အီးေမးလ္ကေန ရထားတဲ့ National Geographic က ဆုရ ဓါတ္ပံုေတြကို ၾကည္႕မိရင္း ၀င္လာတဲ့ ခံစားခ်က္ အေတြးစ ပိစိေကြးေလး တစ္ခုပါ။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေတြ ေလွ်ာက္ဖို႕ ေဖာင္ေတြျဖည္႕ေတာ့ သစ္ေတာတကၠသိုလ္ကို ဦးစားေပးေလွ်ာက္ဖို႕ လုပ္ခဲ့တာေလးကို အမွတ္တရ ျပန္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ငယ္တုန္းမွာ ေတာထဲေတာင္ထဲ လႈပ္ရွားသြားလာခ်င္တဲ့ စိတ္ကေလးတစ္ခုနဲ႕ အဲဒီေက်ာင္းကို တက္ခ်င္မိတာပါ။ ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းၿပီးရင္ အလုပ္ရဖို႕လည္း လြယ္တယ္ေလဗ်ာ။
အဲဒီတုန္းက သစ္ေတာကို ဦးစားေပး ၁ မွာ ေရြးခ်ယ္ခ်င္ခဲ့ေပမယ့္ အိမ္က မိဘေတြက ေဆးတကၠသိုလ္နဲ႕ နည္းပညာတကၠသိုလ္ကို ဦးစားေပး ေလွ်ာက္ဖို႕ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္ေလ။ အဲဒါနဲ႕ပဲ နည္းပညာတကၠသိုလ္ကို ဦးစားေပး ၁ အေနနဲ႕ ေလွ်ာက္ခဲ့ၿပီး ေဆးတကၠသိုလ္ကို ဦးစားေပး ၂၊ သစ္ေတာတကၠသိုလ္ကို အမွတ္ ၃ ေနရာကေန ေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ ဟိုေက်ာင္းေတြက မေရြးခ်ယ္ခဲ့ရင္ သစ္ေတာတကၠသိုလ္ တက္ခြင့္ေလး ၀င္ခြင့္ေလး ရေကာင္းပါရဲ႕ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ကိုပဲ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေလးကလည္း ကေလးဘ၀ အိမ္မက္တစ္ခုဆုိေတာ့လည္း အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းကို တက္လိုက္တာေပါ့။
ဓါတ္ပံုေတြက ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြရဲ႕ သဘာ၀ကို အျပည္႕အ၀ ေဖာ္က်ဴးျပသႏိုင္တယ္။ အေတာ္ေလးလည္း လွတယ္ဗ်ာ။ ဓါတ္ပံုထဲမွာတင္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြရဲ႕ ခ်စ္စရာေကာင္းပံုေလးေတြကိုလည္း သတိထား ျမင္ႏိုင္ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး... ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး... ဆုိတာ ႏိုင္ငံအတြက္ အလြန္ကို အေရးႀကီးေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြနဲ႕ နည္းနည္းမ်ား စိမ္းေနသလားပဲ။ ေတာေတာင္ေရေျမ သဘာ၀ေတြ သာယာလွလြန္းတဲ့ ျမန္မာျပည္ႀကီး နီးရဲ႕နဲ႕ ေ၀းေနတာလား။ ျမင္ပါမ်ားလို႕ ငယ္... နမ္းပါမ်ားလို႕ ျပယ္ ကုန္ၾကတာလား။
ဇီ၀မ်ိဳးေပါင္းစံု ၾကြယ္၀တဲ့ ေတာေတာင္ေရေျမ အင္းအိုင္ျမစ္ေခ်ာင္းေတြ ျမန္မာေရေျမမွာ ရႈမၿငီးေအာင္ ေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္မွာေတာ့ အဲဒီလိုအရာေတြကို တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းရေကာင္းမွန္း မသိၾကေသးဘူး။ အျမင္မက်ယ္ၾကေသးဘူး။ သစ္ေတာႀကီးေတြကို သစ္နဲ႕သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္မႈတစ္ခုတည္း လုပ္ေနမယ့္အစား ေတာတြင္းသဘာ၀ အပန္းေျဖစခန္းႀကီးေတြ ျပဳလုပ္တာေတြ၊ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြကို သတ္ျဖတ္ေရာင္းခ်မယ့္အစား သဘာ၀အတိုင္း ျပသတာေတြ၊ ပင္လယ္ကမ္းေျခမွာ ဘန္ဂလိုေတြ ျပြတ္ေနေအာင္ ေဆာက္မယ့္အစား သာယာတဲ့ကမ္းေျခ တန္ဖိုးျမင့္တဲ့ ကမ္းေျခေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲတာေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ အဲဒီလို ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြ မရိွဘူးလို႕ မဆုိလိုပါဘူး။ အေလာင္းေတာ္ ကႆပလို ႀကိဳး၀ိုင္းသစ္ေတာေတြ၊ ေလွာ္ကားဥယ်ာဥ္၊ ေမၿမိဳ႕ကန္ေတာ္ႀကီး၊ ဟူးေကာင္းခ်ိဳင့္၀ွမ္း၊ မိုးယြန္းႀကီးအင္း၊ အင္းေလးကန္၊ အင္းေတာ္ႀကီး စတဲ့ သဘာ၀ပါတ္၀န္းက်င္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေနတဲ့ ေနရာေတြ ရိွၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားနည္းေနတုန္းပါ။ ေငြေၾကးအင္အား ျပည္႕စံုမႈ မရိွသလို နည္းပညာပိုင္းမွာလည္း လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေကာင္း ရိွႏိုင္ပါတယ္။ အဘက္ဘက္က ပံ့ပိုးမႈ အားေကာင္းေစခ်င္တယ္။
ဟိုတေလာက ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္မွာ ဖတ္မိလုိက္ရတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အာရွ ၈ ႏိုင္ငံမွာ မိုင္ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ရွည္တဲ့ က်ားထိန္းသိမ္းေရးစႀကၤာတစ္ခုကို စီမံကိန္းခ် ေဆာင္ရြက္မယ္လို႕ ေရးထားပါတယ္။ ကမာၻမွာ ေနာက္ဆံုးက်န္ရစ္တဲ့ က်ားမ်ိဳးစိတ္ေတြအတြက္ အႀကီးမားဆံုး စုေ၀းက်က္စားရာ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးသြားဖို႕ပါ။ အဲဒီ စီမံကိန္းကို Tiger Forever ဆိုတဲ့အဖြဲ႕အစည္းက ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။ စီမံကိန္းဧရိယာအရ ဘူတန္ႏိုင္ငံ ေဒသအမ်ားစု၊ အိႏိၵယ ေျမာက္ပိုင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယားနဲ႕ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႕ ပါ၀င္မွာပါ။ ဘူတန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘုရင္ကေတာ့ စီမံကိန္းကို သေဘာတူ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး အျခားႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း ကူညီဖို႕ တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။
ကမာၻမွာ က်ားမ်ိဳး ကိုးမ်ိဳးရိွေပမယ့္ သံုးမ်ိဳးက လံုး၀ မ်ိဳးသုဥ္းသြားပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဘဂၤလားက်ားမ်ိဳးနဲ႕ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားက်ားမ်ိဳးတို႕ က်က္စားေနထိုင္ပါတယ္။ ဟိုးေရွးေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းက ကုန္းျမင့္ေဒသေတြကလြဲၿပီး ေနရာေဒသ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ က်ားကို ေတြ႕ရိွႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ လူဦးေရ တိုးပြါးလာတာနဲ႕အမွ် ေျမယာအသံုးခ်မႈေတြ မ်ားျပားလာပါတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႕ တိရစာၦန္ေတြအတြက္ က်င္လည္က်က္စားရာ နယ္ေျမေဒသ က်ဥ္းေျမာင္းသြားရပါတယ္။ အက်ိဳးဆက္က က်ားေတြအတြက္ စားသံုးဖို႕ သားေကာင္ေတြ ေလ်ာ့နည္း ရွားပါးသြားပါတယ္။ ရိုးရာေဆးေတြ အျဖစ္ အသံုးျပဳဖို႕ က်ားေတြကို အမဲလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြရိွခဲ့ၿပီး အမဲလိုက္ျခင္းကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီလုိနဲ႕ ျမန္မာျပည္မွာ က်ားေကာင္ေရ ေလွ်ာ့နည္းက်ဆင္းသြားပါတယ္။
