July Note 7

ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ဇူလိုင္မွတ္စု (July Note) ေတြပါ။ စာအုပ္ေတြက ဖတ္တာျဖစ္တာမို႕လို႕ ေရွးအယူအဆေတြ ပါလာႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စာအုပ္ေတြထဲမွာ ဒီလို ဆိုထားတယ္.. ဆုိေပမယ့္ ကိုယ့္ ထင္ရာျမင္ရာ အယူအဆေလးေတြကိုလည္း မွတ္ခ်က္ေတြမွာ ေရးသားၿပီး ေဆြးေႏြးေပးေစလိုပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

စစ္ထဲ၌ မသတ္ရာ ေလးပါး

၁။ လက္နက္ခ်လ်က္ေျပးသူ (သို႕) ရိွခိုးဦးညႊတ္ေနသူ
၂။ အ၀တ္အစား အလြတ္ေျပးသူ
၃။ မိန္းမ
၄။ ရဟန္း

စစ္သားတုိ႕၏ သစၥာေလးပါး

၁။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအတြက္ ပါဏာတိပါတကံကို ခံယူျခင္း
၂။ သူ႕ဇနီးမယား သမီးပ်ိဳႏွင့္ သူတစ္ပါးဥစၥာတုိ႕ကို မက်ဴးလြန္ မလုယက္ရျခင္း
၃။ ရန္သူ မဟုတ္သူကို မသတ္ရျခင္း
၄။ ရန္သူႏွင့္ ႀကံဳက အသက္ကိုစြန္႕၍ တုိက္ရျခင္း

စစ္၏ လကၡဏာ ငါးပါး

၁။ စစ္ဦးေခါင္း = စစ္သူႀကီး
၂။ စစ္မ်က္စိ = ေဗဒင္ယၾတာပညာရိွ
၃။ စစ္လက္ = စစ္သည္ရဲမက္မ်ား
၄။ စစ္နား = သူလွ်ိဳ
၅။ စစ္တံခြန္ = ဆင္စီး ျမင္းစီးသူရဲ

စစ္သူႀကီး လကၡဏာ ရွစ္ပါး

၁။ အၾကားအျမင္မ်ားျခင္း
၂။ သီလသီတင္းရိွျခင္း
၃။ ရဲရင့္ျခင္း
၄။ အမႈကို ၿပီးေအာင္ ျပဳေလ့ရိွျခင္း
၅။ လံု႕လ၀ီရိယရိွျခင္း
၆။ ခြန္အားစြမ္းပကားရိွျခင္း
၇။ သူ႕ဥစၥာကို မလိုခ်င္ေသာစိတ္ရိွျခင္း
၈။ အေရာင္အဆင္းရိွျခင္း

မင္းက်င့္တရား ရွစ္ပါး

၁။ မယ္ေတာ္ ခမည္းေတာ္တို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၂။ သားေတာ္ သမီးေတာ္တို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၃။ ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္ မႈးမတ္စသည္တို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၄။ ဆင္ျမင္းရဲမက္္ ဗိုလ္ပါတို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၅။ ရြာငယ္ ရြာႀကီးတို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၆။ တိုင္းႏုိင္ငံ ဇနပုဒ္တို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၇။ ရဟန္း ပု႑ားတို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း
၈။ သားငွက္တို႕၌ ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း

အဲဒီစာေတြက ဆရာႀကီး ဦးသုခရဲ႕ သုခမွတ္စု ဆိုတဲ့ စာအုပ္က ေရြးခ်ယ္ေကာက္ႏႈတ္ ကူးယူေဖာ္ျပတာပါ။

The red shirt

ဒီကေန႕ ၂၉ ရက္ေန႕ ညပိုင္း ၆ နာရီခြဲမွာ စကာၤပူႏိုင္ငံ တိုပါးရိုး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ တရားနာ ပရိသတ္မ်ား အနီေရာင္ တူညီ၀တ္စံုမ်ားနဲ႕ တရားနာ အမွ်ေပးေ၀ခဲ့ၾကပါတယ္။ ညေန ၄ နာရီခြဲကတည္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ျမန္မာေတြ တဖြဲဖြဲ တဖြဲဖြဲ လာေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ အဲဒီပြဲမွာ စကာၤပူေရာက္ ျမန္မာလူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ား၊ မူစလင္ဘာသာ၀င္ေတြေရာ၊ ခရစ္ယာန္ေတြေရာ လာေရာက္တာ ေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္နဲ႕ မူစလင္ဘာသာ၀င္ေတြကို ေတြ႕လိုက္ရလို႕ သူတို႕ေျပာပံုအရ သိရခဲ့တာပါေလ။ သူတိုလည္း ျမန္မာျပည္သားေတြဆိုေတာ့ အနီေရာင္ေလးေတြပဲ ၀တ္ထားၾကပါတယ္။ အလုပ္ကေန အျမန္ေျပးလာရလို႕ အနီေရာင္ မ၀တ္လာမိခဲ့တဲ့သူေတြကလည္း လက္ပတ္အနီေလးေတြ လက္ေမာင္းေတြ၊ လက္ဖ်ံေတြမွာ စည္းထားၾကပါတယ္။

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း သံုးထပ္စလံုး တရားနာ လူပရိသတ္ အျပည္႕နဲ႕အျပင္ ေက်ာင္း၀င္းအထဲေရာ အျပင္ေရာ အနီေရာင္ လူအုပ္ႀကီးကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ တရားနာ ဆုေတာင္းဖို႕ လာေရာက္တဲ့သူေတြကို အေအးဘူး၊ ေရသန္႕ဘူးမ်ား အလွဴဒါနျပဳထားတာကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ သာသနာ့အလံ စတစ္ကာေလးေတြကို တီရွပ္ရင္ဘတ္ေတြမွာ ကပ္ထားတဲ့လူေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ စကာၤပူက ခ်န္နယ္နယူးေအးရွား သတင္းဌာနကလည္း ရုပ္ျမင္သံၾကား လာေရာက္ရိုက္ကူးသလို စထရိတ္တိုင္း သတင္းစာက သတင္းေထာက္ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကလည္း အင္တာဗ်ဴးမ်ား ျပဳလုပ္ေမးျမန္းတာကို ေတြ႕ရိွရပါတယ္။ အရင္တုန္းေတြကေရာ အခုလို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ခန္းလံုးျပည္႕ လူစည္ကားပါသလားတဲ့။

ည ၇ နာရီခြဲမွာ ရဟန္းသံဃာ၊ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အမွ်အတန္း ေပးေ၀ၿပီး ဆုေတာင္းပြဲ အခမ္းအနား ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေအးခ်မ္းစြာ ၿပီးဆံုးသြားပါတယ္။ ထူးျခားတာက အလာတုန္းကေတာ့ ရဲကားတစ္စီး ျဖတ္ေမာင္းတာကို ေတြ႕လိုက္ရေပမယ့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနားမွာ ရဲကားေတြ ဘာေတြ ေစာင့္တာကိုေတာ့ မေတြ႕ရပါဘူးခင္ဗ်ာ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက အျပန္မွာ ေရႊျမန္မာေတြရဲ႕ အနီေရာင္ လူအုပ္ႀကီး ဘူတာရံုကို တေရြ႕ေရြ႕ ထြက္ခြါလာခဲ့ၾကပါတယ္ဗ်ာ။ မနက္ျဖန္ တနဂၤေႏြေန႕ မြန္းလြဲ ၂ နာရီမွာလည္း ဆုေတာင္း အမွ်ေပးေ၀ပြဲကို ထပ္မံက်င္းပအံုးမွာပါ ခင္ဗ်ာ။

First Aid - 5

'Pf&mtrsdK;rsdK; (Wounds)

'Pf&mqdkwm cE¨mudk,fudk zHk;vTrf;xm;wJh ta&jym; uvmyfpnf;wpf&I;awG aygufNyJoGm;vdkU temw& jzpfwmrsdK;udk qdkvdkwmyg/ 'Pf&mudk 5 rsdK;cGJ xm;ygw,f/

1/ ckwfxpf'Pf&m (Incision)/ rkwfqdwf&dyf"g;? iSufBuD;awmif"g;? jrwf&dwf"g;? rSef pwJh xufwJhvufeuf wpfckckaMumifh xdcdkuf&wJh 'Pf&mrsdK;yg/ 'Pf&m&JU EIwfcrf;awG[m nDnmaeygw,f/ aoG;aMumawGudk wdwd&d&d jywfoGm;vdkU aoG;tajrmuftjrm; ,dkxGufvmygw,f/ a&SmhcfjzpfapEdkifygw,f/

2/ pkwfNyJ'Pf&m (Laceration)/ wHk;wJhvufeufawGeJU &dkufESufrdwmyJ jzpfjzpf? pufud&d,mawGMum;rSm nSyfoGm;wmyJ jzpfjzpf? oHql;BudK;awGeJU jcpfrdwmyJ jzpfjzpf? vufonf;awGeJU ukwfjcpfrdwmyJ jzpfjzpf &&dSvmwJh 'Pf&mrsdK;awGyg/ 'Pf&mtem;rsm; pkwfNyJaeygr,f/ EIwfcrf;om;awG nDnmrI r&dSygbl;/ tJ'D 'Pf&mrsdK;rSm aoG;aMumawG pkwfNyJoGm;wmrdkUvdkU ckwfxpf'Pf&meJU EdIif;,SOf&if aoG;,dkxGufjcif; enf;ygw,f/ 'Pf&mrS trdIufo&dkufawG &dSaeEdkifygw,f/

3/ axmif;aMu'Pf&m (Graze)/ wleJU xkrdwmwdkU? armif;axmif;rdwmwdkUrSm jzpfay:vm&wJh 'Pf&mrsdK;yg/ wHk;wJht&m wpfckckeJU wdkuf&dkuf xdckdufwmyJ jzpfjzpf? rmaMumwJh ae&may:udk vdrfhuswmyJ jzpfjzpf axmif;aMu'Pf&m jzpfay:apEdkifygw,f/ ta&jym; pkwfNyJwmawmh r&dSygbl;/ 'Pf&mjzpfwJh ae&mw0dkufrSm aoG;aMuONyD; usefygvdrhfr,f/

4/ taygufusOf;'Pf&m (Puncture)/ oHacsmif;? ql;? vSHpGyf? "g;? rdSef;? c&if;cG pwJh cRefxufwJh t&mwpfckckeJU xdk;rd&muae jzpfay:vm&wJh 'Pf&mrsdK;yg/ tJ'D'Pf&mawG[m taygufao;NyD; udk,ftwGif;udk euf&dIif;Edkifygw,f/ t0usOf;ayr,fh tvGef euf&dIif;wmrdkUvdkU twGif;t*FgpkawGudk jyif;xefwJh 'Pf&mawG jzpfoGm;apEdkifygw,f/

5/ aoewf'Pf&m (Gun shoot)/ aoewfusnfqH azmuf0if? &Syf0ifoGm;&if &&dSvmwJh 'Pf&myg/ t0if0 usOf;NyD; xGufaygufus,fygw,f/ usnfqH jzwfoGm;wJh ae&mwavQmuf twGif;ydkif;u udk,fwGif;t*FgpkawGudk jyif;xefwJh 'Pf&mrsm; jzpfay:apygw,f/ aoG;xGufrsm;wJhtwGuf a&SmhcfjzpfapEdkifygw,f/

'Pf&mudk jyKpkwJhtcgrSm aoG;xGufae&if aoG;wdwfatmif t&if vkyfay;yg/ aoG;xGufvGef&if jzpfwwfwJh aoG;qkwfaoG;vefUjcif; (a&Smhcf) rjzpfatmif umuG,fyg/ 'Pf&mudk a&m*gykd;awG r0ifEdkifatmif 'Pf&mudk rjyKpkcifrSm jyKpkoltaeeJU vufudk a&? qyfjymwkdUeJU pifMu,fatmif aq;yg/ vuftdwf&dS&if vuftdwfpGyfNyD; udkifwG,fyg/ vuftdwfr&&ifvnf; oefU&Sif;wJh <uyf<uyftdwftopfudk vuftdwftjzpf pGyfNyD; udkifwG,fyg/ tJ'grS aoG;u wqifhul;pufwJh a&m*gawGudk umuG,fay;&m a&mufrSmyg/ 'Pf&mxJrSm trdIufo&dkufawG? oJawG &dSae&if z,f&Sm;ypfyg/ z,f&Sm;p&m bmrS r&dSwJh 'Pf&mudkawmh vufeJU wdkuf&dkuf udkifwG,fwmawG vHk;0 rvkyf&yg/ 'Pf&mt0rSm aoG;cJav;awG jzpfay:vm&if tJ'DaoG;cJav;awGudk rz,f&Sm;ygeJU/ 'Pf&m ywf0ef;usif ta&jym;udk oefUapzdkUtwGuf 'Pf&m&JU a0;&mbufudk OD;wnfNyD; qyfjym&nf? t&ufysHwdkUeJU yGwfwdkuf aq;aMumay;yg/ NyD;&if 'Pf&mudk oefUpifwJh ydwfyg;peJU zHk;tkyfNyD; ywfwD;pnf;yg/ NyD;&if tm;ay;pum; ajymMum;NyD; aq;&Hkudk tjrefydkUyg/

Ref: First Aid Handbook by Anita Kerwin-Nye (UK)

First Aid - 4

aoG;,dkxGufjcif; (Bleeding)

aoG;,dkxGufjcif; rsm;vm&if toufudk xdcdkufapEdkifygw,f/ aoG; 2 vDwm (*vl;udkUpf ykvif; 4 ykvif;cefU) ,dkxGufoGm;&ifyJ pdk;&drfrSwfudk a&mufvmygNyD/ jyKpkoltaeeJU aoG;wdwfzdkU csufcsif; vkyfaqmif&rSm jzpfygw,f/ aoG;xGufvGef&if a&Smhcf jzpfwwfNyD; toufaoqHk; Edkifygw,f/ tjyifaoG;,dkxGufjcif;eJU twGif;aoG;,dkxGufjcif; qdkNyD; 2 rsdK;cGJEdkifygw,f/

tjyifaoG;,dkxGufjcif;qdkwmu xdcdkuf'Pf&mawGuae xGufvmwJh aoG;,dkxGufjcif;rsdK;ukd qkdvdkwmyg/ qHcsnfrQifaoG;aMum xdcdkufoGm;vdkU xGufvmwJhaoG;u wjznf;jznf; pdrfhxGufygw,f/ tvdktavsmuf aoG;cJoGm;NyD; aoG;wdwfoGm;avh &dSygw,f/ aoG;jyefaMum xdcdkufvdkU ,dkxGufvmwJh aoG;u ajz;ajz;av;yJ xGufygw,f/ 'gayr,fh tqufrjywf xGufaewmyg/ xGufvmwJh aoG;a&mifu eDndKa&mifav;yg/ aoG;xGuf aES;wJhtwGuf a&SmhcfjzpfrSmudk rpdk;&drf&ayr,fh aoG;wdwfatmif rvkyfEdkif&if touftEå&m,f ay;Edkifygw,f/ aoG;vTwfaMum xdcdkufNyD; xGufvmwJh aoG;Muawmh yef;NyD;xGufygw,f/ aoG;ta&mif eD&J&Jyg/ ESvHk;ckefcsufeJUtnD tcsufrSefrSef yef;xGufaeygw,f/ tcsdefrD rwm;qD;? aoG;wdwfatmif rvkyfEdkif&if toufaoqHk;apEdkifygw,f/

twGif;aoG;,dkxGufjcif;qdkwmrSm jrifEdkifwmeJU rjrifEdkifwmqdkNyD; cGJjcm;od&dS&ygr,f/ jrifEdkifwJh twGif;aoG;,dkxGufjcif;qdkwm tqkwf? tpmtdrfwdkUuae aoG;,dkxGufjcif;rsdK;jzpfNyD; tjyifudk aoG;tefNyD; xGufvmygw,f/ OD;aESmuf? o&uf&Guf? rHkcsdKtdwf pwmawGrSm aoG;,dkxGufae&if tjyifudk a&mufrvmwJhtwGuf rjrifEdkif rodEdkifygbl;/

aoG;,dkxGufaevm; rxGufaebl;vm;udk aoG;,dkxGuf vu©Pmrsm; &dSr&dSudk *&kwpdkuf MunfUay;&ygr,f/ aoG;,dkxGuf vu©PmawGu touf&IEIef; jrefvmw,f/ vlem rNidrfrouf &kef;&if;qefcwf jzpfr,f/ a&iwfvmr,f/ aoG;ckefEIef;jrefr,f/ wcgwav vlemu wkefNyD; owdvpfoGm;r,f/ tom;ta& jzLqGwfvmr,f/

