ွက္ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။

ပံု။ ။အဖြဲ႕ ၃ မွ အဖြဲ႕သားမ်ား ေသြးပူေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနစဥ္။

အားလံုးနီးပါး မနက္စာ စားၿပီးခ်ိန္မွာ ကမ့္ႀကီးၾကပ္ေရးမႈးက ညပိုင္းမွာ အဖြဲ႕လိုက္ အဖြဲ႕အမည္နဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ ျပဇာတ္တိုေလး ကျပရမယ္ ဆိုတာကို ေၾကညာပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႕ အဖြဲ႕က အဖြဲ႕သီခ်င္း အဖြဲ႕အလံအေၾကာင္းပဲ ျပင္ဆင္ထားရေသးတာ။ ျပဇာတ္တိုအတြက္က အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူး။ ဒါနဲ႕ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္က သင္တန္းခ်ိန္ တစ္ခုနဲ႕တစ္ခုၾကား အားတဲ့အခ်ိန္၊ ေရခ်ိဳးခ်ိန္၊ ခဏအနားယူ တန္းျဖဳတ္ခ်ိန္ေတြမွာ အဲဒီ ျပဇာတ္အတြက္ လုပ္ၾကမယ္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ အဖြဲ႕သား အားလံုးလဲ သေဘာတူၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႕ သင္တန္းခ်ိန္ ေရာက္လာလို႕ သင္တန္းခန္းမရိွရာ အေဆာင္ရဲ႕ ေလးထပ္ကို ခ်ီတက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

သင္တန္းခန္းမေရာက္ေတာ့ ပထမအခ်ိန္မွာ သင္တန္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အဓိကထား ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီေန႕တစ္ေန႕လံုးရဲ႕ သင္တန္းဆရာက စင္ကာပူ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေသြးလွဴရွင္ စုေဆာင္းေရး စီမံခ်က္က ညႊန္ၾကားေရးမႈးပါ။ သင္တန္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က...
* To provide knowledge and skills required by blood donor recruiters.
* To facilitate the development of knowledge and skills for hosting bloodmobiles.
* To share practical experiences and success stories in motivation and recruitment of blood donors
* To establish a network of donor recruiters in RCHN

သင္တန္းမွာ အဓိက ေမာ္ဂ်ဴးလ္ သံုးခု ရိွပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့...
# Module 1: Achieving 100% VNRBD
# Module 2: Educating, motivating and selecting the blood donors
# Module 3: Making it happen

ၿပီးေတာ့ သင္တန္းပံုစံက သင္တန္းသားနဲ႕ သင္တန္းဆရာၾကားမွာ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးရပါမယ္။ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားယူရပါမယ္။ သင္တန္းသား အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အေထာက္အပံ့ ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ သင္တန္းသားေတြနဲ႕ အေနနဲ႕ ကိုယ္ရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေတြကို မွ်ေ၀ေပးရပါမယ္။ သူမ်ားေတြရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳကေန သင္ယူေလ့လာရပါမယ္။ ေသြးလွဴရွင္ ရွာေဖြစုေဆာင္းသူ တစ္ဦးအေနနဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြ သတ္မွတ္ရပါမယ္။ အေျခအေနနဲ႕ အခ်ိန္အခါအရ အေကာင္းဆံုးေသာ အေျဖေတြ အႀကံဥာဏ္ေတြကို ခ်မွတ္ရပါမယ္။ စကားမ်ားမ်ား ေျပာဖို႕ အားေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟန္းဖုန္းမွာ ေျပာေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစရပါဘူးတဲ့ ခင္ဗ်ာ။ ေတာ္ၾကာ စကားေတြကေတာ့ ေျပာေနပါရဲ႕ သင္တန္းမွာ မဟုတ္ပဲ အျပင္က ရည္စားေတြ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ ဟန္းဖုန္းေပၚမွာ ျဖစ္ေနမွာ စိုးရတယ္ေလ။