၁၉၇၅ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက က်ားနဲ႕ က်ားထြက္ပစၥည္းေတြ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒ လက္တစ္လံုးျခား လုပ္ၿပီး ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္မွာ က်ားေတြ ေရာင္းပန္းလွေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိပဲ ၂၀၀၀ ျပည္႕ႏွစ္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ က်ားနဲ႕ အျခားေတာရိုင္း တိရစာၦန္ေတြ က်င္လည္က်က္စားတဲ့ သစ္ေတာဧရိယာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ဆံုးရႈံးသြားခဲ့ပါတယ္။ က်ားမ်ိဳးစိတ္ေတြ ေရရွည္ ရွင္သန္ရပ္တည္ လႈပ္ရွားသြားလာဖို႕အတြက္ အက်ယ္အ၀န္း စတုရန္းကီလိုမီတာ ၃၀၀၀ ကေန ၁၅၀၀၀ အထိ လိုအပ္တယ္လို႕ သုေတသနပညာရွင္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
၁၉၉၁-၉၂ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈေတြအရ က်ားေကာင္ေရ လွ်င္ျမန္စြာ က်ဆင္းေနပါတယ္။ အေလာင္းေတာ္ ကႆပေဒသ၊ မဟာၿမိဳင္ေဒသနဲ႕ ပန္းေလာင္ျပဒါးလင္းေဒသမွာ အရင္က က်ားေတြ ရိွခဲ့ေပမယ့္ အခုမွာ လံုး၀ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါၿပီ။ မွတ္တမ္းအရ ထမံသီမွာ က်ား ၅ ေကာင္၊ ဟူးေကာင္းခ်ိဳင့္၀ွမ္းမွာ ၁၅-၂၀ ေကာင္၊ ဟူးေကာင္းပတ္၀န္းက်င္မွာ ၁၅-၂၀ ေကာင္ပဲ ရိွၾကပါေတာ့တယ္။ မွတ္တမ္းမတင္ႏိုင္တဲ့ ေဒသေတြမွာလည္း က်ားေကာင္ေရက ၂ ေကာင္ ၃ ေကာင္ေလာက္ပဲ ရိွၾကပါတယ္။ အခ်ိန္မွီ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈ မလုပ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ေျမမွာ က်ားဆိုတာ ရွာေတြ႕ႏို္င္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး... ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး... ဆိုတာေတြကိုလည္း ကိုယ္နဲ႕မဆုိင္သလို လ်စ္လ်ဴမရႈထားၾကပဲ အေလးအနက္ထား ကာကြယ္ၾကပါစုိ႕လားဗ်ာ။
ဒါေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး... ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး... ဆိုတာေတြကိုလည္း ကိုယ္နဲ႕မဆုိင္သလို လ်စ္လ်ဴမရႈထားၾကပဲ အေလးအနက္ထား ကာကြယ္ၾကပါစုိ႕လားဗ်ာ။
10 comments:
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိ္န္းသိမ္းေရးတုိ႔၊ ေတာရုိင္းတိရစၧာန္ေတြ မ်ိဳးမျပဳန္းတီးေအာင္ ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္ေရးတို႔ ဆိုတာ ဒီကလူေတြနဲ႔ စိမ္းေနေသးတာ အမွန္ပါပဲ ကိုဇူလုိင္ေရ…။ ဒီလုိဗဟုသုတမ်ိဳးေတြ ရွိလာဖုိ႔ မီဒီယာသမားေတြ၊ နာမည္ရွိၿပီးသား အႏုပညာသည္ေတြရဲ႕ ၀ိုင္း၀န္းကူညီမႈလည္း လိုအပ္လိမ္႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း စာေရးဆရာမဂ်ဴးဆုိရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ႔ ၀တၳဳေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာ႔ေရေျမမွာ က်န္္ရွိေနေသးတဲ႔ ရွားပါးတိရစၧာန္ေတြကို အခ်ိန္မီ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္လဲ အသိပညာေပးဖို႔ လုိေနၿပီ ထင္တယ္ေနာ္။
ျပီးခဲ့တဲ့အပါတ္က State Darwin Museum, Moscow ကိုေ၇ာက္ခဲ့ပါတယ္..အခုပံုမွာပါတဲ့အေကာင္ေတြအားလံုးကိုေတြ ့ခဲ့တယ္.... အေ၇ခြံဆုတ္..အစာသြတ္ျပီး..အရုပ္အေနနဲ ့ေလ :)
ကႏၱာရထဲက ျမင္းက်ားေတြ နဲ႕ အရိပ္ ဓါတ္ပံုေတြ ေကာင္းတယ္ ဗ်ိဳ႕ :D
ဟုတ္.. အဲဒါေလးေတြ ခဏခဏ ေတြးမိတယ္.. ဒီလို မေရးတတ္လို႔ပါ..