jyKpkenf;uawmh vlemudk vIyf&Sm;rIr&dSatmif yufvufvSJxm;&ygr,f/ aoG;,dkxGufaewJh ajc vufwdkUudk jrSifhxm;&ygr,f/ tJ'grS tJ'Dtpdwftydkif;awGudk aoG;a&mufrI enf;yg;oGm;NyD; aoG;,dkxGufwm avsmhenf;oGm;ygvdrhfr,f/ 'gayr,fh t&dk;usdK;xm;&ifawmh 'Pf&m&aewJh tpdwftydkif;udk owdxm; udkifwG,fyg/ aoG;xGufrsm;&if 'Pf&may:rSm oefU&Sif;wJh ydwfpudk tkyfNyD; wdkuf&dkufzdxm;ay;yg/ aoG;qufvuf xGufaeao;&if  'Pf&may:rSm t0wfpcHNyD; ywfwD; wif;wif; pnf;yg/ aoG;xyf pdrfhaeao;&if tay:uxyfNyD; ywfwD; MuyfMuyfav; pnf;ay;yg/ aoG;xGufenf;oGm;NyD; aoG;cJav;awG jzpfay:vm&if tJ'DaoG;cJav;awGudk rz,f&Sm;ygeJU/ a&cJ&Edkif&if aoG;,dkxGufaewJh ae&mudk a&cJav;awGeJU tkyfay;yg/

tJ'Dvdkenf;awGeJU aoG;wwfatmif vkyfvdkU r&ao;&if aoG;vTwfaMumawGudk zdESdyfay;NyD; aoG;wdwfatmif vkyf&ygr,f/ 'Pf&mtay:em;u aoG;vTwfaMumudk t&dk;atmufcHwpfckckay:rSm trmcHxm;NyD; vufreJU zdEdSyfay;yg/ em;xifeJU OD;acgif;ydkif;rSm aoG;,dkxGuf&if em;xifaoG;aMumudk em;xif&dk; atmufcHxm;NyD; zdEdSyfyg/ ycHk;eJU vufarmif;awGrSm 'Pf&m&&if vufarmif; aoG;vTwfaMumrBuD;udk yxreH&dk; atmufcHxm;NyD; zdEdSyfyg/ vufzsHeJU vufz0g;? vufacsmif;awGrSm aoG;,dkxGuf&if vufarmif;u aoG;vTwfaMumrBuD;udk vufarmif;&dk; atmufcHxm;NyD; zdEdSyfyg/ aygifeJU ajcaxmufawGrSm  aoG;,dkxGufae&if aygif&if; aoG;vTwfaMumrBuD;udk qD;cHk&dk; atmufcHxm;NyD; zdEdSyfay;yg/

aoG;,dkxGufvlemudk aoG;qkwf aoG;vefUjcif;udk jyKpkyg/ twGif;aoG;,dkxGuf aewJhvlemawGu &ifylNyD; a&iwfygr,f/ 'gayr,fh tJ'Dvdk vlemrsdK;udk a&vkHk;0 rwdkuf&yg/ &ifacgif;ydkif;eJU 0rf;Adkufydkif;awGrSm a&aEG;tdwfawG vHk;0 ruyf&yg/ vlemudk tnifomqHk; udkifwG,foifhygw,f/ NyD;&if aq;&Hkudk tjrefqHk;ydkUyg cifAsm/

Ref: First Aid Handbook by Anita Kerwin-Nye (UK)

First Aid - 3

tqdyfoihfjcif; (Poisoning)

tqdyfawG udk,fxJudk 0ifEdkifwJhenf;vrf; 4 rsdK;&dSygw,f/ &I&dIufrdjcif;? pm;rsdKrdjcif;? ta&jym;rS xdk;azmuf 0ifa&mufjcif;? ta&jym;rS pdrfh0ifjcif; qdkNyD; 4 rsdK; cGJxm;Edkifygw,f/ &I&dIufrdvdkU tqdyfoifhw,fqdkwm tdrfoHk;"gwfaiGUawG? "gwkaA'aq;&nfawG? aygufuGJ&muae xGufvmwJh taiGUawGudk &I&dIufrd&muae tqdyfoifhwmrsdK;udk qdkvdkygw,f/ touf&IMuyfvmygw,f/ rl;arhvmygw,f/ &I&dIufrdvdkU tqdyfoifhwmu tjcm;tqdyfoihfjcif;rsdK;awGxuf vlemudk tvQiftjref aoqHk;apygw,f/ pm;rsdKrdvdkU tqdyfoifhwmu tufppf? tqdyf&dSwJhrId? ig;ylwif;eJU tqdyfaq;rsm;udk pm;rsdKrdvdkU jzpfwmrsdK;yg/ ta&jym;rS xdk;azmuf 0ifa&mufwJh tqdyfqdkwmu a>rudkufwmwdkU? ysm;? uif; wkyfwmwdkUudk qdkvdkwmyg/ ta&jym;rS pdrfh0ifjcif;qdkwm ydk;owfaq;awGudk tnTef;twdkif; rvdkufembJ ayghayghqq udkifwG,foHk;pGJvdkufvdkU ta&jym;uae pdrfh0ifNyD; tqdyfoifhwmudk ajymcsifwmyg/

tqdyfoifhwJh vlemudk oifhawmfwJh tqdyfajzaq; rwdkufauR;Edkifao;&if EdkU? vufzuf&nf? MuufOtum? xrif;&nf eJU a&rsm;rsm; wdkufay;&ygr,f/ vlemu owd&ae&if tqdyfawG tefapzdkUtwGuf tmacgifudk vufeJUxdk;NyD; tefcdkif;yg/ qm; 'grSr[kwf pm;aqmf'g ZGef;BuD; 2 ZGef;udk a&aEG; iSufaysmzl; 1 ykvif; a&mNyD; wkdufyg/ tefNyD;wJhtcsdefrSm vlemu owd&aeao;&if aumfzDylylwpfcGuf wdkufEdkifygw,f/ touf&I rrSef&if touf&I tm;ulenf; vkyfay;yg/ ESvHk;ckef &yfae&if ESvHk;EdI;qGenf; vkyfay;yg/ vlem owdarhae&if pdwfcs&wJh oHk;yHkwpfyHk apmif;xm;wJh taetxm;rSm xm;yg/ txl;owdjyK&rSmu tefzwfqdkUjcif;udk umuG,fay;yg/

tu,fvdkUrsm; vlemu owdarUae&if jzpfap? qufwdkuf wufae&if jzpfap? avmifapwwfwJh i&JrD;? tufqpf? a&eHqD pwmawG aomufrd&if jyeftefatmif rvkyfay;ygeJU/ umAGeftqdyfaiGUrsm; rdoGm;wJhvlemudk ta&;ay: touf&I tm;ulenf; jyKvkyfay;yg/ jzpfEdkif&if atmufqD*sif ay;yg/

rsufvHk;xJudk tqdyf&nf? jcifaq;&nf? "gwkaA'aq;&nfawG 0ifoGm;&if vlemudk rsufpdudk ryGwfzdkU wm;jrpfay;yg/ rsufvHk;udk a&eJU pifMu,fatmif aq;yg/ jcifaq;&nf? "gwkaA' aq;&nfawG 0ifoGm;&if vlemudk wapmif;xm;NyD; rsufvHk;udk tenf;qHk; 10 rdepfavmuf a&eJUqufwdkuf aq;aeyg/ owdjyK&rSmu aq;NrD;wkdawGudk rsufvHk;xJ rxnfUoifhygbl; cifAsm/

Ref: First Aid Handbook by Anita Kerwin-Nye (UK)

First Aid - 2

aoG;qkwfaoG;vefUjcif; Shock

aoG;qkwfaoG;vefUjcif; Shock udk qufvufwifjycsifygw,f/ vl&JUcE¨mudk,fxJrSm ESvHk;ckefaewmeJUtrQ aoG;awG vSnfYywfpD;qif;aeygw,f/ tJ'DaoG;awG pD;qif;aewmrdkUvdkU tyl"gwfudk &&dSovdk t"du ta&;BuD; vkyfaqmifcsufwpfckuawmh OD;aESmufudk atmufpD*sif"gwfrsm; ydkUay;aewmyJ jzpfygw,f/ vl&JU OD;aESmuf[m taMumif;wpHkw&maMumifh atmufqD*sif"gwf tjynfUt0 r&&dSawmh&if rdepfydkif;twGif; ( 3 rdepfrS 4 rdepf twGif;) toufaoqHk;Edkifygw,f/ tJ'Dvdk aoqHk;wJhtxd jzpfapwJh taMumif;t&if;xJrSm aoG;qkwfaoG;vefUjcif;vnf; wpfcktygt0ifyg/

aoG;qkwfaoG;vefUjcif; tajctae[m vludk,fxJrSm vSnfYywfaewJh aoG;xkxnf yrmP avsmhenf;oGm;rIeJU aoG;vSnfUywfaeapwJh cE¨mudk,ftwGif;t*FgpkawGudk aoG;a&muf&dSrIawG enf;yg;oGm;rIawGaMumifh jzpfvm&wmyg/ aoG;awG[m 'Pf&mwpfckaMumifh udk,fxJuae tjyifudk jzpfap? udk,ftwGif;xJrSm jzpfap ,dkxGufae&if aoG;xkxnfyrmP avsmhenf;oGm;apygw,f/ tJ'Dtcg OD;aESmufudk a&mufwJhaoG;yrmPvnf; enf;yg;oGm;ygr,f/ wcgwav aoG;,dkxGufrI r&dSayr,fh tvGef emusifjcif;? tvGef 0rf;enf;jcif;? xdwfvefU aMumuf&GHUjcif;? tqdyfrdjcif; pwmawG jzpfwJhtcgrSm qHjcnfrQifaoG;aMumawG e*dkt&G,ftpm;xuf us,foGm;ygw,f/ tJ'Dvdk us,foGm;wJh qHjcnfrQifaoG;aMumawG&JU tpGeftzsm;txd aoG;vSnfYywfaewJhtcgrSm ESvHk;eJU OD;aESmufudk jyefa&mufvmwJh aoG;xkxnfyrmP enf;yg;oGm;ygw,f/ 'DvdktajctaeawGrSm aoG;qkwfaoG;vefU jzpffwwfygw,f/

aoG;qkwfaoG;vefU jzpfrjzpfudk b,fvdkodEdkifrvJ/ wu,fawmh vG,fvG,fav;yg/ a&Smhcfvlem&JU tom;t&nfu yHkrSefr[kwfbJ (Pale Skin) jzLqGwfNyD; ta&mifazsmhvmr,f/ tom;ta&udk udkifMunfU&if (Cold Skin) at;pufaer,f/ 'gayr,fh (Clammy Skin) acR;ap;awG xGufaew,f/ vlemu acgif;rl;acgif;tHk (Dizziness) cHpm;&r,f/ rsufvHk;awG jyma0aer,f/ &ifxJrSm rtDrvnfBuD;jzpfNyD; atmhtefaer,f/ pdwfawG (Confusion) ajcmufjcm;aer,f/ wkefvIyfaer,f/ a&iwfwmvnf; jzpfaer,f/ vufaumuf0wf aoG;ckefEIef;udk wkdif;MunfU&if aoG;ckefcsufawG jrefaer,f/ 'gayr,fh (Fast, weak pulse) aoG;wGef;ueftm;? aoG;vHk; aysmhaer,f/ (Fast, shallow breathing) touf&Ivnf; jrefr,f/ wcgwav (Unconsciousness) owdvpfoGm;r,f/ tJ'Dvdk jzpfaewmawGudk awGU&&if tJ'g a&SmhcfjzpfaewmygyJ/

a&SmhcfjzpfaerSef; odNyDqdk&if tjref jyKpkay;&ygr,f/ b,fvdk jyKpkrvJ ...
a&Smhcfvlem&JU vnfyif;? &ifbwf? cg; pwJhae&mawGu Muyfwnf;wJh cg;ywf? t0wfawGudk jznfavsmhay;xm;yg/ t0wftpm;awGudk tukef cRwfrypfcdkif;bl;aemf/ avsmhcdkif;&Hkav; avsmhcdkif;xm;wmyg/ tJ'gav;udk owdxm;yg/

vlemudk vSJavsmif;xm;ay;yg/ 'grS OD;aESmufudk aoG;ydkrdk a&muf&SdvmrSmyg/ jzpfEdkif&if ajc&if;ydkif;udk jrSifhxm;NyD; OD;acgif;ydkif;udk edrfhxm;ay;yg/ 'Denf;u OD;aESmufudk atmufqD*sif ydkrdk&aprSmyg/ 'gayr,fh OD;acgif;ydkif;eJU &ifbwfrSm 'Pf&m&xm;olawGudkawmh OD;acgif;ydkif;eJU ycHk;udk jrSifhxm;zdkU vdkygw,f/ awmfMum aoG;xGufvGef oGm;&if cspf&mra&mufyJ jzpfaeygvdrhfr,f/

tu,fvdkUrsm; vlemu owdvpf arharsmae&if pdwfcs&wJh ab;apmif;taetxm;eJU xm;yg/ tJ'Dvdkxm;&if ESmacgif;eJU yg;pyfu xGufvmr,fh aoG;awGeJU tefzwfawGudk touf&Ivrf;aMumif; twGif;odkU a&muf&dSjcif;rS umuG,fapygw,f/ touf&I&yfae&if touf&I tm;ulenf;eJU csufcsif; jyKpkyg/ ab;apmif;taetxm; b,fvdk xm;&rvJ qdkwmudk atmufu yHkav;rSm jyxm;ygw,f/

vlemudk oufomwJhtaetxm;rSm xm;NyD; apmifyg;yg;av; NcHKay;yg/ txl;owdjyK&rSmu csrf;wkefaewJh a&Smhcfvlemudk apwemydkNyD; a&aEG;tdwf vHk;0 ruyfay;ygeJU/ aoG;tm;ydkrdk usqif;oGm;Edkifygw,f/ udk,fwGif;rSm twGif;'Pf&maMumifh aoG;,dkxGufrI r&dS&if vlem a&iwfygu a&udk  *Grf;? oefU&Sif;wJh ydwfp? vufudkifyk0g pwmawGudk a&qGwfNyD; EIwfcrf;qGwf&Hkom wkdufyg/

a&Smhcfvlemu aMumufvefUaewwfwJhtwGuf tm;ay;pum;rsm; ajymMum;yg/ pdwfydkif;qdkif&m vdktyfcsufawGudk tm;ay;pum; ajymMum;NyD; ajz&Sif;yg/ vdktyfwmxuf ydkNyD; vlemudk rvIyf&Sm;ap&yg/ vlemudk twwfEdkifqHk; NidrfoufEdkiforQ xm;ay;yg/ vIyf&Sm;ae&if aoG;vefUaoG;qkwfjcif;udk ydkrdk qdk;0g;apygw,f/ aq;tultnD &,l&ef q&m0ef&dS&m aq;&Hkaq;cef;rsm;odkU tjrefqHk; ac:oGm;ay;yg/ vrf;rSm touf&IEIef;eJU aoG;ckefEIef;udk aocsmwduspGm rSwfom;ay;yg/ tJ'gu q&m0efawGtwGuf toHk;0ifapwJh tcsuftvufawGyg/

Ref: First Aid Handbook by Anita Kerwin-Nye (UK)

First Aid - 1

a&S;OD;jyKpkjcif;eJU ygwfowfNyD; tckvufwavm toHk;0ifr,hf t&mav;awGudk wifjycsifwJhpdwfu &ifxJrSm cHpm; jzpfay:aeygw,f/ a&S;OD;jyKpkjcif;qkdwm aumif;Edk;&m&m rSef;qjyKpkwJh vufwnfUprf; ynm&yfr[kwfygbl;/ aq;bufqdkif&m ynm&SifawGu vufcHxm;wJh enf;pepfus ynm&yfudk toHk;jyKjcif;jzpfygw,f/ aq;&Hkaq;cef;u q&m0efawGvdk a&m*gvHk;0t&Sif; aysmufuif;atmif aq;ukowmrsdK;vnf; r[kwfygbl;/

tJ'gqdk a&S;OD;jyKpkjcif; First Aid qdkwm bmvJaygh ...
a&S;OD;jyKpkjcif; qdkonfrSm rawmfwqESifh wrif BuH&G,fcsufaMumifh &&dSaom 'Pf&mrsm;ESifh &kwfw&uf jzpfay:vmaom a&m*ga0'em&Sifrsm;udk awGUonfUae&mwGif &&dSonfUypönf;jzifh a0'em oufomapí toufcsrf;omrI &&dSapa&;twGuf aq;bufqdkif&m (q&m0ef? aq;&Hk ponfrsm;) tultnD &&dSonftxd jyKpkjcif; jzpfygonf/ (rSDjirf; ... tajccHa&S;OD;jyKpkenf; pmtkyf)

a&S;OD;jyKpkjcif;enf;awGxJu <uufwufjcif; Cramp? tyl&SdefaMumifh yifyef;jcif; Extreme Heat? tyl&Syfjcif; Heatstroke eJU tzsm;wufjcif; Fever wdkUeJU ygwfowfNyD; jyKpkenf;rsm;udk wifjya&;om; oGm;ygr,f/ vwfwavmrSm ta0;uae ulnDay;Edkifwmav;awGudk ulnDay;wmyg/ tusdK;&dSr,fvdkU ,lq&ygw,f/