ပံု။ ။ သင္တန္းကို စိတ္၀င္တစား ေလ့လာ နားေထာင္ေနၾကစဥ္။

ဒုတိယအခ်ိန္မွာ စင္ကာပူ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေသြးလွဴရွင္ စုေဆာင္းေရး စီမံခ်က္အေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါတယ္။ အဲဒီမွာ စကာၤပူၾကက္ေျခနီရဲ႕ ပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈကို တင္ျပပါတယ္။ ၾကက္ေျခနီ ေသြးစုေဆာင္းေရးဌာနကို ၁၉၈၄ မွာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၇ မွာ ေသြးဌာနမွာပဲ ေသြးအလွဴခံေနတဲ့ ပံုစံကေန ႏိုင္ငံအႏွံ႕မွာ ေသြးလွဴဒါန္းပဲြေတြ က်င္းပတဲ့ Blood Mobile ပံုစံကို စတင္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ေသြးလိုအပ္မႈ ၄% ကေန ၆% အထိ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ပံ့ပိုးေပးတဲ့ လုပ္ငန္းအသံုးစရိတ္ ရံပံုေငြက အလြန္ကုိ နည္းပါးေနပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာ စကၤာပူၾကက္ေျခနီ ေကာင္စီက အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေသြးလွဴရွင္ စုေဆာင္းေရး စီမံခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သူ အျဖစ္ တာ၀န္ယူဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၁ ဧၿပီလမွာ စကၤာပူအစိုးရက စကၤာပူၾကက္ေျခနီကို အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေသြးလွဴရွင္ စုေဆာင္းေရး စီမံခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သူ အျဖစ္ အဆင့္သတ္မွတ္ ခန္႕အပ္ခဲ့ပါတယ္။

လက္ရိွအခ်ိန္မွာ စကၤာပူမွာ ေန႕စဥ္ ေသြးအလံုးေရ ၃၀၀ လံုး လိုအပ္ေနပါတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ ေသြးသြင္းကုသမႈ ၉ ေသာင္းေက်ာ္ ရိွပါတယ္။ ေသြးပံ့ပိုးေပးႏိုင္မႈမွာေတာ့ စကၤာပူ လူဦးေရရဲ႕ ၅၅ %ဟာ ေသြးလွဴဒါန္းႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူဦးေရရဲ႕ ၁.၃% သာ ပံုမွန္ေသြးလွဴဒါန္းသူေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ေသြးဘဏ္မွာ ေန႕စဥ္ ေသြးလွဴရွင္ ၁၅၀ ခန္႕ လာေရာက္ၿပီး ေသြးလွဴဒါန္းေလ့ ရိွပါတယ္။ ရပ္ရြာအတြင္းမွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ Blood Mobile ပြဲေတြမွာ ပ်မ္းမွ် ေသြးလွဴရွင္ ၁၀၀ ကေန ၁၅၀ ခန္႕ လာေရာက္ လွဴဒါန္းၾကပါတယ္။

လက္ရိွစိန္ေခၚမႈမ်ားကို ဆက္လက္ တင္ျပသြားပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ အသက္အရြယ္ႀကီးသူ ဦးေရ တိုးပြါးလာမႈ၊ လူေနမႈပံုစံနဲ႕ အက်င့္စရိုက္ေတြ ေျပာင္းလဲလာမႈ၊ ေရာဂါအသစ္မ်ား ေပၚေပါက္ေနမႈ၊ စကၤာပူကို က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေျပာင္းလဲတည္ေဆာက္ေနမႈေတြေၾကာင့္ ေသြးသန္႕ လိုအပ္ခ်က္က အလြန္ပဲ အေရးပါေနပါတယ္။

အမ်ိဳးသားအဆင့္၂၀၁၀ ဗ်ဴဟာကိုလည္း ေျပာျပပါတယ္။ စုစုေပါင္း လူဦးေရရဲ႕ ၂% အေရအတြက္ရိွ ေသြးသန္႕အလွဴရွင္ ၈ ေသာင္း ရရိွေရး၊ ႏွစ္စဥ္ ေသြးသန္႕အလွဴရွင္ အသစ္ ၁၅၀၀၀ ရရိွေရး၊ လက္ရိွ ေသြးလွဴရွင္ဦးေရရဲ႕ ၈၀% မွ အခ်ိန္ျပည္႕ ပံုမွန္ ေသြးလွဴဒါန္းေပးေရး၊ လက္ရိွ ေသြးလွဴရွင္ဦးေရရဲ႕ ၃၅% မွ တစ္ႏွစ္ကို အနည္းဆံုး ၃ ႀကိမ္ ေသြးလွဴဒါန္းေပးေရး၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္မွ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း လူငယ္ေတြဟာ ေသြးလွဴရွင္ဦးေရ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၆၀% ကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ေရးတုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီနည္းဗ်ဴဟာကို ဘယ္လို အေကာင္အထည္ ေဖာ္မလဲဆိုတာကို ရွင္းျပရင္း ၁၀ နာရီခြဲသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ေကာ္ဖီခ်ိန္ ခဏေပးတာနဲ႕ အားလံုး ကန္တင္းကို ဆင္းၿပီး ေကာ္ဖီေသာက္ မုန္႕စားၾကပါေတာ့တယ္ ခင္ဗ်ာ။