သစ္ပင္ေတြ အေကာင္ေတြ မရွိေတာ့ရင္ လူေတြေရာ ဘယ္လို ေနပါ့မလဲ လို႔ . .
အျပန္အလွန္ တည္မွီေနတဲ့ အေကာင္ေတြ အပင္ေတြ မရွိရင္ ရာသီဥတု ပ်က္တာ၊ စိုက္ပ်ိဳးမရ အစားအစာရွားတာေတြ ဆက္ျဖစ္လာဦးမွာ . . . သစ္ေတာ ထိန္းသိမ္းေရးအေၾကာင္း ၾကားတိုင္း အီဂ်စ္ကႏာၱရမွာ ေနခဲ့တဲ့ လူေတြကို ျမင္ေယာင္မိတယ္။
ဘယ္လို ကူညီထိန္းသိမ္းရမယ္ ဆိုတာေတြ သိခ်င္ပါေသးတယ္။
ဟုတ္တယ္ အကိုရ.. သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ရမယ္ဗ်... ႏွစ္ေတြၾကာေလေလ ရွားပါး တိရိစၦာန္ေတြ တိုးလာေလပါပဲ.. ပို႔စ္ေလးနဲ႔ ဓါတ္ပံုေလးေတြကေတာ႔ ေတာ္ေတာ္လိုက္တယ္ဗ်ာ..
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းဖို့ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္သင့္ေနပါပီ။
တာ၀န္ရိွသူေတြက လက္မခံၾကဘူး။ ဗဟုသုတ ေခါင္းပါးတာလား။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို့ ထင္ေနၾကတာလား။ ဘာလဲေတာ့မသိဘူး။
တကယ္ဆို ႏိုင္ငံတကာမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ဖို့ အသားကုန္ၾကိဳးပမ္းေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္က တာ၀န္ရိွသူေတြက အၾကီးအက်ယ္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖ်က္ဆီး ေနၾကတာ ၀မ္းနည္း စရာပါပဲ။
သိပ္ေကာင္းတဲ့ သတိေပးမႈ တစ္ရပ္ပါပဲ .. ဒါေပမယ့္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက နားမလည္ႏိုင္ၾကတာခက္တယ္ေနာ္ .. အထူးသျဖင့္ တို႕ျမန္မာျပည္ၾကီးမွာေပါ့
Hello. This post is likeable, and your blog is very interesting, congratulations :-). I will add in my blogroll =). If possible gives a last there on my blog, it is about the Flores Online, I hope you enjoy. The address is http://flores-on-line.blogspot.com. A hug.
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဘက္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး အားနည္းေနေသးတဲ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံအတြက္ ဒီလိုတိုက္တြန္းမႈမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္။ သိပ္တန္ဖိုးရွိတဲ့ Post တစ္ခုပါပဲ...
ကၽြန္ေတာ္တို႕ နယ္မွာေနတုန္းကေတာ့ ဗန္းေမာက္ဘက္ကေန လာၿပီး က်ားသား လာလာေရာင္းသာကိုေတာ့ ရံဖန္ရံခါ ေတြ႕ဘူးတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး။ သူတို႕ ေျပာတဲ့ ၁၅ ေကာင္ အေကာင္ႏွစ္ဆယ္ဆိုတာက သူတို႕ ေရတြက္တဲ့ပံု ေထာက္ေျခာက္ကင္မရာ ေထာင္တယ္။ ေျခရာေတြ မစင္ေတြ၊ ေဒသခံမ်က္ျမင္ေတြဆီမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူၿပီး တြက္ခ်က္တာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အတိက်ေတာ့ ေျပာလို႕မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေတာထဲမွာ ေနတဲ့ က်ားေတြကို ေရတြက္ဖို႕ဆိုတာကလည္း အဲဒီထက္ ေကာင္းတဲ့နည္းကလည္း မရွိျပန္ဘူး။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ားက အရင္တုန္းကထက္ တစ္ေန႕တစ္ျခားရွားသြားတယ္ ဆိုတာေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။
Post a Comment