<uufwufjcif; Cramp
<uufom;awG yifyef;pGm tvkyfvkyf&&if Oyrm wma0; vrf;avQmuf&if ajy;&if ? a&ul;&if <uufwufwwfygw,f/ udk,fwGif;rSm&dSwJh a&eJU qm;"gwfawG avQmhenf;oGm;&if jzpfwwfovdk tpmtm[m&"gwfrsm; csdkKUwJh avQmhenf;&ifvnf; jzpfwwfygw,f/ aeylxJrSm yifyef;BuD;pGm tvkyfvkyf&wJhtcgrSmvnf; acR;xGufvGefNyD; <uufwufwwfygw,f/

<uufwufoludk b,fvdk jyKpkrvJ ...
vlemudk yxrOD;qHk; vSJavsmif;xm;vdkufyg/ <uufwufwJh tpdwftykdif;udk vufeJU qkyfe,fay;yg/ wma0; c&D;&Snf tajy;orm; vrf;avQmufvmolrsm; <uufwuf&if viferifeJU y&kyfqD rvdrf;oifhyg/ a&at;at;? a&cJudk yvwfpwpftdwfxJxnfUNyD; <uufwufwJhae&mudk uyfay;yg/ NyD;&if vlemudk tem;,lcdkif;yg/ aq;bufqdkif&m tultnD ,lcdkif;yg/

aygifovHk;&JU taemufbufrSm <uufwuf&if <uufwufwJh ajcaxmufudk jyKpkol&JU xdkifvQuftaetxm; ycHk;ay:udk ajzmifhajzmifhwef;wef; wifvdkufyg/ NyD;&if <uufwwfwJhae&mudk EdSyfe,fay;yg/ aygif&JU ta&SUbufrSm <uufwuf&if 'l;udk auG;NyD; axmifcdkif;xm;vdkufNyD; ESdyfe,fay;yg/ ajcz0g;rSm <uufwuf&if ajcz0g;udk jyKpkol&JU aygifay:rSm tenf;i,fa`rSmuf wifNyD; EdSyfe,fay;yg/ ajcovHk;rSm jzpfw,fqdk&if 'l;eJU ajcovHk;udk wajy;wnf;xm;NyD; EdSyfe,fay;yg/

tyl&SdefaMumifh yifyef;jcif; Extreme Heat
acR;xGufvGef&if udk,fyl&dSefwufvmNyD; a&"gwfukefqHk;ukefvdkU yifyef;EGrf;e,fwwfygw,f/ tJ'grsdK;qdk&if vlemudk av0ifavxGufaumif;wJh at;wJhae&mrSm xm;yg/ xlxJwJh t0wftpm;awGudk z,f&Sm;ay;yg/ yefum? ,yfawmifwdkUeJU vlemudk oufomapzdkU vkyfaqmifyg/ a&ywfwdkufyg/ a&at;? "gwfqm;&nfawG wkdufyg/ tu,fvdkUrsm; owdarhoGm;r,f qdk&if aq;&Hkudk tjrefydkUaqmifyg/

tyl&Syfjcif; Heatstroke
tyl&SyfwJhtcg vlemu tylcsdef 106 eJU 107 'D*&Dtxd &dSwwfNyD; acR;ajcmufcrf;aeygr,f/ tyl&Syfjcif;u vludk aoapEdkifygw,f/ tJ'gaMumifh *&kwpdkuf jyKpkay;zdkU vdktyfygw,f/

vlem&JU xlxJwJht0wfawGudk z,f&Sm;yg/ touf&I avvrf;aMumif;awG zGifhxm;ay;yg/ at;rQwJh ae&mudk ajymif;vdkU&&if ajymif;ay;yg/ avaumif;avoefU&zdkU tcef;wHcg;awG zGifhxm;yg/ a&at;? a&cJa&awGeJU udk,fudk tqufrjywf yGwfwdkufay;yg/ OD;acgif;? ezl;wdkUrSm a&cJa& a&at;at; qGwfxm;wJh t0wfacgufudk wifay;xm;yg/ udk,ftylcsdef 102 'D*&D a&mufvmwJhtxd a&cJzwf qufvuftkyfay;yg/ a&at;awGeJU yGwfwdkufay;aeyg/ tu,fvdkU vlemu ta&jym; at;pufvmNyD; acR;jyefae&if a&ywfwdkufwmudk &yfNyD; "gwfqm;&nfwdkufyg/ aq;bufqdkif&m tultnD awmif;cHyg/

tzsm;wufjcif; Fever
iSufzsm;? wdkufzGdKufeJU tjcm;tylBuD; a&m*gawGaMumifh tzsm;wufapygw,f/ avaumif;avoefU&zdkU tcef;wHcg;awG zGifhxm;yg/ xlxJwJh apmifawG t0wfawGudk vlemudk,fay:u z,f&Sm;yg/ vlemudk av0ifavxGufaumif;wJh at;wJhae&mrSm xm;yg/ a&at;? a&cJa&awGeJU a&ywfwdkufyg/ tylBuD;wJholqdk&if a&iwfNyD; tmajcmufwJhtwGuf a&at;? "gwfqm;&nfawG wkdufyg/ EdkUpdkUuav;t&G,f qdk&if rdcifEdkUrsm;rsm; wdkufyg/ aq;tultnD &,lyg/

aemufxyf toHk;0ifr,fh a&S;OD;jyKpkenf;awGudk qufvufwifjyay;ygr,f/

Ref: First Aid Handbook by Anita Kerwin-Nye (UK)

Founder of Red Cross

ဟင္နရီဒူးနန္႕ Henry Dunant (၁၈၂၈-၁၉၁၀) ... သူရဲ႕ အယူအဆ အျမင္ေတြေၾကာင့္ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာ ၾကက္ေျခနီနဲ႕လျခမ္းနီအသင္းေတြကို ေမြးဖြားေပၚေပါက္လာေစသူ၊ ျပည္႕စံုကံုလံု ခ်မ္းသာတဲ့ဘ၀ကေန အ၀တ္စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္ေလးနဲ႕ ေနခဲ့ရတဲ့ ဆင္းရဲသားဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့သူ၊ ဒါေပမယ့္ ကမာၻမွာ ပထမဦးဆံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုကို တျခားသူတစ္ဦးနဲ႕ ပူးတြဲရရိွခဲ့သူ။

၁၈၂၈ ေမလ ၈ ရက္ေန႕မွာ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြါးခဲ့တဲ့ ဟင္နရီဒူးနန္႕ဟာ ဆြစ္ဇလန္ႏိုင္ငံက ဘာသာတရား ကိုင္းရိႈင္းၿပီး သနားၾကင္နာ ေမတၱာတရားေတြနဲ႕ ျပည္႕စံုတဲ့ မိသားစုတစ္ခုကေန ေပါက္ဖြါးဆင္းသက္လာသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အလယ္တန္းပညာ မၿပီးဆံုးေသးခင္မွာပဲ ဒူးနန္႕ဟာ ဂ်ီနီဗာဘဏ္မွာ အလုပ္သင္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၅၃ မွာ ဆြဇ္ကိုလိုနီျဖစ္တဲ့ အယ္လ္ဂ်ီးနီးယားက ဆာတစ္ၿမိဳ႕ကို အလုပ္အတြက္ ခရီးထြက္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ဂ်ံဳစက္တစ္ခုကို ေဆာက္လုပ္ဖို႕ စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္ စက္ရံုအတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ေျမဧရိယာ ငွားရမ္းဖို႕ သေဘာတူညီခ်က္ မရခဲ့ပါဘူး။ အဲဒါနဲ႕ တူနီရွားကေန လွည္႕ျပန္လာခဲ့ၿပီး ဂ်နီဗာၿမိဳ႕ကို ျပန္ေရာက္ခ်ိန္မွာ နပိုလီယန္-၃ ဘုရင္မင္းျမတ္ဆီက လုပ္ငန္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတြ သြားေရာက္ ေတာင္းခံမယ္လို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ နပိုလီယန္-၃ ဘုရင္က အီတလီႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ Franco-Sardinian စစ္တပ္ၾကီးကို ကြပ္ကဲ အမိန္႕ေပးၿပီး ၾသစတီးယန္းေတြနဲ႕ တိုက္ခိုက္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒူးနန္႕က ဘုရင္ကို အဲဒီေနရာမွာ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုဖို႕ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာပဲ ဆိုဖာရီႏိုစစ္ပြဲအေၾကာင္းကို အေတာ္ေလး မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႕ႀကံဳျမင္ေတြ႕ သိရိွခံစားလိုက္ရပါတယ္။ သူဟာ စစ္ပြဲအတြင္းမွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရသူမ်ားကို မိတ္ေဆြ ရန္သူ ခြဲျခားမႈ မရိွဘဲ လူသားခ်င္းစာနာမႈနဲ႕ ျပဳစုေပးခဲ့ပါတယ္။ ဟင္နရီဒူးနန္႕ရဲ႕ ရင္ထဲမွာ စစ္ပြဲရဲ႕ အနိ႒ာရံုေတြကို ၾကင္နာမႈနဲ႕ တပါးတည္း စာနာမႈေတြပါ ေပါက္ဖြါးလာေစခဲ့ပါတယ္။ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရေနတဲ့အခါမွာ ကယ္ဆယ္မည္႕သူမရိွ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြလည္း မရိွတဲ့ ေၾကကြဲစရာျမင္ကြင္းကို ျမင္ေတြ႕လိုက္ရတဲ့အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္ကာလမွာ ကြက္လပ္ျဖစ္ေနတဲ့ ၾကက္ေျခနီ လႈပ္ရွားမႈကို စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဂ်နီဗာၿမိဳ႕ကို ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ဆိုဖာရီႏို သတိရဖြယ္ (A Memory of Solferino) စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ကေန တဆင့္ International Committee for Relief to the Wounded ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီရဲ႕ ေရွ႕ေျပးေလးတစ္ခုေပါ့။ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းမွာ ဟင္နရီဒူးနန္႕ဟာ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္အေနနဲ႕ေရာ အတြင္းေရးမႈး တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ေရာ တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္လႈပ္ရွားခဲ့ပါတယ္။

သူရဲ႕ လူမႈ ကရုဏာလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ဟင္နရီဒူးနန္႕ဟာ ဥေရာပတလႊားက ဘုရင္ေတြ မင္းသား ၿမိဳ႕စားေတြ ခ်ီးေျမာက္တဲ့ ဆုတံဆိပ္ေတြ အေျမာက္အမ်ား ခ်ီးျမင့္ခံရၿပီး ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ဟာ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းေတြကို အရင္ကလို အာရံုမစိုက္ႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ စီးပြါးပ်က္လာၿပီး အေၾကြးေတြ ပါတ္လည္၀ိုင္းေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၆၇ မွာ လူမြဲစာရင္း ေၾကညာခဲ့လိုက္ရတဲ့ ဘ၀ကို ေရာက္သြားရပါတယ္။

ဂ်နီဗာမွာ လူမြဲျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ လူအမ်ားရဲ႕ ကဲ့ရဲ႕ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္မႈေတြေၾကာင့္ ဟင္နရီဒူးနန္႕ဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေကာ္မတီက သူရဲ႕အတြင္းေရးမႈး ရာထူးကေန တရား၀င္ႏႈတ္ထြက္ဖို႕ ထြက္စာ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၆၇ စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႕မွာ ေကာ္မတီက သူ႕ရဲ႕ အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္ေရာ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ေရာ ႏႈတ္ထြက္မႈကို အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။

ဒူးနန္႕ဟာ လူျမင္ကြင္းက ခံုတန္းေတြမွာ အိပ္စက္ခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႕အတြက္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပါရီၿမိဳ႕ကေန ထြက္ခြာလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ Empress Eugénie က ဂ်နီဗာကြန္ဗန္းရွင္းကို ပင္လယ္ေရျပင္ စစ္ပြဲေတြမွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရသူေတြအတြက္ တိုးခ်ဲ႕ျပင္ဆင္ဖို႕အတြက္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးဖို႕ ဒူးနန္႕ကို Tuileries နန္းေတာ္ကို လာဖို႕ ဆင့္ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒူးနန္႕ဟာ ၾသစတီးယား၊ ေဟာ္လန္၊ ဆြီဒင္၊ စပိန္ႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား ၾကက္ေျခနီအသင္းေတြရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အဖြဲ႕အ၀င္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ခ်ီးေျမွာက္ျခင္း ခံရပါတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ရလာတဲ့ေခတ္မွာ ဒူးနန္႕ဟာ အဂၤလိပ္ႏိုင္ငံကို ခရီးထြက္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္သံု႕ပန္းေတြကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႕နဲ႕ ပါတ္သတ္ၿပီး သံတမန္ေရးရာ ညီလာခံတစ္ခုလုပ္ဖို႕ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေပမယ့္ အဂၤလန္က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၁၈၇၅ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁ ရက္ေန႕မွာ ဒူးနန္႕ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ လန္ဒန္မွာ နီဂရိုးလူမည္း ကြၽန္စနစ္နဲ႕ ကြၽန္ကုန္ကူးတဲ့စနစ္ကို တုိက္ဖ်က္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ကြန္ဂရက္တစ္ခုကို စတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ေတြ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒူးနန္႕ဟာ အဆိုး၀ါးဆံုး ေလာကဓံအျဖစ္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတြကို ေတြ႕ႀကံဳခံစားခဲ့ရပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေပးကမ္း ေကြၽးေမြးထားတာေလးနဲ႕ ေနထိုင္ အသက္ဆက္ခဲ့ရၿပီး ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြကို ေျခက်င္ေလွ်ာက္ ခရီးသြားခဲ့ရတဲ့ အထိ ဆိုး၀ါးသြားပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ၁၈၈၇ မွာ ဆိုး၀ါးလွတဲ့ဘ၀က ကံၾကမၼာ အလွည္႕အေျပာင္းေၾကာင့္ အဆံုးသတ္ သြားေစပါတယ္။ ဒူးနန္႕ဟာ ဆြစ္ႏိုင္ငံ Heiden ရြာေလးမွာ အျပင္းအထန္ နာမက်န္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီၿမိဳ႕က လူအိုရံုတစ္ခုမွာ နားခိုရာ တစ္ခုကို ရရိွၿပီး ဇာတ္ၿမွဳတ္ေနထိုင္ လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာေလးမွာပဲ ဒူးနန္႕ကို ဂ်ာနယ္လစ္ဇ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ Georg Baumberger ကေတြ႕ရိွမိၿပီး ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ လူမႈကရုဏာရွင္ကို ေတြ႕ရိွၿပီ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သတင္းတစ္ပုဒ္ ေရးသားလိုက္ပါတယ္။ ရက္အနည္းအငယ္ အတြင္းမွာ အဲဒီသတင္းဟာ ဥေရာပတလႊားမွာ ရိုက္ႏိွပ္ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ကရုဏာရွင္ ဒူူးနန္႕ရဲ႕ဘ၀ ညတြင္းခ်င္းမွာပဲ ေျပာင္းလဲသြားၿပီး ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ၁၉၀၁ မွာ ကမၻာမွာ ပထမဦးဆံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုကို ဆြတ္ခူးရရိွခဲ့ပါတယ္။

၁၉၁၀ ေအာက္တိုဘာလ ၃၀ မွာ ၾကက္ေျခနီ ဖခင္ႀကီး ဟင္နရီဒူးနန္႕ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ လူမႈကရုဏာ လုပ္ငန္းေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႕ သူရဲ႕ေမြးေန႕ျဖစ္တဲ့ ေမလ ၈ ရက္ေန႕ကို ကမာၻ႕ၾကက္ေျခနီေန႕အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး သူ႕ကို ႏွစ္စဥ္ အေလးထား ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

July Note 6

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
ေလာကတြင္ လူတို႕ေဆာင္ရြက္သမွ်သည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္သည္။
-မာတင္လူသာ

တစ္ေန႕တာ
မည္မွ်ဆင္းရဲပင္ပန္းေသာ အလုပ္ျဖစ္ေစ တစ္ေန႕တာေတာ့ လူတိုင္းလုပ္ႏိုင္သည္။
-ေရာဘတ္လူး၀စ္ စတီဗင္ဆန္

စြန္
စြန္ဆုိသည္မွာ စုန္ေလတြင္မတက္၊ ေလကို ဆန္ရင္းသာ အျမင့္သို႕ တက္စၿမဲျဖစ္သည္။
-၀င္စတန္ခ်ာခ်ီ

ေရာက္ရာအရပ္
အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ မိမိေရာက္ရာေနရာ၌ တစ္ပါးသူတို႕ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ ျပဳမူတတ္ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕သူမ်ားကား မိမိထြက္သြားၿပီ ဆုိေတာ့မွ သူတစ္ပါးေပ်ာ္ရေသာသူမ်ိဳး ျဖစ္ေခ်သည္။
-ေအာ္စကာ အယ္လီဆင္

ေၾကာက္ရျခင္း ကင္းေ၀းမည္
မိမိအလုပ္ကို ထက္သန္တက္ၾကြစြာ ေဆာင္ရြက္တတ္သူအဖို႕ ဘ၀တြင္ မည္သည္႕အရာကိုမွ် ေၾကာက္စရာ မလိုေပ။
-ဆင္ျမဴရယ္လ္ဂုိလ္ဒင္

အတၱ-ပရ
သူတစ္ပါးကို ကူညီသူ၌ မိမိကိုယ္တိုင္၏ အက်ိဳးေက်းဇူး တစ္စံုတစ္ရာလည္း မလြဲမေသြ ျဖစ္ေပၚရျခင္းမွာ ဘ၀၏ လွပေသာ ျဖည္႕စည္းမႈ တစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။
-ဂ်ီ၊ေဘလီ

မာလိန္မႈးေကာင္း
လိႈင္းႏွင့္ေလတို႕သည္ အကြၽမ္းက်င္ အလိမၼာဆံုး မာလိန္မႈးတုိ႕၏ ဘက္တြင္သာ အၿမဲရိွသည္။
-အက္ဒြပ္ဂစ္ဘြန္

ျပတ္သားဖို႕လိုသည္
ေျခလွမ္းႀကီးႀကီး လွမ္းရမည္႕အခါမ်ိဳးတြင္ ေၾကာက္ရံႊ႕တြန္႕ဆုတ္ မေနပါႏွင့္။ ေခ်ာက္ကမ္းပါးတစ္ခုကို ျဖတ္သန္းရာ၌ ေျခလွမ္းငယ္ ႏွစ္လွမ္း ခြဲလွမ္း၍ မရေပ။
-ေဒးဗစ္ လိြဳက္ေဂ်ာ့ခ်္

အဲဒီစာေတြကိုေတာ့ ေဖျမင့္ရဲ႕ ကိုယ္ထူးကိုယ္ခြၽန္သမားအတြက္ လက္စြဲစကားမ်ား... ဆိုတဲ့ စာအုပ္မွ ဖတ္ခဲ့ရတာပါ။ မွတ္ထားသင့္တယ္လို႕ ယူဆၿပီး ကူးထားလိုက္ပါတယ္။

Laissez-faire

ေရလိုက္ငါးလိုက္

အဆင္ေျပသလိုသာ ေနလာခဲ့
ဒို႕မွာ အစဥ္အလာ ခိုင္ၿမဲလို႕
ၾကာလာေတာ့ ေခ်ာင္းကို ျမစ္ျဖစ္ေတာ့မယ္
ရွင္သန္ရံုသာ ရွင္္သြားရင္
ဘ၀ေရတိမ္မွာ နစ္မြန္းေပါ့
ကိုယ္နဲ႕မင္း ေျပာင္းျပန္ လုပ္ရဲမွာလား။

ေတာ္ရံုတန္ရံု သတၱိေသြး
ေတြးယူရံုနဲ႕ မရဘူးေဟ့
ရင္ကေမြး လက္ကေႀကြး
အခ်က္ေပးမွ ...
ေမွာင္ကာ ဖံုထူ ေခ်ာင္တစ္ခုမွာ
ပစ္ကာ ေပေရ သံေခ်းတက္
ျပန္ေဖာ္စမ္း တုိ႕ ဟိုတုန္းက အိပ္မက္။

ေနျခည္၀င္းေတာ့ ရွင္းရွင္းပဲ
လွ်ပ္ေရာင္ ျပက္သို႕ ဒက္ကနဲပဲ
အဆင္းနဲ႕ အခ်င္း နီးစပ္ရင္း ကြဲကြာလာ
ေနာင္သံသရာအထိ ဆက္လက္ၿပီး
ေနာက္ဆို ဒီလိုဘယ္ေတာ့မွ
ေရႊျခည္ႀကိဳး ဆြဲရာ မကပါရေစနဲ႕။

ၾကည္ျဖဴစြာနဲ႕ လက္တြဲခဲ့
အခုလည္း ေျပလည္ေနဆဲပဲ
ဒါေပမယ့္ ခ်စ္ရံုနဲ႕ မၿပီးဘူးကြယ္ ...
ၾကင္နာစြာ နင္ဆိုဘူးတဲ့
ကတိေတြ ျပန္လည္ကာ ၾကားရင္
နာက်င္ျခင္းအသိေတြနဲ႕ ရွက္ေနမယ္။

ဘယ္အရာ လြန္တာ ဘယ္သူ႕အျပစ္
မရရင္ ကံသာ ပံုခ်လိုက္
အယံုလြန္သူကို ေခ်ာ့ရင္ေတာ့ ေပ်ာ့စၿမဲေပါ့။
တကယ္ဆို ကုိယ္ဟာ ေယာက်ာၤးပါ
အားမာန္ေတြလည္း ျပည္႕စြမ္းတုန္း
ဆင္ေျခေပးတဲ့ လူစား မဟုတ္ရဘူး။

ဒီတစ္ခါ ေနာက္မက်ေသးဘူး ေဟ့
ကိုယ့္မွာ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ရတုန္း
ကိုယ့္ရဲ႕ႏွလံုးေသြးေတြ ေစြးေစြးနီေစ...
ေနာင္ကို ႀကံဳလာမယ့္ အခက္အခဲ
က်ိတ္ကာ ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းမယ့္
ေရလိုက္ ငါးလိုက္ ဘ၀မ်ိဳး မ ကေတာ့ဘူး။

ေနျခည္၀င္းေတာ့ ရွင္းရွင္းပဲ
လွ်ပ္ေရာင္ ျပက္သို႕ ဒက္ကနဲပဲ
အဆင္းနဲ႕ အခ်င္း နီးစပ္ရင္း ကြဲကြာလာ
ေနာင္သံသရာအထိ ဆက္လက္ၿပီး
ေနာက္ဆို ဒီလိုဘယ္ေတာ့မွ
ေရႊျခည္ႀကိဳး ဆြဲရာ မကပါရေစနဲ႕။

စိုင္းထီးဆိုင္ရဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ။ အခုေလာေလာဆယ္ ကြၽန္ေတာ့္ရင္ထဲက ေျပာခ်င္ေနတာေတြက အဲဒီသီခ်င္း အတိုင္းပဲဗ်ာ။ ခံစားခ်က္ေတြ ကြတ္တိပဲ။

အဆင္ေျပသလို ေနလာခဲ့တဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႕ဘ၀ေတြ ၀ါးလံုးေခါင္းထဲမွာ လသာေနမိတယ္။ ေရအုိင္ကို ပင္လယ္ ထင္မိေနခဲ့တယ္။ ေခ်ာင္းကို ျမစ္ထင္ေနၾကတယ္။ ကဲ အခုၾကာလာေတာ့ ဘာျဖစ္လာလဲ... အသက္ေတြ ရွင္သန္ေနေပမယ့္ ဘ၀ေရတိမ္မွာ နစ္မြန္းရၿပီေပါ့။ တျခားသူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ တိုးတက္ေနခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ဟိုး အေနာက္မွာ က်န္ခဲ့ေနတုန္း။ ဟိုတုန္းက အိပ္မက္ေတြကို ျပန္ေဖာ္ဖို႕ ေတာ္ရံုတန္ရံု သတၱိေသြးနဲ႕ေတာ့ ရမယ္ မထင္ဘူး။

ကဲ... က်န္တဲ့သီခ်င္းစာသားေတြကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဆက္လက္ပံုေဖာ္ ခံစားၾကည္႕ၾကပါေတာ့ဗ်ာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ အားလံုး... ေနျခည္၀င္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အဆင္းနဲ႕အခ်င္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ကြဲျပားေအာင္ ခြဲျခား ရႈျမင္ႏိုင္ၾကပါေစဗ်ာ။ ဒီဘ၀မွာေရာ ေနာင္သံသရာမွာေရာ တကယ့္ကို ႀကိဳးစားေပမယ့္ ျဖစ္ခ်င္တာ ျဖစ္ခြင့္မရိွတဲ့၊ အိပ္မက္ေတြ တကယ္ မျဖစ္လာရတဲ့၊ တပါးသူ ေရႊျခည္ႀကိဳး ဆြဲရာ က ေနရတဲ့ ေရလိုက္ငါးလိုက္ဘ၀က လႊတ္ေျမာက္ေစခ်င္မိပါတယ္။

ပို႕စ္ေခါင္းစဥ္ကို ကိုရဲမြန္ တပ္ေပးတာပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ Laissez-faireဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ ၀ီကီမွာ ရွာၾကည္႕လို႕ရပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ Water follow fish followလို႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ဖို႕ စေနာက္ၿပီး ေျပာျပေပးတဲ့ ကိုစိုးထက္နဲ႕ မေႏြႏွင္းတုိ႕ကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ။

Proud of being a Myanmar

ျမန္မာတစ္ေယာက္ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူပါသလား .....

ျမန္မာဆိုတာ ဗမာလူမ်ိဳးကိုပဲ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျမန္မာျပည္သား အားလံုးကို ဆိုလိုတယ္။ ျမန္မာမွာ ေမြး၊ ျမန္မာမွာ ႀကီးလာခဲ့တဲ့ လူအားလံုးကို အက်ံဳး၀င္တယ္။ ျမန္မာျပည္ေပါက္ ပန္ဂ်ာပီေရာ၊ ျမန္မာျပည္ေမြး ေပါက္ေဖာ္ေလးေရာ အကုန္ပါတယ္။

ကဲ ... ျမန္မာျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူပါသလား တဆိတ္ေလာက္ ေျဖေပးၾကပါဦးဗ်ာ။

လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စိတ္အေထြေထြ ရိွတာကို သိပါတယ္။ နားလည္ပါတယ္။ အျမင္ေတြ မတူရင္လည္း လြတ္လပ္စြာ ကြဲလြဲႏိုင္ၾကပါတယ္။ အျမင္မတူတိုင္း ရန္သူမျဖစ္ပါဘူး။

ျမန္မာျပည္သည္ တို႔ျပည္ ...
ျမန္မာစာသည္ တို႔စာ ...
ျမန္မာစကားသည္ တို႔စကား ...
ငယ္ငယ္တုန္းက အလယ္တန္းေက်ာင္းမွာ အမ်ိဳးသားေန႕အေၾကာင္း သင္ခဲ့တုန္းက သင္ခဲ့ရတဲ့ ရြတ္ခဲ့ရတဲ့ စာသားေလးပါ။

ဒီျပည္မွာေမြး ဒီျပည္မွာႀကီးခဲ့တာမို႔ ျမန္မာျပည္သည္ တို႔ျပည္လို႔ ဆို၀့ံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာစာနဲ႔ ျမန္မာစကားကေတာ့ တို႔စကား မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေပမယ့္ ျမန္မာစာနဲ႔ ျမန္မာစကားကိုေတာ့ အလြန္ေလးစား၊ ျမတ္ႏိုး၊ တန္ဖိုးထားပါတယ္။ ဒီစကားကိုပဲ ေျပာျဖစ္ေနတယ္။ ဒီစကားနဲ႕ပဲ ေရးျဖစ္ေနတယ္။

ဒီေျမဒီေရမွာ ေမြးၿပီး ႀကီးျပင္းလာခဲ့လို႕ ဒီေျမဒီေရကို အရမ္းခ်စ္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္သေလာက္ ျပန္ေပးဆပ္ေနတာပါ။ ဆက္လက္လဲ ႀကိဳးစားေနဆဲပါ။ တေျမျခားကို ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္လဲ အၿပီးအပိုင္ ေခါင္းခ်ေနထိုင္ဖို႕အထိ မရည္ရြယ္ထားပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ကိုပဲ တကူးတက ျပန္လာၿပီး ေခါင္းခ်မယ္လို႕ စိတ္ကူးထားပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္က အရမ္းခ်စ္စရာ ေကာင္းလြန္းလို႕ပါ။ ဘာအေရာင္ေတြမွ မဆိုးထားတဲ့ အျဖဴေရာင္ ႏွလံုးသားေလးနဲ႕ ခံစားၾကည္႕လိုက္ပါ။ အရိုးခံမ်က္စိနဲ႕ပဲ ၾကည္႕လိုက္ရင္ ျမန္မာဟာ တကယ္လွပါတယ္ဗ်ာ။

ၾကမ္းကြၽံရင္ ႏႈတ္လို႕ရေပမယ့္ စကားကြၽံရင္ ႏႈတ္လို႕မရဘူးဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္သိလွ်က္သားနဲ႕ အေပၚကစကားေတြကို အခါခါ ေျပာေနမိတယ္။

ျမန္မာျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူစရာဆိုလို႔ ေတာေတာင္ေရေျမ သဘာ၀အလွေတြပဲ ရွိပါတယ္လို႕ မဆိုလိုဘူးေနာ္။ ရိုးသားမႈေတြ၊ ခ်စ္ခင္စဖြယ္ အၿပံဳးေတြ၊ ျဖဴစင္တဲ့ ေစတနာေတြ၊ ယဥ္ေက်း သိမ့္ေမြ႕တာေတြ၊ ရိုင္းပင္းကူညီမႈေတြကလည္း ခ်စ္ဖို႕ေကာင္းပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ တခ်ိဳ႕ေသာသူေတြေၾကာင့္ အဲဒီအလွေတြ အနည္းငယ္ ေပ်ာက္ဆံုးေနသလို ခံစားရပါတယ္။ ျမန္မာျဖစ္ရတာကို ရွက္မိတယ္ဆိုတဲ့ သူေတြလည္း ေတြ႕လာခဲ့ရပါတယ္။

ျမန္မာဆိုတာ ေရႊေက်ာင္းေျပာင္ေျပာင္ ၀မ္းေခါင္ေခါင္လား။

ကမၻာမီးေလာင္ သားေကာင္ခ်နင္းလို႕ပဲလား။ လြမ္းေရးထက္ ၀မ္းေရးက ခက္ေနလို႕ပဲလား။
ျမန္မာေတြ ဘနဖူး သိုက္တူးေနၾကတာလား။ ျမန္မာေတြ သားေရနားအိပ္ သားေရနား စားတာလား။

ဒါေပမယ့္ လက္ရိွ စုန္းျပဴးေလးေတြေၾကာင့္ ငါးခုန္းမေလးေတြေၾကာင့္ ျမန္မာေတြ ဒီလိုမ်ိဳးအလွ မရိွဘူးလို႕ ယူဆလိုက္ရင္ မွားသြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အလွဖ်က္ေနတဲ့ အမ်ိဳးဂုဏ္မေထာက္တဲ့ ျမန္မာတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ မ်က္ေတာင္တစ္ေထာက္စာ လုပ္ရပ္ေတြကို မၾကည္႕ဘဲ အရိုးခံျမန္မာစစ္စစ္ေတြကို အေသအခ်ာ တစ္ေခါက္ေလာက္ ျပန္လွည္႕ၾကည္႕လိုက္ပါအံုး။ တကယ္လွတဲ့ ျမန္မာကို ေတြ႕လာပါလိမ့္မယ္။

ကဲ .... ေနာက္တစ္ခါ ထပ္ေျပာအံုးမယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ျမန္မာတစ္ေယာက္ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္ဗ်ာ။

Sordid typhoon in Blog

အခုတေလာ ကမာၻႀကီးမွာ ကပ္ေဘးဆိုးေတြ၊ ငလွ်င္ႀကီးေတြ၊ မုန္တိုင္းေတြ ၀င္ေနတာကို ေတြ႕ေနရတယ္။ အာရွက ဂ်ပန္နဲ႕ ကို၇ီးယားမွာ တိုင္ဖုန္းမုန္တိုင္းေၾကာင့္ လူ ၂ ေထာင္ေလာက္ ေသေၾကခဲ့ရတယ္တဲ့။ ေရွ႕လေတြတုန္းကလည္း ကုလားျပည္မွာ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ေရေတြႀကီးၿပီး လူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေသေၾက ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွာလည္း ငလွ်င္လႈပ္သြားတာ အေတာ္ေလး ပ်က္စီးသြားတယ္။ ကမ္းစပ္နားမွာ ေနထိုင္သူေတြကို ဆူနာမီ ျဖစ္လာမွာကိုေတာင္ သတိေပးထားရတယ္။

အဲဒီလိုပဲ ဘေလာ့ေလာကမွာလည္း တိုင္ဖုန္းမုန္တိုင္းေတြ ၀င္လာသလို၊ တိမ္မည္းညိဳေတြ ဖံုးအုပ္ၿပီး ေလနီၾကမ္းႀကီးေတြ တိုက္ေနသလိုပဲ။ အပ်က္အစီးေတာ့ နည္းေစခ်င္မိတယ္။

အဲဒီ ဘေလာ့မုန္တိုင္းေလးက... ဘေလာ့ေဒး အခမ္းအနားေတြ၊ ဘေလာ့အသင္းေတြ လုပ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း အခုတေလာမွာ မန္းဘေလာ႔ဂါေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ဘေလာ႔ဂါေတြ မသိမသာေလး အျမင္ေတြ မၾကည္လင္ၾကဘူး ျဖစ္ေနသလိုပဲဗ်ာ။ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ပါ။ မွားေကာင္း မွားႏိုင္ပါတယ္ေနာ္။

မန္းေလးက ဘေလာ့ဂါ ကိုေမာင္လွကိုလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ဘေလာ့ဂါေတြက အျမင္မၾကည္တာေတြ ရိွေနသလို ရန္ကုန္က ဘေလာ့ဂါတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ဘေလာ့ေတြမွာလည္း မန္းေလးသားတစ္ခ်ိဳ႕က စီေဘာက္ေတြမွာ လာဆဲေနၾကျပန္ေရာ။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနလို႕ ဘေလာ့တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ကြန္႕မန္႕ေတြ စီေဘာက္ေတြ ဘာတစ္ခုမွ မထားေတာ့ဘဲ ျဖဳတ္ပစ္လိုက္တာေတြကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္သိသေလာက္ ဆားဗစ္ပလပ္စ္က ကိုရဲက ဦးေဆာင္စည္းရံုးၿပီး ျမန္မာဘေလာ့ဂါအသင္းကို ေထာင္ဖို႕ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဦးေဆာင္တဲ့သူက စကၤာပူ ေရာက္ေနပါၿပီ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ရန္ကုန္က ဘေလာ့ဂါေတြ စုၿပီး ဘေလာ့အသင္းအတြက္ ေျပာၾကဆိုၾက လုပ္ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ မႏၲေလးမွာ ဆက္လုပ္ၾကတယ္။

ေနာက္ပိုင္း ရန္ကုန္တစ္သင္း၊ မႏၲေလးတစ္သင္း ဘေလာ့ဂါအသင္းေတြ ဖြဲ႕ၾကတယ္။ အဲဒီ အသင္းႏွစ္သင္းရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္က တာ၀န္ရိွသူေတြဟာ သတင္းဆိုဒ္ေတြအျပင္ ဘေလာ့ေတြကိုလည္း စိတ္၀င္တစား ရွိလာၾကလာတယ္။ အရင္ကတည္းကလည္း ေစာင့္ၾကည္႕ေနမွာပါ။ အခုေနာက္ပိုင္း ပိုၿပီး သတိထား အခ်ိန္ေပး ေစာင့္ၾကည္႕လာေတာ့တာေပါ့။

တခ်ိဳ႕ဘေလာ့ေတြမွာ ဆဲဆိုေနတာေတြကို ၾကည္႕လိုက္ရင္ အိုင္ပီေတြ အတုသံုးထားမွန္း သိသာပါတယ္။ အခုလို ျဖစ္ေနရတာ ရန္ကုန္က၊ မန္းေလးက ဘေလာ့ဂါေတြေၾကာင့္လို႕ တထစ္ခ် ေျပာလို႕ရႏိုင္မလား။ အဲဒီလိုမ်ိဳး ဆဲဆိုမႈေတြေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္း သံသယေတြ မ်ားလာၿပီး အျမင္ေတြ မၾကည္ေတာ့သလို ျဖစ္လာၾကပါတယ္။

ရန္ကုန္က ဘေလာ႔ေတြရဲ႕ စီေဘာက္မွာ ျပသနာရွာသြားတဲ့ အိုင္ပီေတြကို ျပန္ၾကည္႔ရင္လည္း မန္းေလး အမည္ခံ ရန္ကုန္အိုင္ပီေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ မန္းေလးက ဘေလာ့ဂါ ကိုေမာင္လွႀကီးကို ဂ်ီေတာ့ခ္မွာ ေတြ႕လို႕ ေမးၾကည္႕ေတာ့လည္း သူဘာမွ ဦးေဆာင္ မလုပ္ခဲ့ပါဘူးတဲ့။ ဟိုဆဲ ဒီဆဲေတြလည္း မလုပ္ပါဘူးတဲ့။ ကဲ ဘယ္သူေတြ လုပ္ေနသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာၿပီး စဥ္းစားၾကည္႕ၾကပါဗ်ာ။ အျမင္ေတြ မလြဲေစခ်င္ဘူး။ ၾကားလူဖ်က္လို႕ ပ်က္မွာ စိုးမိပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ရွင္းတယ္။ ေဒသစြဲေတြ မထားဘူး။ ဘေလာ့ေရးေနတဲ့ လူအခ်င္းခ်င္းမွာ ဘာေၾကာင့္မ်ား ေဒသစြဲဆိုတာကို ဆြဲထည္႕ထားၾကမွာလဲ။ ကိုယ့္ေဒသကို ကိုယ္ခ်စ္တာကို အျပစ္မဆိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ရန္တိုက္ေပးလို႕ရတဲ့အထိ ေဒသစြဲထားရင္ ကိုယ္ေတြပဲ အခ်င္းခ်င္း အထင္ျမင္လဲြ ပ်က္စီးရာ ေရာက္ၾကမွာပါ။

ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္က မန္းေလး ဘေလာ့ဂါလည္း မဟုတ္ဘူး။ ရန္ကုန္ ဘေလာ့ဂါလည္း မဟုတ္ဘူး။ အခု စလံုးကို ေရာက္ေနလို႕ စလံုးဘေလာ့ဂါလို႕လဲ မေျပာမိပါဘူး။ အကယ္လုိ႕မ်ား ကုလားျပည္ေရာက္ရင္ ကုလားဘေလာ့ဂါလို႕ ေျပာင္းေျပာေနရမွာလား။ ရုရွားေရာက္ရင္ ရုရွားဘေလာ့ဂါ၊ ကင္ညာေရာက္ရင္ ကင္ညာဘေလာ့ဂါလား၊ ထုိင္းေရာက္ရင္ ထိုင္းဘေလာ့ဂါလား။ တရုတ္ျပည္ေရာက္ေနရင္ ေပါက္ေဖာ္ႀကီး တရုတ္ဘေလာ့ဂါေပါ့။ ရီစရာႀကီးဗ်ာ။

ကြၽန္ေတာ္က ျမန္မာျပည္က ျမန္မာျပည္သား၊ ဘေလာ့ကို ျမန္မာလို႕ေရးတဲ့အတြက္ ျမန္မာဘေလာ့ဂါ။ ဒါေလာက္ဆုိ ရွင္းေနပါၿပီ။

လူအခ်င္းခ်င္း လွည္႕ပတ္ျခင္း ကင္းေ၀းၾကပါေစ ...

Lovely rain

အခ်စ္မိုး

မိုးေမတၱာ မိုးေရ...
ေမွ်ာ္တလင့္လင့္ ရင္ေမာ
ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ လမ္းေပၚ
ကြၽန္ေတာ္တစ္ေယာက္တည္း
ေလွ်ာက္ေနဆဲ ...
( အခ်စ္မိုး ဘယ္ေတာ့ ရြာမွာလဲ ) ၃

မိုးစက္ရဲ႕ ေမတၱာေတြ
ေမွ်ာ္ေနတဲ့ ပန္းေတြဟာ
မိုးမသနားလုိ႕ မိုးမရြာရင္
ရွင္စရာလမ္း မျမင္ဘူး
( အခ်စ္မိုး ဘယ္ေတာ့ ရြာမွာလဲ ) ၃

ရြာမလို မရြာမလို
မိုးသံေပးရင္ စိတ္မွာ ေပ်ာ္ရမလို
ရြာခ်င္သလို ရြာပါမုိးရယ္
စိုရံုေလး ရြာခ်င္ရြာ
ေ၀ဒနာေတြ ေဆးေၾကာေပးပါ
မရက္စက္ပါနဲ႕ မိုး ...

သိပ္အားက်မိတယ္
အၾကင္နာ မိုးေတြေၾကာင့္
တခ်ိဳ႕တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ဘ၀ေတြ
တကယ္ေပ်ာ္ဖို႕ ေကာင္းတယ္ေနာ္
( အခ်စ္မိုး ဘယ္ေတာ့ ရြာမွာလဲ ) ၃

ေတးဆို ေဂ်ညီညီပါ။ ဒီသီခ်င္းက ကြၽန္ေတာ့္ အေဒၚေလးေတြ ဦးေလးေတြ ေခတ္က နာမည္ႀကီး သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ။ ဒီသီခ်င္းေလးေတြက အိမ္မွာ အတူငွားေနတဲ့ ဗိသုကာ အကိုတစ္ေယာက္ ကူးေပးထားလို႕ ေရွ႕တစ္ရက္ေလးကမွ စက္ထဲမွာ ရိွခဲ့တာပါ။ အဲဒါနဲ႕ပဲ မိုးကိုခ်စ္တဲ့ ကြၽန္ေတာ့္အတြက္ အလြမ္းေျပ ဆိုၿငီးစရာ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ တိုးလာခဲ့တယ္ေလ။ အခ်စ္မိုး ဘယ္ေတာ့ ရြာမွာလဲ ဆိုတာကို ေမွ်ာ္လင့္ေနမိတဲ့ ကြၽန္ေတာ္ ... ေခတ္ေနာက္ျပန္ ဆြဲသလိုမ်ား ျဖစ္ေနမလားေတာ့ မသိဘူးဗ်ာ။ အခုေခတ္ သီခ်င္းေတြထက္စာရင္ အခုလို အရင္ေခတ္က သီခ်င္းေတြကို ရင္ခုန္သံထပ္တူျပဳ ႏွစ္ၿခိဳက္ ခံစားမိေနတယ္။

ေဂ်ညီညီ သီခ်င္းထဲမွာ အလြမ္းကဖီး၊ ဒီ...မိုး၊ ပလက္ေဖာင္းရိႈး၊ လူပ်ိဳႀကီးပဲ လုပ္ေတာ့မယ္၊ စြဲ စတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြကိုလည္း ႀကိဳက္မိခဲ့တယ္။ ဒီ...မိုးဆိုတဲ့ သီခ်င္းကလည္း ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ လူငယ္ဘ၀မွာ အမွတ္တရျဖစ္ေစမယ့္ မိုးေရထဲက ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ကို စိတ္ကူးထဲမွာ ျပန္လည္ ေဖာ္က်ဴးေစႏိုင္တဲ့အထိ စြမ္းရည္ရိွေနတဲ့ သီခ်င္းေလးတစ္ပုဒ္ပါပဲ။

Great Chinese Emperors 4

aq;buf0iftyifawGudk avhvmpl;prf;cJhwJh &SefEGef Shennnong

&SefEGefudk &efwDvdkUvnf; odMuygw,f/ olu jrpfurf;em;rSm arG;zGg;BuD;jyif;cJhol wpfa,mufyg/ ol&JU rdom;pktrnfuawmh usefU jzpfygw,f/ w&kwfjynfrSm vlOD;a& wdk;wufvmrIaMumifh tpma&pm &Sm;yg;wJhacwfrSm BuD;jyif;vmcJhol wpfa,mufyg/ tJ'D tpma&pm jywfvyfrIudk ajz&Sif;EdkifzdkUtwGuf ol[m vlawG wpfcgrS rpm;oHk;bl;wJh opfoD;opf&GufawGudk &SmazGpl;prf; t&omcH pm;aomufMunfUcJhNyD; pm;aomufvdkU&Edkifr,fh toD;tESHawGudk pm&if;jyKpkcJhw,f/

&SefEGef[m a&S;acwfv,f,moHk; xGefoGm;? xGefjcpfawG? wl&Gif;awG? wHpOfawGudkvnf; wDxGifzefwD;cJhjyefa&m/ tJ'Daemuf xGef,ufpdkufysdK;wJh twwfynmawG? rsdK;aphcs rsdK;BuJwJh enf;ynmawGudk vlom;awGudk oifMum; jyoay;cJhw,f/ ol[m qef? vl;pyg; 2 rsdK;? *sHKeJU yJ pwJh aumufyJoD;ESH ig;rsdK;udkvnf; pdkufysdK;EdkifzdkUtwGuf vlawGeJU rdwfqufay;cJhol wpfa,mufygyJ/ 'gaMumifh ol[m w&kwfvlrsdK;awGudk ausmufacwfuae pdkufysdK;a&;acwfudk ajymif;vJay;cJhol wpfa,muftjzpf xif&Sm;cJhygw,f/ olaMumifh w&kwfEdkifiHu jrpf0gjrpfeJU ,efZDjrpf0Srf;awGrSm pdkufysdK;a&;vkyfief;awG jzpfxGef; ay:aygufvmcJhygw,f/

&SefEGef[m a&S;acwfukefoG,frI wpfckjzpfwJh ukefypönf;csif; wdkuf&dkuf vJvS,fwJhpepfudkvnf; wDxGifcJhygw,f/ &SefEGef&JUpepfaMumifh vkdtyfaewJhypönf;awGudk ydkvQHaewJhypönf;eJU vJvS,fapcJhNyD; vlom;awG&JU vdktyfcsufawGudk jznfUwif;EdkifcJhygw,f/

&SefEGef[m zl&DS; wDxGifcJhwJh tX*Hudk 64 axmifhtjzpf ajymif;vJ wDxGifjyefygw,f/ aemufNyD; BudK; 35 acsmif;wyf wl&d,mudk BudK; 5 acsmif;wyf wl&d,m tjzpf ajymif;vJ wDxGifjyefcJhygw,f/

ol[m vlom;awG&JU a&m*ga0'emawGudk aysmufuif;zdkU uko&mrSm toHk;jyKr,fh aq;buf0if tyifawGudk okawoejyK &SmazGpl;prf;rIaMumifhvnf; w&kwfaq;avmurSm xif&Sm;ausmfMum;ol wpfa,muf jzpfcJhjyefw,f/ tJ'Dvdk okawoejyK &SmazGpl;prf;rIaMumifh aeUpOfvdkvdk rMumcP tqdyfoifhcJh&w,f/ aemufqHk;rSm tlawGudk jywfusapNyD; vlukdaoapEdkifwJh tqdyfyifwpfckudk prf;oyfpm;rdNyD; olaoqHk;oGm;cJhygw,f/

&SefEGef[m aoqHk;csdefrSm touf 120 &dSygNyD/  ol&JU tavmif;udk [leefjynfe,frSm `rSKwfESHoN*dKvfcJhygw,f/ ol&JUtkwf*lav;[m ,cktcsdeftxd wnf&dSaeygw,f/ &SefEGef[m ol&JUb0wpfavQmufvHk;rSm aq;buf0iftyifawG aq;jrpfaq;OawGudk prf;oyfavhvmNyD; pepfwus rSwfwrf;wifcJhvdkU w&kwfwdkif;&if;aq;ynm qdkwm tckvdk ay:xGef;vmcJhwmyg/ oludk w&kwfwdkif;&if;aq;&JU ewfwpfyg;tjzpf w&kwfaq;q&mawGu ylaZmfyoaeMuwkef;yg/

Great Chinese Emperors 3

tX*Hudk pwifzefwD;cJhwJh  zl&SD; Fuxi

zl&DS;u w&kwfjynfudk 11 ESpfMum tkyfcsKyfcJhwJh bk&ifwpfyg;vdkU qdkMuygw,f/ ol&JU rdom;pktrnfuawmh zefyg/ ol[m vlom;awGudk BudK;xHk;av;awG toHk;jyKNyD; a&wGufwJhpepfeJU ausmufwHk;eJU t&dk;awGay:rSm yef;ykxkwJh enf;ynmawGudk pwif oifMum;ay;cJhol jzpfygw,f/ 'gtjyif axmufacsmufawG ydkufuGefawG oHk;NyD; iSufawG ig;awGeJU awm&dkif;wd&pämefawGudk zrf;qD;wJhenf;udkvnf; oifMum;ay;cJhygw,f/ NyD;awmh awmxJu t&Sifzrf;qD;&vmwJh taumifawGudk ,Ofyg;atmifvkyfNyD; wEdkifwydkif arG;jrLa&;pepfudk taumiftxnf azmfcJhygw,f/ aqmif;&moDrSmvnf; tpma&pm &Sm;yg;jywfvyfrSmudk ryl&awmhovdk touftEå&m,f &dSwJh trJvdkufrIawGvnf; rvkyf&awmhygbl;/ tJ'gaMumifh vlom;awGtaeeJU wpfESpfygwfvHk; tpma&pm jywfvyfrI r&dSawmhygbl;/

olU[m w&kwfvlrsdK;awGtwGuf yxrOD;qHk; tMuifvifr,m; Oya'udk jyXmef;cJhygw,f/ r*FaqmifwJh tcrf;tem;awGudk jyKvkyfusif;yapcJhNyD; ZeD;armifESHawGMum;rSm cspfarwåm oHa,mZOfawG &pfygwfcsnfaESmif wdk;wufcdkifNrJatmif jyKvkyfay;cJhygw,f/ rvdkvm;tyfwJh twif;tMuyf tdrfaxmifjyK ay;pm;rIawGudkvnf; wm;jrpf ydwfyifcJhygw,f/

ol[m obm0w&m;udk avhvmvdkufpm;cJhNyD; &SpfaxmifhyHk tX*Hwpfckudk wDxGif a&;qGJcJhygw,f/ tJ'D tX*HxJrSm obm0w&m; udk,fpm;jyKt&mawG xnfUoGif;a&;qGJxm;ygw,f/ tJ'D tX*HrSmygwJh oauFwawGu rdk;? ajr? a&? rD;? awmif? vQyfpD; eJU &THU awGudk udk,fpm;jyKxm;wmyg/ tJ'Dt&mawGeJU avmuBuD;rSm jzpfysufaewmudk yHkazmfjyEdkifcJhygw,f/

*DwudkjrwfEdk;wJh bk&iffvnf; jzpfvdkU ol[m BudK; 35 acsmif;wyf *Dwwl&d,m wpfckukd wDxGifcJhygw,f/ tJ'D wl&d,meJU aw;*DwawGudk wD;cwfNyD; twlwuG aysmfaysmf&Tif&Tif uckef tyef;ajzcJhMuygw,f/ ol[m vlom;awG&JU a&S;acwf,Ofaus;rIudk wdk;wuf ajymif;vJvmatmif pwif wDxGifcJholtjzpf w&kwfordkif;rSm ausmfMum;xif&Sm;cJhygw,f/

Great Chinese Emperors 2

rD;arT;wmudk pwifod&dSwwfuRrf;cJhwJh apG;&ef Suiren

a&S;acwfu vlom;awG[m tom;awGudk tpdrf;vdkufyJ pm;oHk;cJhMuygw,f/ tom;pdrf;qdkwJhtwdkif; pm;&aomuf&wm tqifrajyovdk tpmraMuwmawGvnf; jzpfapwJhtjyif usef;rma&;udkvnf; xdckdufapygw,f/ awmrD;awG avmifawmh rD;uifxm;wJh tom;awGudk pm;aomuf&ayr,fh rD;udk b,fvdk arT;&rSef; rodcJhMuygbl;/

vGefcJhwJh ESpfaygif; 18000 avmufu apG;&ef qdkwJh vlrsdK;pkacgif;aqmif ynm&dSwpfa,muf[m opfacgif;aygufwpfckrSm iSufwpfaumifu EIwfoD;eJU iSufarT;awG xdk;qdwf&if; rD;yGg;awG xGufvmwmudk trSwfrxif awGU&dSNyD; owdxm;rdcJhygw,f/ tJ'Duae wqifh rD;ndSzdkU rD;yGg;awG xGufvmatmif b,fvdkvkyf&rvJ qdkwmudk olod&dSem;vnfcJhygw,f/ opfacgif;aygufxJudk iSufarT;awGxnfUNyD; wkwfacsmif;wpfckeJU tqufrjywf yGwfwdkuf&if; rD;yGg;awG xGufvmatmif ol vkyfaqmifEdkifcJhygw,f/

apG;&ef&JUaus;Zl;aMumifh vlom;awG[m tpm;taomufawGudk csufjyKwfpm;aomufvmygw,f/ t&ifuvdk tpdrf;vdkuf pm;oHk;rIawG r&dSawmhygbl;/ 'gaMumifh a&m*ga0'emawG cHpm;&rIvnf; enf;yg;vmcJhygw,f/ aemufNyD; &moDOwkcsrf;at;wmudk taEG;"gwfawGeJU wGef;vSefEdkifvmcJhygw,f/ nbufawGrSm om;&JaumifawG&JU ab;udkvnf; rD;yHkawGarT;NyD; ajcmufvSefUEdkifcJhygw,f/ 'gaMumifh apG;&ef[m a&S;acwf urÇmOD;vlom;awG&JU aexdkifrIb0udk wqpfcsdK; jyKjyif ajymif;vJay;EdkifcJhwJh BuD;us,fjrifhjrwfwJh acgif;aqmifwpfOD; tjzpf xif&Sm;ausmfMum;cJhygw,f/

Great Chinese Emperors 1

w&kwfEdkifiH&JUa&SUordkif;aMumif; ESpfaygif;ig;axmifausmfudk jyefvSnfUMunfUr,fqdk&if xD;eef;tkyfpdk;cJhwJh {u&mZfrif; 400 ausmf &dScJhygw,f/ Yellow Emperor vdkU emrnfBuD;cJhwJh [GrfwDbk&if vufxufuae aemufqHk;rif;qufjzpfwJh The Last Emperor yk&D txd w&kwfjynfolawG[m xD;eef;qufcHwJh {u&mZfrif;awG&JU aumif;jrwfwJh w&m;rQwwJh tkyfcsKyfrIawG 'grSr[kwf &ufpufwJh zdESdyfcsKyfcs,frIawGMum;rSm &SifoefaexdkifcJhMu&ygw,f/ b,fvdkyJ oufOD;qHydkif &Sifbk&ifyJ jzpfaeygap? b,favmufyJ wefcdk;tmPm BuD;rm;aeygap ... ordkif;aMumif;rSm wu,fwrf; aumif;w,fqdk;w,f qdkwmudk qHk;jzwfay;wmuawmh jynfolawGygyJ/ bk&ifqdkwm wu,fwrf;awmh jynfoljynfom;awG&JU aeUpOfvlrIb0 at;csrf;om,mrItwGuf t"duwm0ef t&dSqHk;yk*¾dKvf wpfOD;ygyJav/

OmPftarQmftjrif jynfUpHk<u,f0rIeJUtwl wkdif;jynftay: apwemxm;wJhtwGuf jynfolawG&JU cspfcifrI &dkaorIawGudk cH,l&&dScJhwJh ordkif;wavQmufrSm xif&Sm;ausmfMum;cJhwJh w&kwfrif; {u&mZfawGtaMumif;udk tusOf;csKyf a&;om; wifjyoGm;ygr,f/ av;pm;zG,f pHjyyk*¾dKvf ynm&dSwpfOD;jzpfcJhwJh &SefEGef Shennnong uae wefrif;qufu {u&mZfvD&dSrif; Li Shimin? csifrif;quf {u&mZfcef;&DS; Kheng Xi txd ausmfMum;xif&Sm;wJh rif;{u&mZfawGrSm wlnDwJhtcsufawGudk awGUjrif&rSm jzpfygw,f/ tJ'gawGuawmh w&m;rQwrIudk cspfjrwfEdk;NyD; rw&m;rIawGudk rkef;wD;wmawGyg/ aemufwpfcku olwdkUawG[m wdkif;oljynfom;awG&JU tusdK;pD;yGg;udk tNrJwrf; a&S;&INyD; wdkif;jynf wdk;wufzdkUtwGuf tvkyfawGudk tvGefw&m BudK;pm;cJhMuygw,f/

w&kwfa&S;ordkif;aMumif;rSm av;pm;zG,f pHjyyk*¾dKvf oHk;OD;&dScJhygw,f/ olwdkUudk The three Sage Kings vdkU ac:Muygw,f/ vlom;awG&JU aexdkfifrIb0 wdk;wufrI&dSatmif udk,fusdK;pGefU tepfemcHNyD; vlUavmutwGuf pl;prf;avhvmay;cJhwJhtwGuf tcktcsdeftxd w&kwfawGMum;rSm xif&Sm;cJhygw,f/ olwdkUuawmh rD;arT;wmudk pwifod&dS wwfuRrf;cJhwJh apG;&ef Suiren? tX*Hudk pwifzefwD;cJhwJh  zl&SD; Fuxi? aq;buf0iftyifawGudk avhvmpl;prf;cJhwJh &SefEGef Shennnong wdkUyJ jzpfMuygw,f/

w&kwfNrdKUjy,Ofaus;rI xGef;um;cJhwJh ordkif;wavQmufrSm a&SUaqmifvrf;jy OD;aqmifcJhrItwGuf ausmfMum;xif&Sm;wJh rif;{u&mZf ig;yg;&dScJhygw,f/ olwdkUawGuawmh w&kwfvufa&;pmrludk pwifwDxGifcJhwJh rif;{u&mZf[GrfwD Huangdi (Yellow Emperor)? A[dktkyfcsKyfrIpepfudk pkpnf;cdkifrmapcJhwJh rif;{u&mZfuRrf;&I Zhuanxu ? tpdk;&pmydkUpepfeJU 0efBuD;ig;OD;pepfudk pwif zefwD;jyKvkyfcJhwJh rif;{u&mZfwDcl Diku? jynfe,ftkyfcsKyfa&;pepfudk pwifcJhwJh rif;{u&mZfa,mif Yao eJU a&vTrf;rdk;rIudk atmifjrifpGm xdef;csKyfEdkifcJhwJh rif;{u&mZf&Trf Shun wdkUyJ jzpfMuygw,f/

Love Appealing

အခ်စ္အယူခံ

မေျပလည္ႏိုင္ေအာင္ သူက ႀကံရြယ္တယ္
ရင္မွာ ခ်စ္အားေလး ညိွဳးငယ္ရပါတယ္ ...
ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းပါမယ္ေလ
အယူခံ ဒီစကားေလး ေျပာျပေတာ့မယ္ ...

အၾကင္နာဆံုး ကိုယ့္ရဲ႕ အခ်စ္ဆံုးေရ
ေနပါဦး မုန္းလိုက္ေတာ့မွာလားေလကြယ္ ...
ၾကင္နာတဲ့သူေလး ေရွာင္ေျပးေလးေတာ့
ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း ခုေတာ့ ေၾကကြဲၿပီ ...

ၾကင္သူေရ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း ေဆြးၿပီ
အခ်စ္ႀကီး ခ်စ္ခဲ့မိလို႕ အမုန္းႀကီး မုန္းၿပီလား ...
တစ္ယူသန္ပဲ ဆံုးျဖတ္ေတာ့မွာလည္း ေမရယ္
အက်ိဳးအေၾကာင္းေလး ေမာင္ေျပာျပမယ္ ...

ၾကင္သူေရ ေခၚသံေလးၾကားရင္
အခ်စ္ေဟာင္းေလးကို ခဏေလာက္ လွည္႕လို႕ၾကည္႕ပါဦး ...
ျပန္လည္လို႕ ခ်စ္ခြင့္ေပးပါဦးလား
ေနာက္တစ္ေယာက္ေတာ့ မခ်စ္လိုက္နဲ႕ကြယ္ ...

အခ်ိန္ေတြၾကာၾကာ ေမ့သြားႏိုင္သူရယ္
ဒိုင္ယာရီေဟာင္းေလး အလြမ္းေတြ ျပည္႕ၿပီကြယ္ ...
အႏိုင္ယူပါကြယ္ ေတာင္းပန္ပါတယ္
ေမရယ္ ကိုယ္အရႈံးေလး ေပးေပးလိုက္မယ္ ...

ေရွာင္ဖယ္ကာ စိမ္းကားမွာလားလို႕
အၾကင္နာေလးမ်ားလည္း ေပးသနားပါဦးကြယ္ ...
ေက်ပါေတာ့ အခ်စ္ဦး ရန္ၿငိဳးေတြရယ္
အယူခံေတးေလးနဲ႕ ကိုယ္ေခ်ာ့မယ္ ...

သီခ်င္းရဲ႕ ေတးေရးဆရာက ညိဳ၀င္းသန္းပါ။ ေတးသံရွင္က ခင္ေမာင္ထူးပါ။ အဲဒီသီခ်င္းေလးကို ငယ္ငယ္ကတည္းက ၾကားဖူး နားေထာင္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ နားရည္၀ေနတဲ့ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ သီခ်င္းအစအဆံုး တစ္ခါမွ အလြတ္မရခဲ့ပါဘူး။ ခုတေလာ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ မၾကာခဏ တစ္ပိုင္းတစ္စ ဆိုမိေနတဲ့ သီခ်င္းေလးပါ။ သီခ်င္းစာသားေတြကို သိလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္လံုုးကို စိတ္ထဲမွာ ဆိုမိေနတတ္ပါတယ္။ အခ်စ္ႀကီး ခ်စ္ခဲ့ရတဲ့ ခ်စ္သူရဲ႕ အခ်စ္ဦးရန္ၿငိဳးေတြ ေပးဆပ္ခဲ့တဲ့ အျဖဴေရာင္ ႏွလံုးသား ပိုင္ရွင္အေပၚမွာ စိုးစဥ္းမွ် မရိွေစခ်င္ခဲ့ပါ။ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အယူခံေတးေလးနဲ႕ ေခ်ာ့ခြင့္ရမယ့္ ဘ၀ေလးကို တိတ္တခိုး ေမွ်ာ္လင့္ ေတာင့္တမိေနသလိုပါပဲ။

Rights of the Child 8

aemufxyf Zmwfvrf;wpfyk'f xyfajymjyygr,f/ &efukefNrdKUrSm opfqdyfawG trsm;BuD;&Sdygw,f/ tJ'DopfqdyfxJu wpfckrSm jzpfoGm;&Smwmyg/ opfqdyfqdkawmh jrpfurf;ab;awGrSm wnf&dSaeygw,f/ jrpfurf;ab;rSmjzpfvdkU tdrfawGudkvnf; ajcwH&SnftdrfawG aqmufvkyfNyD; aexkdifMuygw,f/ 'Da&wwf&if tdrfatmufudk a&0ifygw,f/ 'Da& twwftus tay:rlwnfNyD; a&twdrfteufu ajymif;vJwwfygw,f/

vifr,m;ESpfOD;rSm wpfESpfcGJausmf orD;OD;av; wpfOD;&dSygw,f/ orD;OD;qdkwJhtwdkif; tvGefcspf&Smygw,f/ olwdkUaewJh ae&mu ajcwH&SnftdrfawGyg/ cav;rav;u av;bufaxmuf avQmufoGm;wwfaeygNyD/ tazuawmh tvkyfqif;aewkef;aygh/ tarjzpfolu tdrfrSmyJaeNyD; tdrftvkyfwpfzufeJU cav;rav;udk xdef;ausmif;jyKpkygw,f/

&efukefNrdKU&JU xHk;pHwpfckvdk jzpfaewJhtwdkif; tarjzpfoluawmh naeydkif;rSm *Pef;wGufaeygw,f/ twdwfpdrf;awG? bdk;awmfawG? uAsmawG tvuFmawG pHkaeatmif tajzxkwfaewmaygh/ yGaygufav;rsm; wdk;cJh&if orD;twGuf bmav;awG 0,fay;r,f nmav;awG 0,far;r,fqdkwJh pdwful;pdefpDaewmaygh/ wdk;wufrIxuf qkwf,kwfrIu rsm;apwJh 'D0J*,ufxJuae &kef;rxGufEdkifao;wmuawmh b,folUtjypfwif&rSef; rodygbl;/ 'dkifawGudkyJ tjypfwif&rvm;? avmbom;awGudkyJ tjypfwif&rvm;? acwfpepfqdk;BuD;udkyJ vufndSK;xdk;&awmhrvm;/

taru ocsmFwGufaecsdefrSm cav;rav;u [dk[dk'D'D av;bufaxmufNyD; avQmufoGm;aewmayghaemf/ tJ'DtcsdefrSm *Pef;aqG;aEG;r,fh &yfuGufxJu tazmfawG a&mufvmNyD; olwdkU&JU r&dk;EdkifwJh wGufenf;csufenf; twdwfpdrf;enf;awGudk tm;aygifoef&if; tacstwif aqG;aEG;aeMuygw,f/ orD;av;uawmh [dk[dk'D'D oGm;qJvmqJygyJ/ aemufqHk; xl;rjcm;em;ywfysdK;vdk aygufazmfvkyf&wJh upm;enf;twGuf *Pef;wGufvdkU NyD;awmhrS tarjzpfolu orD;bufudk jyefowdvnfvmygw,f/ apmapmuawmh qGJaqmiftm;aumif;wJh avmbe,fawGxJrSm olrcrQm orD;arhom;arh avmbaZmeJU ajrmae&&Smygw,f/

'Dcav; b,frsm; oGm;aqmhaeygvJ qdkNyD; [dk[kd'D'D tdrfay:rSm vdkuf&Smawmhvnf; rawGUygbl;/ tdrfa&SUxGufMunfUawmhvnf; rawGUjyefbl;/ tdrfcef;xJrsm; 0ifoGm;vm;? AD&dkawGxJ 0ifykef;aeovm; &SmMunfUjyefw,f/ rawGU&jyefbl;/ aemufqHk; aemufaz;buf a&ujyifbufudk xGufvmawmh tdrfatmufu a&xJrSm aygavmay:aewJh orD;av;udk awGU&awmhwmygyJ/ a&xJu tjref q,fvdkufayr,fh cav;rav;rSm toufr&dSwmhygbl;/ trIrJhtrSwfrJh w'*Ftcsdefav;rSm vspfvQL&IrdvdkufwmeJU orD;OD;av;wpfa,muf &ifeifhpzG,f qHk;&SHL;cJh&ygw,f/

vspfvQL&Ijcif;qdkwm uav;wpfa,muf&JU touf&Sif&yfwnfrIudk xdcdkufapEdkifwJh &kyfydkif;qdkif&m? odrIwwfrI zGHUNzdKI;rIydkif;qdkif&mudk xdcdkufapEdkifwJh pdwfydkif;qdkif&mawGudk taxmuftyHh tultnD ray;jcif;udk vspfvQL&IrIvdkU ac:qdkEdkifygw,f/

uRefawmfwdkU jrefrmhvlUabmifrSm uav;awG[m vspfvQL&IrIudk cHpm;ae&wm umvtawmftwef MumcJhygNyD/ rodromav; vspfvQL&IcHae&wJh uav;awG trsm;BuD;yg/ uav;awGudk nBuD;rdk;csKyf tdrfrSm wpfa,mufwnf; wHcg;ydwf xm;cJhwmrsdK;? uav;idkaewmudk xNyD;racsmhyJ pmtkyf tzwfaumif;aewJh tarrsdK;? uav;u rdbeJU u,ku,if aqmhupm;csifwmudk &Iyfw,fqdkNyD; ta0;udk armif;xkwfwmrsdK;? uav;u rD;zdkacsmifxJrSm ajy;vTm; aqmhupm;aewmudk tylavmifEdkifw,f qdkwmudk odjrif&JUom;eJU rwm;jrpfwmrsdK;awG[m vspfvQL&Ijcif;awGygyJ/ tckwifjyoGm;wJh Zmwfvrf;uawmh vspfvQL&IrI&JU tqdk;0g;qHk; tusdK;qufudk &ifeifhatmif cHpm;vdkuf&wJh jzpf&yfrSefwpfckyg/

uav;awG&JUb0 vSyom,mzdkUtwGuf jrefrmhvlabmifrSm uav;awGtay: vspfvQL&Ijcif;rsdK;awG xyfNyD; rjzpf&avatmif uRefawmfwdkUawG twwfEdkifqHk; umuG,f BudK;yrf;ay;MuygpdkUvm;Asm/

Rights of the Child 7

uRefawmfu UNICEF - Child Protection Section u Child Protection Mobile Team rSm uav;awG&JU tusdK;pDyGg;udk t"duarQmfudk;NyD; Volunteer Trainer taeeJU wm0ef,l vkyfcJhzl;ygw,f/ tJ'gaMumifh uRefawmfrSm uav;awGeJUygwfowfwJh Zmwfvrf;av;awG &dSaeygw,f/ te,fe,ft&yf&yfu Zmwfvrf;av;awGayghAsm/ jrefrmjynfwvTm;u NrdKU&GmawGudk oGm;cJhvmcJh&if; aqG;aEG;cJhwmawGuae &&dSvmwJh jzpf&yfav;awGudk bavmhrSwqifh jyefvnfajymjyay;ygr,f/

ausmif;wpfausmif;rSm jzpfoGm;wmyg/ jrefrmhvlUabmif tzGJUtpnf;rSm t&SuftaMumufBuD;vGef; tm;BuD;oGm;vdkU rjzpfoifhwmawG jzpfcJh&ygw,fqdkwJh Zmwfvrf;av; wpfyk'faygh/
 
uav;rav;u tysdKazmfp0ifvmygNyD/ tv,fwef; ausmif;olav;aygh/ tysdKazmf0ifvmawmh obm0twdkif; &moDaoG;awG qif;wmayghaemf/ uav;rav;rSm tJ'DtaMumif;udk bmrQ rod&Smao;ygbl;/ rdb armifESr pwJh vlBuD;olrawGuvnf; rajymjyMuygbl;/ rMum;0Hh rMum;xkduf? armifeJU ESr? om;eJUtrd rodaumif;wJh rajymaumif;wJh taMumif;t&mawGvdkUyJ oabmxm;Muygw,f/ tcsdefwef&if odoGm;wwfoGm; tqifajyoGm;MurSmyJvdkU xifjrifcJhMuygw,f/
 
tJ'Dvdk &moDaoG;awG qif;awmh uav;rav;u aMumuf&Smwmaygh/ tarhudkvnf; rajym&J/ tazudkvnf; rwdkifyif&J/ vlBuD;awGuvnf; tvkyfawGrsm;NyD; uav;udk *&krpdkufEdkifMuygbl;/ tJ'geJU uav;rav;u aMumufaMumuf&GHU&GHUeJU pdk;wxdwfxdwfeJU ausmif;udk oGm;&Smygw,f/
 
'gayr,fh ausmif;a&mufawmhvnf; olUcifrsm pmudk pdwfr0ifpm;Edkifbl; jzpfaeygw,f/ olUtaMumif;eJU olU pdk;wxdwfxdwf jzpfae&&Smygw,f/ 'gudkq&mruvnf; rod&Smygbl;/ q&mruawmh uav;rav; pmudk pdwfr0ifpm;bl; qdkwmudkyJ tuJcwfrdygw,f/ 'geJUyJ pdwfr0ifpm;&aumif;vm;qdkNyD; pmar;ygw,f/ uav;rav;u jyefrajzEdkifbl;av/ q&mru pdwfqdk;NyD; uav;rav;udk 'Pfay;ygw,f/

twef;a&SUrSm xdkifx vkyfcdkif;ygw,f/ tBudrf ta&twGufvnf; rsm;ygw,f/ uav;rav;u q&mr ay;wJh'Pftwdkif; xdkifxvkyf&ygw,f/ xdkifxvkyfae&if; uav;rav;&JU ajcaxmufrSm aoG;awG qif;vmNyD; uav;rav;cifrsm wcgwnf; arhajrmoGm;&Smygw,f/ aoG;xJuvnf; awmufavQmuf qif;vdkUayghAsm/ tJ'DawmhrS q&mru odoGm;NyD; aq;&HktjrefydkUay;cJhygw,f/ toufawmh rqHk;&IH;vdkufygbl;/
 
odkUayr,fhvnf; uav;rSm &kyfydkif;? pdwfydkif;? vdifydkif;qdkif&mawGrSm xdcdkufrIawG trsm;BuD; jzpfoGm;&Smygw,f/ &kyfydkif;qdkif&mt& olrcifrsm ydefvSDNyD;azsmhawmhawmhav; jzpfoGm;&Smygw,f/ rD;,yfydefajcmuf jzpfoGm;wmrsdK;aygh/ pdwfydkif;qdkif&mrSmvnf; &moDvmwdkif; twdwfqdk;BuD;u t&dyfrnf;BuD;wpfckvdk olUrtay:rSm rdk;aewwfvdkU olrcifrsm tvGefudk aMumuf&GHUae&Smygw,f/ vdifydkif;qkdif&mrSmawmh olr&JU tysdKazmft&G,f zGHUNzdK;BuD;xGm;&r,fh udk,ft*Fgtpdwftydkif;awGu aumif;rGefpGm zGHUNzdK;BuD;xGm;Edkifjcif; r&dSawmhygbl;/ uav;rav;&JU b0a&SUa&;udk tvGefw&myJ xdckdufepfemapcJhygw,f/

uav;oli,f tcGifhta&;rsm;qdkif&m ukvor*¾ nDvmcHoabmwlpmcsKyf (Convention on the Rights of the Child - CRC) rSmvnf; tJ'Dvdk tjzpfqdk;rsdK;awG rjzpf&avatmif twdtvif; umuG,fay;xm;wmawG &dSygw,f/
tydk'f 13/ rdrd odkUr[kwf tjcm;olrsm;tm; tusdK;rrJhaponfU owif;tcsuftvufrsdK;udk uav;rsm; od&dScGifhESifh a0rQydkifcGihf&dSygonf/
tydk'f 17/ vlxkqufoG,fa&; vrf;aMumif;rS ,HkMunfpdwfcs&aom owif;tcsuftvufrsm;udk uav;rsm; &,lydkifcGifh &dSygonf/ uav;rsm; em;vnfvG,faom owif;tcsuftvufrsm;udk wDADG? a&'D,dkESifh owif;pmrsm;u xkwfjyefay;&ygrnf/ uav;rsm; tusdK;rJhaprnfU taMumif;t&mrsm;udk xkwfjyefay;jcif; r&dSap&yg/

'gaMumifh wcsdKUaom taMumif;t&mawGudk uav;awG odoifh odxdkuf&if ajymzkdUqdkzdkU enf;vrf;wus oGefoifzdkU vlBuD;rdb tkyfxdef;olawGrSm wm0ef&dSygw,f/ ajymoifhwmudk ajymyg/ jyoifhwmudk jyyg/ oGefoif oifhwmawGudk oGefoifygvdkU EdI;aqmf wdkufwGef;vdkufyg&ap ...

Rights of the Child 6

wcgu oli,fcsif;awGeJU vufzuf&nfqdkifrSm xkdkifae&if; vrf;ay:rSm awmif;&rf;pm;aomufaewJh uav;awGeJU vlBuD;wcsdKUudk vSrf;MunfUaewJh oli,fcsif;wpfa,muffu pdwfysufvufysufeJU ar;ygw,f/ &ifcGifykdufuav;csDNyD; awmif;pm;aewJhrdbukd b,fvkdvkyfoifhovJ wJh/ vufzuf&nf0dkif;rSm xdkifaewJh aemufwpfa,mufu jyefajzw,f/ ay;Edkif&if ay;vdkufaygh wJh/

wu,fqdk&if uav;oli,fOya' yk'fr 66 (*) t& ta&;,lvdkU&ygw,f/ axmif'Pf 2 ESpf txdjzpfap? aiG'Pfusyf 10000 txdjzpfap 'PfESpf&yfvHk; jzpfapcsrSwfvdkU &ygw,f/

yk'fr 66 (*) / rdrdudk,fusdK;pD;yGg;twGuf uav;oli,ftm; awmif;&rf;cdkif;jcif;? rdrdtkyfxdef;rIatmuf&dS uav;oli,f awmif;&rf;pm;aomufaeonfudk wm;jrpf&ef ysufuGufjcif;? rdrdu awmif;&rf; pm;aomuf&mwGif uav;oli,fudk wpfenf;enf;jzpf toHk;jyKjcif;/

'gayr,fh awmif;&rf;pm;aomufrI yaysmufzdkUqdkwm awmfawmfav; cufygw,f/ wdrfra,mufeJU euf? vG,fra,mifeJU cuf qkdovdkaygh/

awmif;&rf;pm;aomufrIukd avhvmMunfU&if pD;yGg;a&; tqifrajyrIudk t&ifqHk;awGU&rSmyg/  aemuf awmif;pm;wmu taeacsmif tpm;acsmifw,fav/ tvkyfawGbmawG yifyifyef;yef;vkyfrS ydkufqH&wmxufpm&if awmif;pm;wmu ydkvG,fw,fav/

'gayr,fh wcsdKUusawmh rsdK;&dk;t& awmif;pm;&wmvJ &dSygw,f/ bk&m;yGJawGrSm awGU&wwfygw,f/ rdom;pkvdkuf awmif;pm;wm &dSovdk? *kdPf;zGJUNyD; uav;awGudk awmif;pm;cdkif;wmawGvJ &dSygw,f/

uav;awGudk awmif;pm;cdkif;NyD; &orQydkufqHudk acgif;yHkjzwfaewJh vlBuD;awG trsm;BuD;yg/ tckvdk uav;oli,fOya'rSm yk'frawGeJU jyXmef;xm;ayr,fhvnf; xda&mufrIu odyfr&dSao;ygbl;/ vlxk&JU yl;aygif;yg0ifrI tm;enf;aeygao;w,f/

jrefrm wpfjynfvHk;rSm&dSwJh vlwef;pm; toD;oD;rSm awmif;&rf;pm;aomufrIudk yaysmufatmif wdkufzsuf&r,fqdkwJh todw&m;awG &dSvmzdkU Edk;Mum;vmzdkU ta&;BuD;ygw,f/ tJ'DvdkrS tcsdefeJU wajy;nD raqmif&GufEdkif&if qefpOf&m usnfayGUvdkufovdkyJ bmrQ tusdK;&dSrSm r[kwfygbl;/ awmif;&rf;pm;aomufolawGudk zrf;qD;&ifvnf; 'DaeU 'Dae&mrSm zrf;&if aemufaeUawGusawmh 'Djyif ae&mawGrSm oGm;awmif;aeMurSmyg/ 'DvdkyJ ajymif;a&TU awmif;aeoa&TU 'DjyoemawGudk ajz&Sif;EdkifrSm r[kwfygbl;Asm/

Rights of the Child 5

jypfrIESifh jypf'Pfrsm;

uav;oli,fOya' yk'fr 65/ rnfolrqdk atmufygjyKvkyfrI wpf&yf&yfudk usL;vGefaMumif; jypfrIxif&Sm; pD&ifjcif;cH&vQif  xdkoltm; axmif'Pf 6 v txdjzpfap? aiG'Pfusyf 1000 txdjzpfap'PfESpf&yfvHk; jzpfapcsrSwf&rnf/

u/ uav;oli,ftm; toufab;tEÅ&m,f jzpfapEdkifaom odkUr[kwf a&m*ga0'em pGJuyfap Edkifaom odkUr[kwf tusifhpm&dwå ysufjym;apEdkifaom tvkyfudk cdkif;apjcif; odkUr[kwf vkyfudkifcGifhjyKjcif;/
c/ t&ufudk oD;oefUa&mif;csaomae&modkU uav;oli,ftm; ac:aqmifoGm;jcif; odkUr[kwf 0ifa&mufcGifhay;jcif;? uav;oli,ftm; t&uf0,fcdkif;jcif;? t&ufa&mif;csjcif;? t&ufaomuf&ef cGifhjyKjcif; t&ufa&mif;0,fonfU vkyfief;wGif tvkyfcdkif;apjcif; odkUr[kwf tvkyfvkyf cGifhjyKjcif;/
*/ uav;oli,ftm; avmif;upm;&ef wdkufwGef;jcif;? aoG;aqmifjcif; odkUr[kwf tm;ay; ulnDjcif;/
C/ uav;oli,fxHrS ypönf;wpfpHkwpf&mudk taygifcHjcif;? uav;oli,f ypönf;aygifESHonfudk wpfenf;enf;jzifh tm;ay;ulnDjcif;/
i/ aumif;aom toufarG;0rf;ausmif;tjzpfjzifh aps;a&mif;ol uav;oli,fxHrS ypönf; 0,f,ljcif;rS wpfyg; uav;oli,fa&mif;csonfU ypönf;wpfckckudk 0,f,ljcif;/
p/ uav;oli,fwpfOD;OD;tm; oifwef;ausmif;? a*[m? ,m,Dapmifha&Smufa&;pcef; odkUr[kwf apmifha&SmufolxHrS xGufajy;&ef aoG;aqmifjzm;a,mif;jcif;? xGufajy;&mwGif tm;ay;ulnDjcif;? xGufajy;vmonfudk odvsufESifh vufoifhcHjcif;? 0Sufxm;jcif; odkUr[kwf rlvae&modkU jyefroGm;ap&ef wm;jrpfjcif;/

uav;oli,fOya' yk'fr 66/ rnfolrqdk atmufygjyKvkyfrI wpf&yf&yfudk usL;vGefaMumif; jypfrIxif&Sm; pD&ifjcif;cH&vQif  xdkoltm; axmif'Pf 2 ESpf txdjzpfap? aiG'Pfusyf 10000 txdjzpfap'PfESpf&yfvHk; jzpfapcsrSwf&rnf/

u/ rdrdtkyfxdef;rIatmufwGif&dSaom 16 ESpf rjynfUao;aom rdef;uav;onf jynfUwefqm tjzpf toufarG;0rf;ausmif; jyKaeonfudk odvsufESifh wrif vspfvsL½Ixm;jcif;/
c/ rdrdtkyfxdef;rIatmuf&dS uav;oli,ftm; jynfUwefqmvkyfief;jzifh toufarG;0rf;ausmif;rI jyKaeolESifhtwl aexdkifap&ef odkUr[kwf aygif;oif;oGm;vmap&ef cGifhjyKjcif;/
*/ rdrdudk,fusdK;pD;ygG;twGuf uav;oli,ftm; awmif;&rf;cdkif;jcif;? rdrdtkyfxdef;rIatmuf&dS uav;oli,f awmif;&rf;pm;aomufaeonfudk wm;jrpf&ef ysufuGufjcif;? rdrdu awmif;&rf; pm;aomuf&mwGif uav;oli,fudk wpfenf;enf;jzpf toHk;jyKjcif;/
C/ rdb? q&m odkUr[kwf tkyfxdef;cGifh&dSolu vdr®map&ef qHk;rjcif;rsdK;rSwpfyg; uav;oli,f rsm;tm; wrifEdSyfpufnSOf;yef;jcif;/
i/ jypfrIusL;vGefaMumif; pGyfpGJcH&aom uav;oli,f odkUr[kwf rIcif;wpf&yf&yfwGif oufaotjzpf yg0ifaom uav;oli,fonf rnfolrnf0gjzpfaMumif; odomxif&Sm;apEdkifaom owif;tcsuf tvufrsm;udk oufqdkif&m uav;oli,f w&m;½Hk;\ BudKwifcGifhjyKcsuf r&&dSbJ a&'D,dk? &kyf&Sif? &kyfjrifoHMum;? owif;pm? r*¾Zif;? *sme,f odkUr[kwf pmapmifwGif xnfUoGif;azmfjyjcif;? aMunmjcif;? uav;oli,f\ "gwfyHkudk azmfjyjcif;? toHk;jyKjcif;/
p/ uav;oli,ftm; npfnrf;aom &kyf&Sif ADG'D,dk? &kyfjrifoHMum; odkUr[kwf "gwfyHk&dkuful;jcif;/

1993 Zlvdkif 14 &ufaeUxkwf uav;oli,fOya' pmtkyfrS aumufEIwfazmjfyygw,f/

Rights of the Child 4

tusOf;axmifü uav;oli,ftm; xdef;odrf;apmihfa&Smufjcif;

uav;oli,fOya' yk'fr 52/ tusOf;axmif wm0efcHt&m&dSonf axmif'PfcsrSwfjcif; cH&aom uav;oli,f odkUr[kwf vli,ftm;

u/ touf 18 ESpfjynfUonfUaeUtxd vlBuD;tusOf;om;rsm;ESifhtwl a&maESmíxm;&dSjcif; rjyK&/
c/  vlBuD;tusOf;om;rsm; ul;vl;qufqHjcif; rjyKEdkifaom oD;jcm;taqmif odkUr[kwf tcef;ü xm;&dS&rnf/
*/ wnfqJpnf;rsOf; pnf;urf;rsm;ESifhtnD oufqdkif&m rdb? tkyfxdef;ol? aqGrsdK;? rdwfaqG o*F[rsm;ESifh awGUqHkcGifh? tpm;taomufESifh owfrSwfxm;aom ypönf;rsm; ydkUcGifhjyK&rnf/
C/ tvkyfMurf; cdkif;apjcif; rjyK&/
i/ usef;rma&; ppfaq;jcif;udk yHkrSefjyKvkyfay;&rnf/
p/ tusifhpm&dwåjyKjyifa&;qdkif&mESifh toufarG;0rf;ausmif;qdkif&m ynm&yfrsm;udk avhusifhoifMum; ay;&rnf/
q/ wnfqJpnf;rsOf;? pnf;urf;rsm;ESifhtnD avQmh&uf cHpm;cGifh jyK&rnf/

uav;oli,fOya' yk'fr 53/ tusOf;axmif wm0efcHt&m&dSonf
f
u/ trsdK;orD; tusOf;om;wpfOD;\ uav;oli,ftm; jyifyü xdef;odrf;apmifha&SmufrnfUol r&dSvQifjzpfap? rdcifjzpfolu qE´h&dSvQifjzpfap touf 4 ESpf jynfUonfUtxd rdcifESifhtwl tusOf;axmifü aexdkifcGifhjyK&rnf/
c/ rdcifjzpfolu qE´h&dSvQif yk'frcGJ (u) yguav;oli,ftm; touf 6 ESpf jynfUonftxd rdcifESifhtwl tusOf;axmifü qufvufaexdkifcGifh jyKEdkifonf/
*/ rdcifESifhtwl tusOf;axmifü aexkdifaom uav;oli,f\ pm;0wfaea&;ESifh usef;rma&;wdkUudk wm0ef,l&rnf/
C/ trsdK;orD; tusOf;om; wpfOD; tusOf;axmifü uG,fvGefonfUtcg twlae uav;oli,f wpfOD;OD; usef&pfcJhygu odkUr[kwf tusOf;om; trsdK;orD;ESifh twlaexdkifaom uav;oli,f touf 6 ESpf jynfUygu 4if;uav;oli,fudk xdef;odrf; apmifha&SmufEdkifa&;twGuf pDpOfay;Edkif&ef vlrI0efxrf;OD;pD;Xme nTefMum;a&;rI;csKyfxH tjrefqHk; taMumif;Mum;&rnf/

1993 Zlvdkif 14 &ufaeUxkwf uav;oli,fOya' pmtkyfrS aumufEIwfazmjfyygw,f/

The most favorite posts

၀ဲအထူးကု ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆရာ၀န္မမေလး မမြန္းသက္ပန္ (လ ဆိုတာ ဒယ္အိုး) က အႀကိဳက္ဆံုး ပို႕စ္ငါးခုကို ေရြးၿပီး ပို႕စ္တစ္ခု တင္ေပးပါဆိုေတာ့လည္း ေရးရေတာ့မွာေပါ့။ အလုပ္တဖက္၊ စာေမးပြဲတဖက္နဲ႕ စာက်က္ေနရတဲ့ သူကလည္း လက္နာေနတာေတာင္ သူမ်ားတကာကို ေခ်ာက္ခ်ႏိုင္ေသးတယ္ေနာ္။ အဲဒီေလာက္အထိ ဘေလာ့ေလာကကို ခ်စ္ခင္စြဲလမ္းေနပံုမ်ား တကယ္ကို အံမခန္းျဖစ္ရပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္က ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႕မွ ဘေလာ့ စေရးတာဆိုေတာ့ ဘေလာ့ သက္တမ္းက ၂ လေတာင္ မျပည္႕ရွာေသးပါဘူး။ ပို႕စ္ေတြက ေျပာပေလာက္ေအာင္ မ်ားမ်ားစားစား မရိွေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စာေမးပြဲ ေျဖရမယ့္သူ စိတ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္နဲ႕ ေျဖႏိုင္ေအာင္ ရွာရွာေဖြေဖြ ႀကိဳးစားၿပီး ေရးေပးလိုက္ပါမယ္။ ေတာ္ၾကာ တရားခံရွာေနတဲ့အထဲ အေခ်ာင္ပါသြားမွာ စိုးရတယ္ဗ်။ ေနာက္တစ္ခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႕ World Blog Day အမွတ္တရအေနျဖင့္လည္း ဒီပို႕စ္ကို တင္ရတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ေပါ့ဗ်ာ။

တကယ္တမ္း ကြၽန္ေတာ့္အႀကိဳက္ဆံုး ငါးခုကို ျပန္ေရြးေတာ့ ႀကိဳက္မိေနတာက ငါးခုမကဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါးခုပဲ တင္ေပးရမွာဆိုေတာ့ ငါးခုပဲ တင္ေပးလိုက္ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အႀကိဳက္ေတြဆိုေတာ့ စာဖတ္သူအႀကိဳက္နဲ႕ တူခ်င္မွ တူမွာပါေလ။ အကယ္လို႕မ်ား စာဖတ္သူေတြကလည္း ကြၽန္ေတာ္နဲ႕ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ အႀကိဳက္ခ်င္းတူေနတာမ်ား ရိွေနခဲ့ရင္လည္း Comment မွတ္ခ်က္ေလးမွာ ေျပာျပ ေရးသြားေစလိုပါတယ္။ အကယ္လို႕ အႀကိဳက္မတူတာ ရိွေနရင္လည္း လြတ္လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲႏိုင္ပါတယ္။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးေပါ့ဗ်ာ။

Voices from Public
ျပည္သူေတြရဲ႕အသံ၊ လူထုေအာ္လံေလးပါ။ ေလာေလာဆယ္ အမွတ္စဥ္ ခုနစ္အထိ ရိွေနပါၿပီ။ အဲဒီပို႕စ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ဖို႕၊ အစိုးရကို ဆန္႕က်င္တိုက္ခတ္ဖို႕ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ လံုး၀မပါဘဲ ျပည္သူေတြၾကားထဲက ျပည္သူ႕အသံေတြကို တကယ့္ကို အရိုးခံေလးနဲ႕ ျပန္လည္ တင္ျပထားခဲ့တဲ့ ပို႕စ္ေတြပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေန႔စဥ္ျဖတ္သန္းေနရတဲ့ ဘ၀ခရီးမွာ လူေတြၾကားထဲမွာ လူေတြေျပာၾကတဲ့ စကားေလးေတြ ၾကားသိရသမွ် မွတ္တမ္းတင္ထားတာပါ။ အသံေတြက ေသးေသးမႊားမႊား ကိစၥကအစ ႀကီးႀကီးမားမားေတြ အဆံုး ၾကားရသမွ် စံုစီနဖာကို တဆင့္ ျပန္လည္ ေ၀ငွေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီပို႕စ္ေတြက အႀကိဳက္ဆံုးပို႕စ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

Dream come true
ကေလးမခ်စ္တတ္ဘူးလို႕ ထင္ခံရတတ္တဲ့ ကြၽန္ေတာ္ ... တကယ့္တမ္းၾကေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ကို စိတ္၀င္စားမိပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ဘ၀ကို လွပေစခ်င္တယ္။ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြါးကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ သယ္ပိုးေပးခ်င္ခဲ့တယ္။ ရုပ္သံတစ္ခုမွာ အဲဒီအစီအစဥ္ေလးကို ၾကည္႕မိၿပီး သေဘာက် မ်က္ရည္လည္မိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႕ေတြ ျမန္မာျပည္က ကေလးသူငယ္ေတြကိုု သူတို႕ေတြေလာက္ မလုပ္ႏိုင္ရင္ေတာင္ ကုိယ္ႏိုင္သေလာက္ေလး ပံ့ပိုးျဖည္႕ဆည္းေပးခ်င္ခဲ့ပါတဲ့ စိတ္ေတြ ရင္ထဲႏွလံုးသားထဲ ကိန္းေအာင္းခို၀င္လာလို႕ အဲဒီပို႕စ္ေလးကို တင္ခဲ့ပါတယ္။

Lovely Breakfast
စကာၤပူကို ေရာက္တာ အခုဆို ေလးလျပည္႕ေတာ့မွာပါ။ စေရာက္ကတည္းက စားေနရတဲ့ မနက္စာေတြကို ၿငီးေငြ႕မိပါတယ္။ တကယ္ဆို ကြၽန္ေတာ္ဟာ ေတေလတစ္ေယာက္ နီးပါး ေနထိုင္ခဲ့တာပါ။ မိဘအိမ္မွာ မေနဘဲ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္နဲ႕ ဘ၀ကို ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ျဖတ္သန္းခဲ့တာ သံုးႏွစ္သံုးမိုး ရိွခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလေတြ အတြင္းမွာ မနက္မိုးေသာက္ အလင္းေရာက္တဲ့အခ်ိန္တိုင္း မနက္စာဆိုတာကို အဆင္ေျပရင္ ေျပသလို စားေသာက္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္တမ္း ျပန္ၾကည္႕လိုက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ မနက္စာ စာရင္းကလည္း မနည္းဘူး ခင္ဗ်။ ေရႊအိုေရာင္ အတိတ္ေဟာင္းေတြကို ျပန္လည္ တမ္းတမိေစခဲ့တဲ့ ပို႕စ္ေလးတစ္ခုပါ။

The Cancer Born
ကရကဋ္ရာသီဖြားေတြနဲ႕ ပါတ္သတ္တဲ့ အမူအက်င့္ေလးေတြကို တင္ထားတဲ့ပို႕စ္တစ္ခုပါ။ ဇူလိုင္ဖြားျဖစ္တဲ့ ကြၽန္ေတာ္လည္း ကရကဋ္ တစ္ေယာက္ပါပဲ။ တကယ္ဆိုရင္ အဲဒီပို႕စ္ေလးက ကြၽန္ေတာ့္မွာရိွတဲ့ အမူအက်င့္ေတြကို တဆင့္ခံ ပံုေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ ဂဏန္းေတြလို ကန္႕လန္႕ကန္႕လန္႕နဲ႕ အရြဲ႕တိုက္တတ္တယ္။ ေခါင္းမာတယ္။ မွန္တယ္ထင္ရင္ ဇြတ္တိုးတတ္တဲ့ အက်င့္ေတြေပါ့။ အမ်ားနဲ႕မတူတဲ့ အမူအက်င့္ အေတြးအေခၚေတြ ရိွတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လူဂြစာလို႕လဲ ထင္ခံရေပါင္းလည္း မနည္းေတာ့ပါဘူး။

Dream painting
ဒီပို႕စ္ေလးကေတာ့ ကာလအပိုင္းအျခား တစ္ခုအတြင္းမွာ အမွန္တကယ္ ရင္မွတရိႈက္ ခံစားေနရတဲ့ အျဖဴေရာင္သက္သက္ ခံစားခ်က္ေလးေတြကို ကိုတိုးႀကီးရဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္နဲ႕ ေဖာ္က်ဴးရင္ဖြင့္ထားတာပါ။ တိုးတိတ္စိုးထိတ္ ရင္ဖြင့္ခ်င္တာေတြ အားလံုးက သြယ္၀ိုက္ေသာအားျဖင့္ ဒီသီခ်င္းေလးထဲမွာ ပါေနခဲ့ပါတယ္။ ေမြးေန႕လက္ေဆာင္ကဒ္ေလးမွာလည္း အဲဒီသီခ်င္းေလးပဲ ေရးၿပီး ပို႕ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အျခားသူေတြအတြက္ တစံုတရာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမရိွႏိုင္ေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္အတြက္ေတာ့ ရင္ကို တိုက္ရိုက္ ထိမွန္ေစတဲ့ ပို႕စ္ေလးတစ္ခုပါပဲေလ။ ဒါေၾကာင့္ ႀကိဳက္မိတဲ့ပို႕စ္ေလးအေနနဲ႕ ေရြးခဲ့ပါတယ္။

ကဲ ကြၽန္ေတာ့အေနနဲ႕ အခုတဖန္ ျပန္လည္လက္တို႕ ေခ်ာက္ခ်ခ်င္တဲ့သူေတြကေတာ့..... နငယ္သံုးလံုး မေလးျပံဳးဆိုတဲ့ မေနေနႏိုင္၊ အီမိုးရွင္းထဲက ခံစားမိသမွ် မ်ိဳးေက်ာ့ၿမိဳင္ခေရဇီ မေမ၊ ကုလားမေလး ဂ်ာနာဂ်ိဳ ဘန္းဘြင့္ေလး၊ စြာက်ယ္စြာက်ယ္ ေျပာျခင္းဆိုတဲ့ မဒီဂြၽန္၊ အတြင္း ၃၇ မင္း စာရင္းထဲမွာ မပါဘဲ က်န္ခဲ့တဲ့ ရွစ္သူေလး ပုဂံနတ္၊ ေဆးေက်ာင္းက ကိုရည္မြန္ မဟုတ္တဲ့ ယိုးဒယားက ေၾကာင္ခ်စ္သူ ကစ္တီရည္မြန္၊ ရာဇာေန၀င္းကို သေဘာက် အားေပးတဲ့ ဒီေဂ်ေတာ္ဖီလံုး ေခၚ ေတာမီးခဲ တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဲ အႀကိဳက္ဆံုးပို႕စ္ ငါးခုကို အခ်ိန္ယူၿပီး ေရးေပးၾကပါအံုး ခင္ဗ်ာ။